سید حمیدرضا علوی؛ علی شریعتمداری
چکیده
در این مقاله, آراء و نظریات تربیتی ژان ژاک روسو در زمینه های اهداف, اصول و روشهای تربیت از منابع مربوطه, استخراج گردیده و سپس آن آراء و نظریات با اندیشه‌های تربیتی اسلام که از متون اسلامی- نظریات اندیشمندان اسلامی و آیات و روایات, استخراج شده‌اند مورد مقایسه قرار گرفته‌اند. نتیجه چنین کاری آن بوده که وجوه تشابه و تفاوت بین آراء تربیتی ...
بیشتر
در این مقاله, آراء و نظریات تربیتی ژان ژاک روسو در زمینه های اهداف, اصول و روشهای تربیت از منابع مربوطه, استخراج گردیده و سپس آن آراء و نظریات با اندیشه‌های تربیتی اسلام که از متون اسلامی- نظریات اندیشمندان اسلامی و آیات و روایات, استخراج شده‌اند مورد مقایسه قرار گرفته‌اند. نتیجه چنین کاری آن بوده که وجوه تشابه و تفاوت بین آراء تربیتی روسو با اندیشه‌های تربیتی اسلام در موارد فوق مشخص و تبیین گردیده است. نتایج تحقیق مبین آن است که وجوه تشابه فراوانی, علی رغم برخی تفاوتها, بین آراء روسو و آراء تربیتی برگرفته از اسلام در زمینههای اهداف نهائی و واسطهای تربیت, اصل تعقل و روشهای پرورش نیروی عقلانی, اصل عزلت و روشهای دور ساختن کودکان از اجتماع ناسالم, اصل پیروی از طبیعت و روشهای مجازات و پاداش طبیعی, تعلیم و تربیت منفی و عدم عادت وجود دارد.
مسعود صفایی مقدم؛ سیدمنصور مرعشی؛ محمدجعفر پاک‌سرشت؛ خسرو باقری؛ حسین سپاسی
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی تأثیر روش اجتماع پژوهشی در برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش مهارتهای استدلال دانشآموزان پسر پایه سوم راهنمایی مدرسه نمونه دولتی اهواز است. نمونه اصلی این پژوهش شامل 60 نفر دانش‌آموز پسر پایه سوم راهنمایی مدرسه نمونه دولتی شهر اهواز بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی تأثیر روش اجتماع پژوهشی در برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش مهارتهای استدلال دانشآموزان پسر پایه سوم راهنمایی مدرسه نمونه دولتی اهواز است. نمونه اصلی این پژوهش شامل 60 نفر دانش‌آموز پسر پایه سوم راهنمایی مدرسه نمونه دولتی شهر اهواز بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش آزمون مهارتهای استدلال نیوجرسی (NJTRS) بود که توسط مرعشی، نمازکار و صفاییمقدم به فارسی برگردانده و ضرایب اعتبار و پایایی آن محاسبه گردید. فرضیه اصلی این پژوهش تأثیر روش اجتماع پژوهشی در برنامه آموزش فلسفه به کودکان را بر پرورش مهارتهای استدلال در نمونهای از دانشآموزان پسر پایه سوم راهنمایی مدرسه نمونه دولتی بررسی میکند. نتایج این پژوهش نشان داد که اجرای روش اجتماع پژوهشی در کلاس درس میتواند بر پرورش مهارتهای استدلال دانشآموزان تأثیر مثبتی بگذارد. نتایج این پژوهش با یافته‌های تحقیقات انجام شده در خارج از کشور هماهنگ است.
حسین سپاسی؛ یدا... مهرعلی زاده؛ منیژه دهخدا
چکیده
هدف این تحقیق مقایسه عملکرد تحصیلی ریاضیات دانشآموزان پایه پنجم مشمول و غیرمشمول طرح تصویری رشد با کنترل هوش در شهر اهواز بود. بررسی نگرش آموزگاران مجری طرح رشد در زمینه تأثیر فیلم آموزشی ریاضی در عملکرد تحصیلی ریاضیات هدف دیگر این پژوهش را تشکیل داد.491 دانش‌آموز پسر و دختر در دوگروه آزمایش و گواه (گروه، آزمایش237=1n، گروه گواه، 254=2n) ...
