کوروش فتحی واجارگاه؛ عیسی ابراهیم زاده؛ مهران فرج الهی؛ مهرنوش خشنودی فر
دوره 19، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 45-66
چکیده
مطالعهی حاضر چالشها و راهبردهای بینالمللی سازی برنامههای درسی[1] در نظام آموزش عالی ایران را بهطور کیفی، از دیدگاه مدیران و استادان آموزش عالی ایرانی و دانشجویان غیر ایرانی، از طریق انجام 12 مصاحبهی انفرادی و تشکیل 2 جلسه گروههای کانونی، مورد بررسی قرار داده است. نتایج مطالعه بیانگر آن است که کسب اقتدار علمی ایران، مستلزم ...
بیشتر
مطالعهی حاضر چالشها و راهبردهای بینالمللی سازی برنامههای درسی[1] در نظام آموزش عالی ایران را بهطور کیفی، از دیدگاه مدیران و استادان آموزش عالی ایرانی و دانشجویان غیر ایرانی، از طریق انجام 12 مصاحبهی انفرادی و تشکیل 2 جلسه گروههای کانونی، مورد بررسی قرار داده است. نتایج مطالعه بیانگر آن است که کسب اقتدار علمی ایران، مستلزم حرکت نظام آموزش عالی به سوی بینالمللی شدن است و در این راستا عواملی چون زبان تدریس، صلاحیت استادان، خدمات پشتیبانی و همکاریهای بینالمللی در بین دانشگاهها در کنار تأمین منابع مالی، انسانی و فناوری و چگونگی بهرهبرداری از فرصتهایی چون جذابیتهای فرهنگی در ایران، از چالشهای آموزش عالی در دستیابی به این مهم محسوب میشوند. بر اساس نتایج، راهبردهایی چون شناخت سایر نظامهای آموزش عالی، همافزایی دانشگاههای داخلی، در نظر گرفتن گوناگونیها به منظور غنی کردن آنچه تدریس میشود و چگونگی تدریس آن، به همراه استفاده از رویکرد آموزش از دور در قالبی ترکیبی با آموزش حضوری، از مهمترین راهبردهای بینالمللی سازی برنامههای درسی هستند. [1]- Internationalization of Curriculum (IOC)
فرشته مصطفوی راد؛ محمد رضا بهرنگی؛ مصطفی عسگریان؛ ولی الله فرزاد
دوره 17، شماره 1 ، خرداد 1389، ، صفحه 45-78
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطهی بین متغیرهای مستقل کیفیت زندگی کاری و فرهنگ سازمانی با متغیر میانجی تعهد سازمانی با بیگانگی از کار در مدیران مقطع متوسطهی شهر شیراز انجام شد. نمونهی مورد بررسی ٤١٢ مدیر بودند. که ٢٣٤ نفر از آنها به پرسشنامههای ارسالی جواب دادند. چهار پرسشنامهی فرهنگ سازمانی دنیسون، تعهد سازمانی مایر ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطهی بین متغیرهای مستقل کیفیت زندگی کاری و فرهنگ سازمانی با متغیر میانجی تعهد سازمانی با بیگانگی از کار در مدیران مقطع متوسطهی شهر شیراز انجام شد. نمونهی مورد بررسی ٤١٢ مدیر بودند. که ٢٣٤ نفر از آنها به پرسشنامههای ارسالی جواب دادند. چهار پرسشنامهی فرهنگ سازمانی دنیسون، تعهد سازمانی مایر و آلن، کیفیت زندگی کاری والتون و کاسیو و بیگانگی از کار محقق ساخته مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به مبانی نظری، نمونهیی ارایه شد که یافتههای پژوهش، مدل را تأیید نمود و نتیجهی تحلیل مسیر نشان داد که رابطهی منفی و معنیداری بین متغیر فرهنگ سازمانی با بیگانگی از کار، بین متغیر فرهنگ سازمانی از طریق متغیر میانجی تعهد سازمانی، و بین کیفیت زندگی کاری و بیگانگی از کار با متغیر میانجی تعهد سازمانی وجود دارد. بین متغیر کیفیت و تعهد نیز رابطهی مثبت و معنیداری به دست آمد. با انجام تحلیل مسیر، فرهنگ سازمانی پیشبینیکنندهی قویتری برای کاهش بیگانگی از کار در سازمانهای آموزشی شناخته شد.
احمد زندوانیان؛ الهه دریاپور؛ تقی جباری فر
دوره 20، شماره 2 ، آذر 1392، ، صفحه 45-62
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین جوّ مدرسه و زورگویی دانشآموزان مقطع متوسطه شهر یزد در سال تحصیلی 91-90 میباشد. در این پژوهش از روش توصیفی همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیهی دانشآموزان مقطع متوسطه شهر یزد میباشد، که از این تعداد 387 نفر به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شدند. از پرسشنامهی جامع جوّ ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین جوّ مدرسه و زورگویی دانشآموزان مقطع متوسطه شهر یزد در سال تحصیلی 91-90 میباشد. در این پژوهش از روش توصیفی همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیهی دانشآموزان مقطع متوسطه شهر یزد میباشد، که از این تعداد 387 نفر به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شدند. از پرسشنامهی جامع جوّ مدرسه (مرکز آموزش اجتماعی و هیجانی، 2009) جهت ارزیابی جوّ مدرسه و از پرسشنامه زورگویی/ قربانی الویوس (1996) برای ارزیابی زورگویی استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل دادهها و آزمون فرضیات از ضریب همبستگی پیرسون و آزمونt دو نمونه مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که همه ابعاد جوّ مدرسه در ارتباط منفی با زورگویی و قربانی شدن میباشد. در بین دانشآموزان، دانشآموزان پسر بیشتر از دانشآموزان دختر مشغول رفتار زورگویی بودند. علاوه بر این، میزان قربانی شدن پسران هم بیشتر از دختران گزارش شد. همچنین، آزمون فرضیات نشان داد که جوّ مدرسه (روابط بین فردی) در ارتباط مثبت با پیشرفت تحصیلی است، در حالی که بین زورگویی و پیشرفت تحصیلی همبستگی منفی وجود دارد.
مصطفی مهدیان؛ محمد جواد لیاقتدار؛ حمید رضا عریضی
چکیده
هدف پژوهش حاضر میزان تأثیر حافظه تصویری بر رشد تفکر هندسی با نقش واسطهای معرفتشناسی علمی هندسه بود. تحلیل عاملی تأییدی مقیاس معرفتشناسی علمی هندسه از طریق آزمون مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل میانجی نیز از طریق دو معادله رگرسیون محدود و کامل برای تعیین اثر غیرمستقیم و معنیداری آن از طریق آزمون سوبل و GEE انجام شد. روش پژوهش ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر میزان تأثیر حافظه تصویری بر رشد تفکر هندسی با نقش واسطهای معرفتشناسی علمی هندسه بود. تحلیل عاملی تأییدی مقیاس معرفتشناسی علمی هندسه از طریق آزمون مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل میانجی نیز از طریق دو معادله رگرسیون محدود و کامل برای تعیین اثر غیرمستقیم و معنیداری آن از طریق آزمون سوبل و GEE انجام شد. روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجومعلمان دوره کارشناسی ابتدایی دانشگاه فرهنگیان اصفهان بود. شرکتکنندگان 550 نفر بودند که با روش نمونهگیری داوطلبانه انتخاب شده و به پرسشنامه طراحی شده بر اساس مدل مفهومی پژوهش، پاسخ دادند. این پرسشنامه شامل آزمونهای استاندارد سطوح تفکر هندسی ون هیلی، انواع حافظههای تصویری میکر، از جمله نظامها، طبقات و واحدها و آزمون محقق ساخته معرفتشناسی علمی هندسه بود. از نتایج آن میتوان به تأثیر غیرمستقیم حافظه تصویری بر رشد تفکر هندسی و تأثیر مستقیم معرفت شناسی علمی هندسه بر رشد تفکر هندسی، اشاره کرد.
دوره 19، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 47-66
چکیده
هدف از انجام این تحقیق بررسی آموزش مؤثر هنر در پرورش خلاقیت دانشآموزان بود. جامعهی این پژوهش دانشآموزان پسر سال سوم راهنمایی ناحیهی یک همدان بودند که از بین این جمعیت 1760 نفری، پنج گروه (سه گروه آزمایش و دو گروه کنترل) به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. گروه اول دارای سه عامل مهم بود (افزایش زمان آموزش، محتوای کارآمد و معلم ...
بیشتر
هدف از انجام این تحقیق بررسی آموزش مؤثر هنر در پرورش خلاقیت دانشآموزان بود. جامعهی این پژوهش دانشآموزان پسر سال سوم راهنمایی ناحیهی یک همدان بودند که از بین این جمعیت 1760 نفری، پنج گروه (سه گروه آزمایش و دو گروه کنترل) به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. گروه اول دارای سه عامل مهم بود (افزایش زمان آموزش، محتوای کارآمد و معلم متخصص)، گروه دوم به دو عامل از این عوامل دسترسی داشت (محتوای کارآمد و معلم متخصص) و گروه سوم تنها از معلم متخصص بهرهمند بود. دو گروه دیگر نیز به عنوان گروه کنترل از هیچ یک از این عوامل برخوردار نبودند. آزمون سنجش خلاقیت جمال عابدی برای اندازهگیریهای پیش و پس از عمل آزمایش به کار رفت. دادهها با استفاده از روش تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد هر یک از عوامل سه گانهی مذکور در آموزش درس هنر در پرورش خلاقیت دانشآموزان مؤثر هستند.
برنامه ریزی درسی
امیر پوراحمدعلی؛ علی اکبر شیخی فینی؛ حسین زینلی پور؛ صمد ایزدی
چکیده
این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفههای کاربرد درس پژوهی درس ریاضی در مدارس ابتدایی استان مازندران بهمنظور ارائه مدل مفهومی انجام شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، روشی آمیخته اکتشافی متوالی بوده است. جامعه تحقیق شامل صاحبنظران حوزه درس پژوهی، کلیه معلمان ریاضی و مدیران مدارس ابتدایی استان مازندران به تعداد 10700 نفر بوده ...
بیشتر
این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفههای کاربرد درس پژوهی درس ریاضی در مدارس ابتدایی استان مازندران بهمنظور ارائه مدل مفهومی انجام شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، روشی آمیخته اکتشافی متوالی بوده است. جامعه تحقیق شامل صاحبنظران حوزه درس پژوهی، کلیه معلمان ریاضی و مدیران مدارس ابتدایی استان مازندران به تعداد 10700 نفر بوده است. روش نمونهگیری در بخش کیفی، روش موارد مطلوب شامل 16 نفر و در بخش کمی تصادفی ساده شامل 370 نفر بود. ابزار جمعآوری دادهها مصاحبههای عمیق و اکتشافی و پرسشنامه محقق ساخته (85 سؤالی) استخراج شده از مصاحبهها بوده است. روش تجزیهوتحلیل دادهها در مرحله کیفی روش برخاسته از دادهها و در مرحله کمی تحلیل عاملی اکتشافی، تأییدی و آزمون فریدمن میباشد. یافتهها نشان داد که ابعاد درس پژوهی، شامل جنبه انسانی، جنبه ساختاری، جنبه فرهنگی، جنبه مدیریتی و جنبه پداگوژیکی است. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان داد که از نظر پاسخگویان حاضر در این تحقیق اولویت اول مربوط به جنبه پداگوژیکی، اولویت دوم مربوط به جنبه فرهنگی، اولویت سوم مربوط به جنبه ساختاری، اولویت چهارم مربوط به جنبه انسانی و اولویت پنجم مربوط به جنبه مدیریتی است.
برنامه ریزی درسی
مریم رضایی؛ غلامعلی احمدی؛ سیدمحمدرضا امام جمعه؛ صادق نصری
چکیده
هدف این پژوهش بررسی میزان توجه به آموزش برای توسعه پایدار در برنامه درسی (کتابهای درسی و راهنماییهای معلم) علوم تجربی دوره ابتدایی میباشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی از نوع تحلیل محتوا میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کتابهای درسی علوم تجربی و راهنماهای معلم علوم تجربی دوره ابتدایی میباشد. در ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی میزان توجه به آموزش برای توسعه پایدار در برنامه درسی (کتابهای درسی و راهنماییهای معلم) علوم تجربی دوره ابتدایی میباشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی از نوع تحلیل محتوا میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کتابهای درسی علوم تجربی و راهنماهای معلم علوم تجربی دوره ابتدایی میباشد. در این پژوهش حجم نمونه با جامعه برابر است (کلیه کتابهای علوم تجربی و راهنماهای معلم علوم تجربی، بهعنوان نمونه انتخاب شدند). ابزار جمعآوری دادهها در این تحقیق اسناد جهانی یونسکو و فرم تحلیل محتوای محقق ساخته میباشد؛ روایی صوری و محتوایی فرم تحلیل محتوا بهوسیله نظرات کارشناسان مورد تائید قرار گرفت، پایایی ابزار تحقیق توسط فرمول هولستی 92/0 محاسبه گردید. جهت تجزیهوتحلیل دادهها از روش تجزیهوتحلیل آنتروپی شانون استفاده گردید. نتایج بهدستآمده از تحقیق نشان میدهد که در برنامه درسی علوم تجربی دوره ابتدایی به مؤلفههای بُعد زیستمحیطی توجه بیشتری شده است و بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه آلودگی، بلایای طبیعی میباشد و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه ساختن جوامع، بیابانزایی، جنگلزدایی، نقد فرهنگی، بازسازی فرهنگی، حفظ فرهنگ میباشد که فاقد فراوانی میباشد. برخی از مؤلفههای آموزش برای توسعه پایدار همچون مؤلفه ایدز و تربیت جنسی، برابری جنسیت، مطابق با بافت و زمینه، فرهنگ کشور ما نیست، به همین دلیل توجه به این مؤلفهها در برنامههای درسی دوره ابتدایی ما اندک است، باید مطابق با بافت و زمینه فرهنگ کشور ما در برنامههای درسی وارد شود. در برنامه درسی علوم تجربی دوره ابتدایی به مؤلفههای بُعد زیستی محیطی بیشتر از سایر ابعاد توجه شده است.