بیشتر
هدف این تحقیق مقایسه عملکرد تحصیلی ریاضیات دانشآموزان پایه پنجم مشمول و غیرمشمول طرح تصویری رشد با کنترل هوش در شهر اهواز بود. بررسی نگرش آموزگاران مجری طرح رشد در زمینه تأثیر فیلم آموزشی ریاضی در عملکرد تحصیلی ریاضیات هدف دیگر این پژوهش را تشکیل داد.491 دانش‌آموز پسر و دختر در دوگروه آزمایش و گواه (گروه، آزمایش237=1n، گروه گواه، 254=2n) بطور تصادفی انتخاب گردیدند. همچنین، از کل آموزگاران مرد و زن مجری طرح رشد (104=n) درباره تأثیر فیلم آموزشی نظرسنجی به عمل آمد. ابزارهای این تحقیق را 1) آزمون ریاضی پایان نیمسال اول، 2) آزمون ریاضی هماهنگ، 3) آزمون هوش ریون، 4) مقیاس نگرش‌سنجی تشکیل داد. در این تحقیق 9 فرضیه مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های تحقیق نشان داد که بین عملکرد ریاضی دانشآموزان مشمول و غیرمشمول طرح تفاوت معنی‌داری مشاهده نمی‌شود. سایر مقایسه‌ها نشان داد که فقط دانشآموزان دختر مشمول طرح در مقایسه با سایر گروهها عملکرد بهتری در درس ریاضی داشتند. شاید این تفاوت معنی‌دار را بتوان به انگیزه و رضایت شغلی معلمان زن و نیز مدیریت مؤثر مدارس دخترانه مشمول طرح نسبت داد. یافته‌های نگرش‌سنجی نشان داد که بین سابقه کار و نگرش آموزگاران درباره تأثیر فیلم آموزشی رابطه معکوس و معنی‌داری وجود دارد. بین میزان تحصیلات و جنسیت آموزگاران و نگرش آنان به تأثیر فیلم آموزشی در عملکرد تحصیلی ریاضیات دانشآموزان رابطه معنی‌داری مشاهده نشد. بین امکانات و تجهیزات و نگرش آموزگاران درباره تأثیر فیلم آموزشی رابطه مثبت مشاهده گردید. بنابراین پیشنهاد میشود که سازمان آموزش و پرورش به منظور افزایش کارایی طرح تصویری رشد اهداف این روش تدریس جدید را مورد بازبینی دقیق قرار دهد.
علیرضا کیامنش؛ نصیبه پوراصغر
چکیده
در این پژوهش با توجه به ارتباط خودپنداره تحصیلی با پیشرفت تحصیلی طبق دیدگاههای خودپنداره و همچنین طبق رویکرد شناختی- اجتماعی، نقش خودپنداره ریاضی، انگیزش یادگیری، عملکرد قبلی ریاضی و جنسیت بر پیشرفت ریاضی به روش تحلیل مسیر مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام مطالعه تعداد 304 دانش‌آموز (152 دختر و 152 پسر) پایه اول دبیرستان از منطقه ...
بیشتر
در این پژوهش با توجه به ارتباط خودپنداره تحصیلی با پیشرفت تحصیلی طبق دیدگاههای خودپنداره و همچنین طبق رویکرد شناختی- اجتماعی، نقش خودپنداره ریاضی، انگیزش یادگیری، عملکرد قبلی ریاضی و جنسیت بر پیشرفت ریاضی به روش تحلیل مسیر مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام مطالعه تعداد 304 دانش‌آموز (152 دختر و 152 پسر) پایه اول دبیرستان از منطقه 6 تهران، مقیاس خودپنداره و انگیزش یادگیری ریاضی را تکمیل نمودند. همچنین، برای تعیین میزان پیشرفت ریاضی، نمره نیم سال اول سال تحصیلی 83-1382 و برای سنجش عملکرد قبلی ریاضی نمره ریاضی سال تحصیلی 82-1381 این دانش آموزان از مدارس جمع آوری گردید. یافته‌های مربوط به مدل کلی تحلیل مسیر نشان داد که خودپنداره ریاضی در مقایسه با عملکرد قبلی ریاضی، انگیزش یادگیری ریاضی و جنسیت پیشبینی کننده قویتری برای پیشرفت ریاضی میباشد. بررسی دقیق اثرهای مستقیم متغیرها نشان داد که عملکرد قبلی ریاضی نیز اثر مستقیم بسیار قوی بر خودپنداره ریاضی دارد. این اثر تقریباٌ برابر با میزان اثر خودپنداره ریاضی بر پیشرفت ریاضی است و لزوم توجه به دیدگاه تأثیر دو جانبه خودپنداره تحصیلی را در آموزش ریاضی آشکار میسازد.