سید منصور مرعشی؛ یدالله مهرعلیزاده؛ طلعت طوسی
دوره 20، شماره 1 ، خرداد 1392، ، صفحه 51-74
چکیده
هدف این پژوهش بررسی مبانی نظری جهانی شدن و اثرات آن بر اهداف کلی برنامهی درسی نظام آموزش و پرورش ایران میباشد. در این رابطه سه نظریهی مهم فلسفی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی که در آثار والراشتاین (نظریهی نظام جهانی)، مایر و بولی (نظریهی سیاست جهانی) و رابرتسون (نظریهی فرهنگ جهانی) بوده، در حوزهی نظام آموزشی و برنامهی درسی بررسی ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی مبانی نظری جهانی شدن و اثرات آن بر اهداف کلی برنامهی درسی نظام آموزش و پرورش ایران میباشد. در این رابطه سه نظریهی مهم فلسفی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی که در آثار والراشتاین (نظریهی نظام جهانی)، مایر و بولی (نظریهی سیاست جهانی) و رابرتسون (نظریهی فرهنگ جهانی) بوده، در حوزهی نظام آموزشی و برنامهی درسی بررسی شده است. بازتاب هر نظریه در برنامهی درسی نشان میدهد که جهتگیری برنامهی درسی نظامهای آموزشی به سمت جریانی از تکثرگرایی، توجه به خرده فرهنگها، توجه به هویت ملی و بومی، آموزش فنی حرفهای، آموزش مادام العمر و تمرکززدایی پیش میرود. با توجه به اینکه جامعهی ایران نیز جامعهای جوان و در حال گذر است و ضرورت میزان اثرپذیری اهداف برنامهی درسی این کشور از تحولات جهانی امری اجتناب ناپذیر است، لذا این پژوهش با بهرهگیری از روش کیفی– تحلیلی به بررسی میزان تناسب اهداف برنامهی درسی ایران با اهداف برنامهی درسی نظریههای نامبرده پرداخت. در این پژوهش مشخص شد این نظریهها شباهتها و تفاوتهایی با اهداف برنامهی درسی ایران دارند و فرصتها و تهدیدهایی ایجاد میکنند. فرصتهای این سه نظریه برای برنامهی درسی ایران، توجه به خصوصیسازی، تمرکز زدایی، برنامهی درسی تلفیقی، تأکید بیشتر بر هویت ملی، خرده فرهنگها، صلح و آموزش مداوم میباشد. تهدیدات این سه نظریه برای برنامهی درسی ایران در تأکیداتی است که بر برنامهی درسی موضوعمحور، بهرهکشی اقتصادی، ترویج روحیهی مصرفگرایی و ناهمواری توزیع دانش دارد.
نعمت الله عزیزی؛ شیرکوه محمدی
دوره 18، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 51-74
چکیده
هدفمقاله حاضر بررسی موانع اجرای استراتژی در سازمان آموزش و پرورش استان کردستاناست. به منظور حصول به چنین هدفی، با انتخاب یک رویکرد کیفی بر مبنای روش توصیفی-پیمایشی و با استفاده از مصاحبهی نیمه سازمانیافته با مدیران و کارشناسان سازمان آموزش و پرورشاستان کردستان دادههای پژوهشی، جمعآوری و از طریق روش تحلیل محتوا مورد تحلیل قرارگرفت. ...
بیشتر
هدفمقاله حاضر بررسی موانع اجرای استراتژی در سازمان آموزش و پرورش استان کردستاناست. به منظور حصول به چنین هدفی، با انتخاب یک رویکرد کیفی بر مبنای روش توصیفی-پیمایشی و با استفاده از مصاحبهی نیمه سازمانیافته با مدیران و کارشناسان سازمان آموزش و پرورشاستان کردستان دادههای پژوهشی، جمعآوری و از طریق روش تحلیل محتوا مورد تحلیل قرارگرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که موانع ادراکی، نگرشی و مهارتی (موانع فردی) وکمبود منابع سازمانی، ناکارآمدی ساختار سازمان، ناکارآمدی فرهنگ سازمان، عدماثربخشی دورههایآموزشی، ناکارآمدی مدیریت عالی سازمان و مداوم نبودن نظارت و ارزشیابی (موانع زمینهای سازمانی)، از جمله موانع و مشکلاتعمده در اجرای استراتژیهای سازمان آموزش و پرورش استان کردستان میباشند.
محمد عباس زاده؛ حسن خراطیان خامنه؛ کاظم عباسی؛ مرتضی مبارک بخشایش
دوره 17، 3و4 ، اسفند 1389، ، صفحه 51-76
چکیده
مقاله حاضر، با هدف شناسایی عاملهای مؤثر بر گرایش دینی دانشآموزان، نگاشته شده و در نظر دارد راهکارهای عملی برای این موضوع ارایه نماید. روش تحقیق، پیمایشی بوده و برای سنجش متغیرهای مستقل و وابسته، تعداد434 نفر با شیوه نمونهگیری طبقهیی، از بین دانشآموزان نواحی دوگانه آموزش و پرورش شهر ارومیه، به عنوان نمونه نهایی ...
بیشتر
مقاله حاضر، با هدف شناسایی عاملهای مؤثر بر گرایش دینی دانشآموزان، نگاشته شده و در نظر دارد راهکارهای عملی برای این موضوع ارایه نماید. روش تحقیق، پیمایشی بوده و برای سنجش متغیرهای مستقل و وابسته، تعداد434 نفر با شیوه نمونهگیری طبقهیی، از بین دانشآموزان نواحی دوگانه آموزش و پرورش شهر ارومیه، به عنوان نمونه نهایی انتخاب و به پرسشنامههای تهیه شده، پاسخ گفتهاند. بر اساس یافتههای تحقیق که از طریق نرم افزارSPSS17حاصل آمده است، میزان گرایش دینی دانشآموزان، متوسط به بالا بوده و در این میان، متغیرهای «مذهبی بودن والدین، عملکرد متولیان امور مذهبی و عامل سیاسی»، بیش از سایر متغیرها بر گرایش دینی دانشآموزان، تأثیرگذار بودهاند.
علیرضا کیامنش؛ سمانه اقدسی؛ منصوره مهدوی هزاوه
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 51-72
چکیده
این مقاله با هدف مقایسه و بررسی روند تغییرات جوّ مدرسه در مدارس ابتدایی ایران و کشورهای منطقه بر اساس دادههای تیمز 2003 و 2007 در پایه چهارم انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه، ابزارهای جمعآوری اطلاعات و دادههای مورد بررسی همان هستند که در دو مطالعه تیمز استفاده شده است. با بهرهگیری از راهبرد روند پژوهی، دادههای دانشآموزان پایه ...
بیشتر
این مقاله با هدف مقایسه و بررسی روند تغییرات جوّ مدرسه در مدارس ابتدایی ایران و کشورهای منطقه بر اساس دادههای تیمز 2003 و 2007 در پایه چهارم انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه، ابزارهای جمعآوری اطلاعات و دادههای مورد بررسی همان هستند که در دو مطالعه تیمز استفاده شده است. با بهرهگیری از راهبرد روند پژوهی، دادههای دانشآموزان پایه چهارم کشورهای شرکتکننده در مطالعه 2003 با دادههای دانشآموزان پایه چهارم همین کشورها در مطالعه 2007 مقایسه شده است. از دید مدیران مدارس دوره ابتدایی در هر دو مطالعه و معلمان پایه چهارم در مطالعه 2007 جوّ مدرسه ایران نسبت به سایر کشورها (به غیر دبی و قطر) خوشایندتر گزارش شده است. در مطالعه 2003 از دید معلمان، متوسط جوّ مدرسه در ایران از متوسط سایر کشورهای شرکتکننده کمتر و تفاوتها معنیدار بودهاند. روند تغییرات جوّ مدرسه در ایران و سایر کشورها از دید مدیران و معلمان بهبود یافته است. جوّ مدرسه در مطالعه 2003 از دید دانشآموزان مدارس پایه چهارم ابتدایی در ایران و سایر کشورهای مورد مطالعه (به غیر از ارمنستان) و در مطالعه 2007 در کشورهای ارمنستان، قزاقستان، گرجستان و ایران نامناسب بوده است.
لیلا ولی زاده؛ حمید رحیمیان؛ عباس عباس پور؛ علی خورسندی طاسکوه؛ قدسی احقر
چکیده
هدف از این پژوهش، شناسایی شایستگی های مدیران مهدهای کودک است. امروزه آموزش و پرورش کودکان پیش از دبستان دارای ضرورت و حساسیت میباشد؛ لیکن کار با کودکان، والدین و مربیان نیاز به مدیریت علمی دارد و تجهیز مدیران به دانش حوزه کودک و مدیریت، نوعی سرمایه گذاری است و بهره گیری از اندیشههای علمی و کاربردی به اثربخشی در این سطح میانجامد. ...
بیشتر
هدف از این پژوهش، شناسایی شایستگی های مدیران مهدهای کودک است. امروزه آموزش و پرورش کودکان پیش از دبستان دارای ضرورت و حساسیت میباشد؛ لیکن کار با کودکان، والدین و مربیان نیاز به مدیریت علمی دارد و تجهیز مدیران به دانش حوزه کودک و مدیریت، نوعی سرمایه گذاری است و بهره گیری از اندیشههای علمی و کاربردی به اثربخشی در این سطح میانجامد. روش جامعه مورد مطالعه و منابع جمعآوری دادهها شامل دو بخش بود: ۱. پایگاه های دادهها و مجلات بین المللی، اسناد و قوانین کشورها در زمینه مدیریت مراکز نگهداری و آموزش کودکان ۲. خبرگانی که دارای دانش و اطلاعات در زمینه این تحقیق هستند که از دیدگاههای آنان برای استخراج مؤلفهها و مفاهیم استفاده شد. در فرآیند پژوهش، ابتدا اطلاعات مورد نیاز برای استخراج مؤلفههای شایستگیهای مدیران مهدهای کودک، پیشینه پژوهش، اسناد و قوانین کشورها و پژوهشهای بینالمللی مورد مطالعه قرار گرفت. سپس برای تکمیل کدهای استخراج شده، با استفاده از روش دلفی در سه مرحله با توافق خبرگان، مؤلفهها و زیرمولفههای شایستگیهای مدیران مهدهای کودک شناسایی شدند. همچنین شناسایی خبرگان برای مشارکت در روش دلفی با روش هدفمند و گلوله برفی از مدیران مهدهای کودک، کارشناسان امور مهدهای کودک و اساتید صورت پذیرفت و با تجمیع نظرات مشابه و متفاوت از دیدگاههای آنان، مجموعهای منسجم از شایستگیهای مدیران مهدهای کودک استخراج و تدوین شد. نتایج پس از تطبیق کدها و توافق خبرگان، 43 زیر مولفه و 4 مولفه اصلی برای شایستگیهای مدیران مهدهای کودک شامل موارد زیر استخراج شد: دانش، ویژگی های شخصیتی، توانایی و مهارت.
مدیریت آموزشی
مرضیه عبدالوهابی؛ یداله مهرعلیزاده؛ عبدالله پارسا
چکیده
مطالعه حاضر با هدف بررسی موانع استقرار مدارس هوشمند در دبیرستانهای دخترانه شهر اهواز انجام گردید. در این مطالعه با بهرهگیری روششناسی آمیخته تلاش گردید فهم مناسبی از موانع به دست آید. بر همین اساس از ابزارهای جمعآوری اطلاعات یعنی مصاحبه، پرسشنامه، چک لیست ارزیابی و مشاهده مستقیم مشاهدهگر استفاده گردید. در بخش کیفی بر اساس ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف بررسی موانع استقرار مدارس هوشمند در دبیرستانهای دخترانه شهر اهواز انجام گردید. در این مطالعه با بهرهگیری روششناسی آمیخته تلاش گردید فهم مناسبی از موانع به دست آید. بر همین اساس از ابزارهای جمعآوری اطلاعات یعنی مصاحبه، پرسشنامه، چک لیست ارزیابی و مشاهده مستقیم مشاهدهگر استفاده گردید. در بخش کیفی بر اساس شیوه نمونهگیری هدفمند نمونهها انتخاب شدند. در بخش کمی و کیفی 100 نفر از معلمان و 8 نفر از مدیران دبیرستانهای دخترانه ناحیه یک اهواز به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. نتایج به دست آمده نشان داد: ضعف محیط یاددهی و یادگیری مبتنی بر محتوای چند رسانهای، کمبود زیرساختهای توسعه فناوری اطلاعات، ضعف مدیریت مدرسه، مهارت معلمان در بهرهگیری از اینترنت و رایانه، قوانین و مقررات مبوط به کاربست رایانه در مدارس از مهمترین عوامل بازدارنده بودند.
مدیریت آموزشی
نقی رعدی افسوران؛ احمدرضا نصر
چکیده
هدف پژوهش حاضر مطالعه ترجیحات روش شناختی پژوهشگران حوزه مدیریت آموزشی در سه حیطه راهبرد، روش و تکنیکهای پژوهش و همچنین بررسی سمت و سوی راهبرد پژوهش در آن بود. روش پژوهش توصیفی، از نوع تحلیل محتوای کمی وجامعه آن شامل تمامی مقالات چاپ شده در سه سال اخیر، در دو مجله انگلیسی زبانEAQوJEA و دو مجله ایرانی مدیریت و برنامه-ریزی در نظامهای آموزشی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر مطالعه ترجیحات روش شناختی پژوهشگران حوزه مدیریت آموزشی در سه حیطه راهبرد، روش و تکنیکهای پژوهش و همچنین بررسی سمت و سوی راهبرد پژوهش در آن بود. روش پژوهش توصیفی، از نوع تحلیل محتوای کمی وجامعه آن شامل تمامی مقالات چاپ شده در سه سال اخیر، در دو مجله انگلیسی زبانEAQوJEA و دو مجله ایرانی مدیریت و برنامه-ریزی در نظامهای آموزشی و رهیافتی نو در مدیریت آموزشی بود که تمامی مقالات چاپ شده در مجلات مذکور مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد؛ در حیطه راهبرد، در ایران،81/88درصد مقالات چاپ شده دارای راهبرد کمی، 89/7 درصد دارای راهبرد کیفی و 28/3 درصد دارای راهبرد ترکیبی و در غرب، 04/32 درصد مقالات چاپ شده دارای راهبرد کمی، 69/54 درصد دارای راهبرد کیفی و 25/13 درصد دارای راهبرد ترکیبی بودند.در حیطه روش، در ایران، روش غالب، روش پیمایشی و همبستگی است؛ در غرب روش غالب، روشهای برخاسته از راهبرد کیفی است. در حیطه ابزار هم در ایران، 52/85درصد مقالات چاپ شده با استفاده از پرسشنامه، ابزار مورد علاقه و محبوب پژوهشگران ایرانیانجام شده،در حالی که پژوهشگران غربی عموماً از ابزارهای ترکیبی استفاده کردهاند. و بالاخره اینکه پژوهشگران حوزه مدیریت آموزشی در غرب حرکت روزافزونی به سمت راهبرد کیفی و بهرهگیری از روشهای آن دارند. ضمن اینکه، در مغرب زمین راهبرد ترکیبی هم از مقبولیت برخوردار است و رشد صعودی امیدوار کنندهای دارد. واژگان کلیدی؛ روششناسی، مدیریت آموزشی، ایران، غرب
فلسفه تعلیم و تربیت
محمد حسن میرزامحمدی
چکیده
تحقیق حاضر باهدف بررسی تطبیقیمبحث وجود از دیدگاه فارابی و هایدگر، و استنتاج دلالتهای آن در تعلیم و تربیت بهانجام رسیده است. برای رسیدن به هدف فوق، چهار سؤال پژوهشی به این شرح صورتبندی شده است: الف)نوآوریهای فارابی در مبحث وجوددر فلسفه اسلامی چه میباشند؟ ب) نوآوریهای هایدگر در مبحث وجود، در فلسفه غرب چهمیباشند؟ ج)وجوه اشتراک ...
بیشتر
تحقیق حاضر باهدف بررسی تطبیقیمبحث وجود از دیدگاه فارابی و هایدگر، و استنتاج دلالتهای آن در تعلیم و تربیت بهانجام رسیده است. برای رسیدن به هدف فوق، چهار سؤال پژوهشی به این شرح صورتبندی شده است: الف)نوآوریهای فارابی در مبحث وجوددر فلسفه اسلامی چه میباشند؟ ب) نوآوریهای هایدگر در مبحث وجود، در فلسفه غرب چهمیباشند؟ ج)وجوه اشتراک و افتراق وجودشناسی از دیدگاه فارابی و هایدگر چه میباشند؟ د)دلالتهایتربیتی وجود شناسی از دیدگاه فارابی و هایدگر چه میباشند؟ روشهای مورداستفاده درتحقیق حاضر شامل روش توصیفی – تحلیلی (تحلیل تطبیقی)، و استنتاجی میباشد. یافتههای تحقیق نشان میدهد کهوجه اشتراک اصلی فارابی و هایدگر، در مبحث وجودشناسی بازگشت به «وجود» بهجایموجود در فلسفه میباشد. البته برای فارابی، وجود سلسله مراتبی و ارزشمدار میباشد.همچنین تعلیم و تربیت برای هر دو فیلسوف، راه رسیدن به وجود است. البته برایفارابی، وجود درنهایت، وجود واجب (باریتعالی) میباشد درحالیکه هایدگر به وجودخود اهمیت میدهد.
فرشید قاسمی؛ جعفر جهانی
دوره 17، شماره 2 ، شهریور 1389، ، صفحه 63-82
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی و مقایسهی اثر آموزش خلاقیت به کودکان دبستانی بر اساس الگوی پلسک و روش اسکمپر انجام گرفت. بدین منظور 275 نفر از دانشآموزان پسر کلاس پنجم ابتدایی، در قالب 8 کلاس از دو ناحیهی شیراز، به شیوهی تصادفی خوشهیی انتخاب شدند. که در 4 گروه آزمایشیٍ، محتوا خلاق- روش خلاق، محتوا خلاق- روش عادی، محتوا عادی- ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی و مقایسهی اثر آموزش خلاقیت به کودکان دبستانی بر اساس الگوی پلسک و روش اسکمپر انجام گرفت. بدین منظور 275 نفر از دانشآموزان پسر کلاس پنجم ابتدایی، در قالب 8 کلاس از دو ناحیهی شیراز، به شیوهی تصادفی خوشهیی انتخاب شدند. که در 4 گروه آزمایشیٍ، محتوا خلاق- روش خلاق، محتوا خلاق- روش عادی، محتوا عادی- روش خلاق و محتوا عادی- روش عادی قرار گرفتند (از هر گروه 2 کلاس).جهت اجرای پژوهش، محتوای سه فصل از کتاب علوم تجربی پایهی پنجم به همراه راهنمای تدریس معلمان بر اساس الگوی پلسک و روش اسکمپر طراحی وتألیف شد. در مرحلهی بعد معلمان کلاسهای آزمایشی، تحت آموزشهای لازم قرار گرفتند. روش پژوهش شبه آزمایشی (طرح عاملی2×2) بود، بنابراین در پیش آزمون، از آزمون تورنس استفاده شد، سپس گروهها 12 هفته تحت شرایط آزمایشی (محتوا-روش) قرار گرفتند، و در انتها پس آزمون تورنس اجرا شد. نتیجههای حاصل از آزمون تحلیل کواریانس و تحلیل واریانس از وجود تفاوت معنادار بین نمرهی خلاقیت گروهها خبر میداد؛ به گونهیی که گروههای محتوا خلاق، روش خلاق و تعاملی (روش و محتوا خلاق)، عملکرد خلاق بیشتری را دارا بودند. واژههای کلیدی:
مدیریت آموزشی
حمید فرهادی راد؛ سکینه شاهی؛ امین الله خلیلی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مولفه های دانش دبیران در آموزش و پرورش شهر اهواز بود. پژوهش مذکور از نظر هدف در حیطه پژوهشهای «نظری-کاربردی» و به لحاظ روش، آمیخته از نوع اکتشافی متوالی(کیفی و کمّی) است. در بخش کیفی بر اساس قاعده اشباع نظری 11 نفر از دبیران شهر اهواز به روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از الگوی موارد مطلوب انتخاب شدند ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مولفه های دانش دبیران در آموزش و پرورش شهر اهواز بود. پژوهش مذکور از نظر هدف در حیطه پژوهشهای «نظری-کاربردی» و به لحاظ روش، آمیخته از نوع اکتشافی متوالی(کیفی و کمّی) است. در بخش کیفی بر اساس قاعده اشباع نظری 11 نفر از دبیران شهر اهواز به روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از الگوی موارد مطلوب انتخاب شدند و در این پژوهش مشارکت کردند. حجم نمونه برای بخش کمّی بر اساس فرمول کوکران 346 نفر برآورد شد و از روش نمونه گیری طبقهای تصادفی برای انتخاب آنها استفاده شد. برای جمع آوری دادههای کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختمند و برای دادههای کمّی، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. در بخش کیفی به منظور تجزیه و تحلیل مصاحبهها، از روش تحلیل محتوای استنتاجی مصاحبه ها و برای تجزیه و تحلیل داده های کمّی، از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. نتایج بهدست آمده نشان داد که مولفه های دانش دبیران شامل دانش مهارتی (مهارت در تدریس، مهارت ارزشیابی و ...)؛ دانش شناختی (شناخت دانش آموزان، شناخت قوانین و مقررات و ...)، دانش رویهای (تدریس عملی، دانش ارزشیابی و ...)؛ دانش ارتباطی- تعاملی (تعامل با مدیر، تعامل با اداره و ...)؛ دانش مدیریت و برنامه ریزی (رهبری و مدیریت کلاس و ...) و دانش فن آوری (توانایی استفاده از محتوای الکترونیکی، کامپیوتر و اینترنت) میباشد.
محمد امینی؛ زهرا ماشاالهی
دوره 21، شماره 2 ، آذر 1393، ، صفحه 59-82
چکیده
هدف اصلی این پژوهش بررسی و ارزیابی میزان توجه به آموزش محیط زیست در کتب درسی علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی مقطع راهنمایی تحصیلی در دو بخش متن و تصویر میباشد. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف مورد نظر، در این تحقیق از روش تحلیل محتوا استفاده گردید. شاخصها و استانداردهای آموزش محیط زیست در قالب مهارتهای پرسش و تحلیل، دانش فرآیندها و ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش بررسی و ارزیابی میزان توجه به آموزش محیط زیست در کتب درسی علوم تجربی و تعلیمات اجتماعی مقطع راهنمایی تحصیلی در دو بخش متن و تصویر میباشد. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف مورد نظر، در این تحقیق از روش تحلیل محتوا استفاده گردید. شاخصها و استانداردهای آموزش محیط زیست در قالب مهارتهای پرسش و تحلیل، دانش فرآیندها و سیستمهای طبیعی، بررسی موضوعات زیست محیطی، مهارتهای عمل و تصمیمگیری و مسؤولیت شهروندی و مدنی تدوین و تنظیم گردید. نتایج و یافتههای پژوهش نشان داد که بیشترین میزان توجه به مؤلفههای آموزش محیط زیست در دو بخش متن و تصاویر کتب تعلیمات اجتماعی به ترتیب در کتب پایههای اول، دوم و سوم و در کتب علوم تجربی به پایههای اول، سوم و دوم صورت گرفته است. در عین حال که نتایج پژوهش مستنداً نشان میدهد که مجموعاً میزان توجه به شاخصها و مولفههای آموزش محیط زیست در کتب مذکور در حدی نازل و نارساست که باید با توجه به نقش و اهمیت کتب درسی در نظام آموزش و پرورش کشور، اصلاحات و تغییرات اساسی در این حوزه انجام گیرد.
رضا صابری؛ بهروز مهرام
دوره 18، شماره 1 ، شهریور 1390، ، صفحه 61-82
چکیده
یکی از رسالتهای آموزش و پرورش همگانی، شکوفا سازی ظرفیتهای هنری در مخاطبان یادگیری است. تولید هنری، نقد هنری، زیباشناسی و تاریخ هنر جهان و ایران به عنوان مؤلفههای پرورش هنری و موسیقی، نمایش و هنرهای تجسمی به عنوان ساختار محتوایی در کتابهای درسی آموزش هنر، از جملهی موضوعاتی هستند که میتوانند در پرورش توانمندیهای بالقوهی ...
بیشتر
یکی از رسالتهای آموزش و پرورش همگانی، شکوفا سازی ظرفیتهای هنری در مخاطبان یادگیری است. تولید هنری، نقد هنری، زیباشناسی و تاریخ هنر جهان و ایران به عنوان مؤلفههای پرورش هنری و موسیقی، نمایش و هنرهای تجسمی به عنوان ساختار محتوایی در کتابهای درسی آموزش هنر، از جملهی موضوعاتی هستند که میتوانند در پرورش توانمندیهای بالقوهی آدمی، مدنظر برنامهریزان قرار گیرند. در این مطالعه که به شیوهی تحلیل محتوا انجام شده است، کلیهی کتابهای آموزش هنر دوره راهنمایی تحصیلی که در سال تحصیلی 88-1387 برای آموزش منتشر شده بودند، به عنوان جامعهی پژوهش انتخاب شدند. واحد ثبت به متن (مضمون)، تصویر و تمرین اختصاص داشت. کدگذاری به شیوهی قیاسی و بر اساس مقولههای موضوعی و ساختاری آموزش هنر انجام شد. در جهت اعتباربخشی به فرایند کدگذاری، ده درصد از محتوا توسط ارزیاب دوم کدگذاری شد که میزان توافق برابر با 86/0 مشاهده شد. نتایج نشان داد که به ترتیب زیباییشناسی، تولید هنری و تاریخ هنر در ایران و اسلام بیشترین ابعاد تربیت هنری، و طراحی و نقاشی، خوشنویسی و گرافیک، اولویتهای نخست تا سوم را در ساختار محتوایی کتابهای دورهی راهنمایی تحصیلی داشته است. نتیجه نشان دهندهی آن است که ابعاد مهمی مانند موسیقی، هنرهای نمایشی، تاریخ هنر جهان و نقد هنری در آموزش هنر مورد غفلت و کم توجهی واقع شدهاند.
مرتضی کرمی؛ ضیاء الدین سالاری
دوره 20، شماره 2 ، آذر 1392، ، صفحه 63-80
چکیده
با اشاعهی فناوری اطلاعات در جوامع، یادگیری الکترونیکی نیز به عنوان یک راهبرد آموزشی مورد توجه قرار گرفته و در این میان رویکرد یادگیری ترکیبی (تلفیق آموزش الکترونیکی و حضوری) بسیار مورد توجه بوده است. هدف پژوهش حاضر مقایسهی میزان اثربخشی رویکرد یادگیری ترکیبی در آموزشهای صنعتی بود. این پژوهش در مجموعه تحقیقات آزمایشی قرار گرفته ...
بیشتر
با اشاعهی فناوری اطلاعات در جوامع، یادگیری الکترونیکی نیز به عنوان یک راهبرد آموزشی مورد توجه قرار گرفته و در این میان رویکرد یادگیری ترکیبی (تلفیق آموزش الکترونیکی و حضوری) بسیار مورد توجه بوده است. هدف پژوهش حاضر مقایسهی میزان اثربخشی رویکرد یادگیری ترکیبی در آموزشهای صنعتی بود. این پژوهش در مجموعه تحقیقات آزمایشی قرار گرفته و از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعهی آماری شامل منابع انسانی شرکت هپکو اراک در سطح کارشناسی بود که به کمک روش نمونهگیری طبقهای 60 نفر انتخاب و به گروههای آزمایش و کنترل گمارش تصادفی یافتند. جهت اجرای پژوهش، ابتدا دورهی آموزشی "حل مسأله" با به کارگیری مدل طراحی آموزشی گانیه و بریگز به دو صورت ترکیبی و حضوری طراحی و سپس بر روی کارشناسان گروه آزمایش و کنترل اجرا گردید. به منظور ارزیابی اثربخشی، دو متغیر وابسته رضایت فراگیران و یادگیری مورد سنجش قرار گرفت. ابزار اندازهگیری این متغیرها پرسشنامه و آزمون بود. نتایج پژوهش بیانگر آن است میزان رضایت فراگیران در محیط یادگیری ترکیبی به طور معناداری بیش از محیط یادگیری سنتی است (000/0>p). در متغیر یادگیری، نتایج نشان میدهد میزان یادگیری کارشناسانی که در دورهی آموزشی ترکیبی حضور داشتند، بیشتر از فراگیران گروه سنتی است. (000/0>p). به طور کلی نتایج حاکی از موفقیت رویکرد یادگیری ترکیبی در افزایش اثربخشی آموزش کارشناسان بخش صنعت میباشد.
فلسفه تعلیم و تربیت
روح الله کریمی
چکیده
هدف از این مقاله نقدی فلسفی بر تفسیر نصیرالدین طوسی از کسب عادت ارسطویی به عنوان برجستهترین وجه تربیت اخلاقی در اخلاق نیکوماخوس است. از آنجایی که در بسیاری موارد مفسران ارسطو، تفسیر سنتی امثال خواجه نصیرالدین طوسی را تفسیر مکانیکی نام نهادهاند، ابتدا تلاش میشود تفسیر مکانیکی به تفصیل تبیین شود. نگارنده در ابتدا با بررسی نقدهای ...
بیشتر
هدف از این مقاله نقدی فلسفی بر تفسیر نصیرالدین طوسی از کسب عادت ارسطویی به عنوان برجستهترین وجه تربیت اخلاقی در اخلاق نیکوماخوس است. از آنجایی که در بسیاری موارد مفسران ارسطو، تفسیر سنتی امثال خواجه نصیرالدین طوسی را تفسیر مکانیکی نام نهادهاند، ابتدا تلاش میشود تفسیر مکانیکی به تفصیل تبیین شود. نگارنده در ابتدا با بررسی نقدهای درونی و بیرونی تلاش دارد نشان دهد که تفسیر مکانیکی مبتنی بر مبانی رفتارگرایی است که انتساب چنین تفسیری نه تنها به ارسطو، بلکه به مفسران سنتی او مانند خواجه نصیر نیز ممکن نیست. در مقابل، ویژگی مهم تفسیر نصیرالدین در اخلاق ناصری، واسطه بودن اراده و تقویت آن دانسته شده است، به طوری که سایر اجزای نظام تربیتی وی مانند تنبیه و تشویق، ریاضت، الگودهی و ... را میتوان از لوازم آن دانست. البته نباید گمان کرد که تبیین مبتنی بر اراده مطابق اخلاق نیکوماخوس است. لااقل دو نقد اصلی بر تفسیر نصیرالدین وارد است. اول آنکه چون اراده حیثیت التفاتی دارد و نیز اعمال فضیلتمندانه را نمیتوان از موقعیتهای خاص جدا کرد، تقویت ارادهی محض امکان تحقق ندارد. دوم آنکه فرونسیس که در اخلاق نیکوماخوس حائز اهمیت فراوان است و از نظر ارسطو فضیلت بدون آن ممکن نیست، در اخلاق ناصری به اندازهی کافی مورد التفات قرار نمیگیرد، تا به طور کلی سهم عقل و تربیت عقلانی در تربیت اخلاقی از منظر نصیرالدین کمتر از میزانی باشد که مورد تأکید ارسطو بوده است. در پایان تلاش میشود نشان داده شود که تفسیر خواجه نصیر در جدایی حاد قوای نفس، که متأثر از جدایی عالم ماده از عالم مثل در فلسفه نوافلاطونی است، ریشه دارد و مورد تأیید ارسطو نیست.
دوره 19، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 67-82
چکیده
این پژوهش آزمایشی میدانی به منظور بررسی تأثیر آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی در کاهش اضطراب امتحان و افزایش عملکرد درس علوم تجربی دانشآموزان دختر دورهی راهنمایی، در اهواز، انجام شده است. جامعهی آماری این پژوهش دانشآموزان دختر سال سوم راهنمایی اهواز بودند که تعداد 84 نفر به طور تصادفی از یک مدرسه واقع در ناحیهی 3 اهواز ...
بیشتر
این پژوهش آزمایشی میدانی به منظور بررسی تأثیر آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی در کاهش اضطراب امتحان و افزایش عملکرد درس علوم تجربی دانشآموزان دختر دورهی راهنمایی، در اهواز، انجام شده است. جامعهی آماری این پژوهش دانشآموزان دختر سال سوم راهنمایی اهواز بودند که تعداد 84 نفر به طور تصادفی از یک مدرسه واقع در ناحیهی 3 اهواز انتخاب و به طور تصادفی به گروههای آزمایش (شناختی و فراشناختی) و گروه گواه گمارده شدند. ابزار گردآوری دادهها شامل پرسشنامهی اضطراب امتحان (ابوالقاسمی، اسدی مقدم، نجاریان و شکرکن، 1375) و نمرههای درس علوم تجربی دانشآموزان در ترم اول و دوم بود. روش کار به این صورت بود که ابتدا هر دو گروه آزمایش و گروه گواه توسط مقیاس اضطراب امتحان پیش آزمون شدند و نمرهی درس علوم تجربی نیمسال اول آنها از مدرسه اخذ شد. سپس، به هر کدام از گروههای آزمایش در 9 جلسهی یک ساعته آموزش مهارتهای شناختی و فراشناختی داده شد. پس از اعمال مداخله، بار دیگر گروههای آزمایش و گواه توسط مقیاس اضطراب امتحان آزمون شدند و عملکرد درس علوم تجربی نیمسال دوم آنها از مدرسه اخذ شد. نتایج تحلیل واریانس یک راهه روی تفاضل نمرههای پیشآزمون و پسآزمون در اضطراب امتحان نشان داد که بین گروههای آزمایش و گواه تفاوت معنیداری وجود دارد. همچنین، بین عملکرد درس علوم تجربی گروههای شناختی، فرا شناختی و گواه تفاوت معنیداری مشاهده شد. لذا میتوان گفت که آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی موجب کاهش اضطراب امتحان و افزایش عملکرد درس علوم تجربی دانشآموزان دختر دورهی راهنمایی میشود.
محمود قاسمی؛ عزیزالله تاجیک اسماعیلی؛ امیر مثنوی
دوره 19، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 67-86
چکیده
این پژوهش بر آن است تا ضمن مقایسهی روشهای تدریس سنتی و فعال، بررسی نماید که کدامیک از الگوهای تدریس کارآیی گروهی، تدریس اعضای گروه، قضاوت عملکرد و الگوی روشنسازی طرز تلقی، تأثیر بیشتری بر افزایش میزان سواد خواندن و درک مطالب درسی دانشآموزان پایهی چهارم ابتدایی شهر تهران داشتهاند. جامعهی پژوهش کلیهی دانشآموزان دختر ...
بیشتر
این پژوهش بر آن است تا ضمن مقایسهی روشهای تدریس سنتی و فعال، بررسی نماید که کدامیک از الگوهای تدریس کارآیی گروهی، تدریس اعضای گروه، قضاوت عملکرد و الگوی روشنسازی طرز تلقی، تأثیر بیشتری بر افزایش میزان سواد خواندن و درک مطالب درسی دانشآموزان پایهی چهارم ابتدایی شهر تهران داشتهاند. جامعهی پژوهش کلیهی دانشآموزان دختر و پسر پایهی چهارم ابتدایی شهر تهران بوده است. نمونه شامل 10 کلاس است که به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدهاند. روش پژوهش شبه آزمایشی با پیشآزمون- پسآزمون و گروه کنترل میباشد. هر یک از معلمان شرکتکننده در پژوهش در دو جلسه، آموزشهای لازم را دیدهاند و پس از اجرای پیشآزمون، سه درس انتخاب شده از کتاب «بخوانیم» فارسی سال چهارم دورهی ابتدایی را تدریس نمودهاند. دادههای پژوهش با استفاده از روش تحلیل واریانس یک عاملی (ANOVA) و دو عاملی (طرح5×2) و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شدهاند. نتایج حاکی از آن است که تفاوت معنیداری بین روشهای تدریس سنتی و فعال در افزایش میزان سواد خواندن و درک مطالب درسی وجود ندارد. تأثیر تعامل میان الگوهای تدریس و جنسیت بر نمرات خواندن دانشآموزان معنیدار بوده است. به گونهای که بدون در نظر گرفتن جنسیت تفاوت معنیداری بین روشهای فعال تدریس و روش سنتی به دست نیامد. پسرانی که با روش تدریس سنتی آموزش دیدند بهترین عملکرد را در گروه پسران داشتند اما در مورد دختران عکس این اتفاق روی داد. دخترانی که با روش سنتی آموزش دیدند ضعیفترین عملکرد را در بین گروه دختران داشتند. بیشترین تأثیر از جنسیت مربوط به الگوی قضاوت عملکرد میباشد، به گونهای که در گروه دختران بهترین عملکرد را بعد از الگوی کارایی گروهی به خود اختصاص داده است ولی در گروه پسران پایینترین میانگین مربوط به این الگو میباشد.
برنامه ریزی آموزشی
آزاده دهقان پور؛ عبداله پارسا؛ یداله مهرعلیزاده
چکیده
با هدف آگاهی از رابطهی بین اندازه مدرسه، فرهنگ مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان در مدارس راهنمایی و متوسطه دخترانهی دولتی شهر اهواز، تحقیق پیمایشی- میدانی حاضر که از نوع تحقیقات همبستگی نیز محسوب میشود، با انتخاب تصادفی خوشه ای 17 مدرسه راهنمایی و 15 مدرسه متوسطهی دخترانه انجام شده است. در این پژوهش از پرسشنامه فرهنگ مدرسه ...
بیشتر
با هدف آگاهی از رابطهی بین اندازه مدرسه، فرهنگ مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان در مدارس راهنمایی و متوسطه دخترانهی دولتی شهر اهواز، تحقیق پیمایشی- میدانی حاضر که از نوع تحقیقات همبستگی نیز محسوب میشود، با انتخاب تصادفی خوشه ای 17 مدرسه راهنمایی و 15 مدرسه متوسطهی دخترانه انجام شده است. در این پژوهش از پرسشنامه فرهنگ مدرسه (سلفی و سعید، 2007) شامل مؤلفههای مربوط به فرهنگ مدرسه (صلاحیت حرفهای معلمان، تعامل معلمان با کارکنان و مدیریت (صف و ستاد)، تعامل معلمان با یکدیگر، مشارکت والدین در فعالیتهای مدرسه و تسهیلات فیزیکی مدرسه)؛ با مشارکت معلمان مدارس استفاده شده است. شناسنامهی مدرسه نیز که مشتمل بر مجموعه سؤالاتی در باره ویژگی های هر مدرسه بود توسط مدیر هر مدرسه تکمیل شد. ضریب پایایی پرسشنامه فرهنگ مدرسه 95/0 و ضریب پایایی خرده مقیاس های آن بین 79/0 تا 92/0 محاسبه شد. یافتههای تحقیق نشان داد در فرهنگ مدرسه و مؤلفههای آن (به جز در مؤلفهی تسهیلات فیزیکی) در مدارس دارای اندازههای مختلف تفاوت معناداری وجود ندارد؛ اما در پیشرفت تحصیلی در مدارس دارای اندازههای مختلف تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد، فرهنگ مدرسه 12 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را پیشبینی میکند و از بین مؤلفههای فرهنگ مدرسه فقط تأثیر مؤلفهی مشارکت والدین بر پیشرفت تحصیلی معنادار است. اندازهی مدرسه و فرهنگ مدرسه روی هم قادر به تبیین 16 درصد از پیشرفت تحصیلی دانشآموزان هستند. بین مدارس راهنمایی و متوسطه در فرهنگ مدرسه و تمام مؤلفههای آن تفاوت معناداری وجود دارد.
فاطمه مردان اربط؛ یوسف ادیب
چکیده
مشارکت والدین در امر تحصیل فرزندانشان، یکی از مباحث مهم و اساسی تعلیم و تربیت است. این امر بدان سبب بنیادی است که دانش آموزان نیمی از وقت روزانهی خود را در خانه و با هدایت والدین خود میگذرانند. تداوم مشارکت والدین از خانه به مدرسه میتواند هم در بهبود تربیت فرزندان اثرگذار باشد و هم مشکلاتی را برای والدین به وجود آورد که این تحقیق ...
بیشتر
مشارکت والدین در امر تحصیل فرزندانشان، یکی از مباحث مهم و اساسی تعلیم و تربیت است. این امر بدان سبب بنیادی است که دانش آموزان نیمی از وقت روزانهی خود را در خانه و با هدایت والدین خود میگذرانند. تداوم مشارکت والدین از خانه به مدرسه میتواند هم در بهبود تربیت فرزندان اثرگذار باشد و هم مشکلاتی را برای والدین به وجود آورد که این تحقیق به دنبال کشف تجارب مثبت و منفی والدین از مشارکت در امر تحصیل فرزندانشان در دوره ابتدایی میباشد. روش انجام این پژوهش از نوع کیفی و به شیوه پدیدارشناسی است. جامعه آماری پژوهش، والدین دانشآموزان دوره ابتدایی در شهر تبریز و در سال 92-1391 بوده است. نمونهها بهصورت هدفمند انتخاب گردیدند و حجم آن با توجه به ماهیت پژوهش کیفی تا اشباع دادهها (16) نفر ادامه یافت. دادهها از طریق مصاحبه عمیق و ژرفنگر گردآوری گردید و با استفاده از روش پیشنهادی اسمیت (1995) مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. 9 مضمون اصلی از یافتهها استخراج گردید که عبارتاند از: دلایل اهمیت تحصیل، شرایط و امکانات، روشهای آموزشی والدین، مشکلآفرینی در زندگی، دلایل مشکلات از دیدگاه والدین، تأثیر مثبت همکاری روی فرزندان، معایب همکاری والدین، راهکارهای والدین برای جلوگیری از مشکلات، پیشنهادات والدین برای افزایش کارایی و اثربخشی مدرسه. بحث و نتیجهگیری: والدین در جریان مشارکت در امر تحصیل فرزندانشان تجارب مثبت و منفی زیادی را به دست آوردهاند که بر ادراکات آنان از این مشارکت و همکاری تأثیر داشته است. آشنایی برنامهریزان با تجربیات والدین بهعنوان حامیان دانشآموزان، نقش مهمی در رفع و یا حداقل کاهش تجربیات منفی و افزایش اثربخشی برنامهها و رضایت بخشی آنان را دارد.