بی بی عشرت زمانی؛ اعظم اسفیجانی
چکیده
انسان از همان دوران کودکی در شرایط طبیعی و با تجربیات روزمره و همچنین در شرایط ساختگی و تجربیات طراحی شده به کسب شناخت و معرفت در مورد مفاهیم علمی میپردازد. می‌توان گفت دبستان اولین محیطی است که مفاهیم و اصول علمی را در قالب تجربیات طراحی شده و سازمان یافته در اختیار کودک قرار میدهد و کتاب علوم نقش مهمی را در این رابطه ایفا ...
بیشتر
انسان از همان دوران کودکی در شرایط طبیعی و با تجربیات روزمره و همچنین در شرایط ساختگی و تجربیات طراحی شده به کسب شناخت و معرفت در مورد مفاهیم علمی میپردازد. می‌توان گفت دبستان اولین محیطی است که مفاهیم و اصول علمی را در قالب تجربیات طراحی شده و سازمان یافته در اختیار کودک قرار میدهد و کتاب علوم نقش مهمی را در این رابطه ایفا می‌نماید. اغلب مفاهیم علمی بویژه آنهایی که به حوزه فیزیک تعلق دارند از مفاهیم انتزاعی هستند. از این رو, فراگیر برای درک آنها نیاز به تصویرسازی ذهنی دارد. در مورد برخی از مفاهیم (به عنوان مثال امواج صوتی) دانش‌آموز هیچگونه تصویر ذهنی ندارد و لازم است که برای آموزش اینگونه مفاهیم در کتابهای درسی از عناصر دیداری برای عینیت بخشیدن به موضوع استفاده شود. در سالهای اخیر، در کتابهای علوم تجربی دورة ابتدایی ایران تغییرات چشمگیری صورت گرفته است که برخی ناشی از تحقیقات داخلی و خارجی و برخی نیز به تقلید از کشورهای خارجی اتفاق افتاده است. از نظر ظاهری یکی از برجسته‌ترین تغییرات ایجاد شده در کتابهای علوم، بکارگیری عناصر گرافیکی است. در رابطه با نقش عناصر گرافیکی و تأثیر آن بر میزان توجه و یادگیری فراگیران تحقیقات متعددی انجام شده است که اکثریت قریب به اتفاق آنها بر تأثیرات مثبت این عناصر دلالت دارند. هدف از این پژوهش بررسی و مقایسه میزان استفاده از عناصر گرافیکی در ارائه مباحث فیزیکی در کتابهای علوم تجربی دورة ابتدایی کشورهای ایران، آمریکا و انگلستان به منظور پرورش روحیه پژوهشگری دانشآموزان میباشد. جامعه آماری، کلیه مباحث فیزیکی مطرح شده در کتابهای علوم و روش تحقیق تحلیل محتوا است. بخش صدا به عنوان نمونه آماری این پژوهش از میان مفاهیم فیزیکی بطور تصادفی انتخاب شده است. ابتدا کاربرد‌های گرافیک از نظر پرورش روحیه تحقیق، تفحص و پژوهشگری به پنج مقوله عمده تقسیم شده و سپس محتوای کتابها بر اساس این مقوله‌ها مورد تجزیه و تحلیل ومقایسه قرارگرفته‌اند. بطور کلی، گرچه در کتابهای ایران نیز مانند کتابهای دو کشور دیگر سعی شده است از تصاویر مرتبط با موضوع و همچنین از تنوع رنگ استفاده شود لیکن به علت کیفیت بسیار نامطلوب کاغذ، این کتابها در مقایسه با کتابهای آمریکا و انگلستان از کیفیت پایین‌تری برخوردارند. در رابطه با ارائه اطلاعات و تحریک حس کنجکاوی از طریق تصاویر، کتابهای آمریکا بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است. در زمینه استفاده از گرافیک به منظور سازماندهی اطلاعات و چگونگی انجام کار از طریق تصاویر بیشترین سهم متعلق به کتابهای علوم انگلستان بوده است و در رابطه با کاربرد گرافیک برای پرورش روحیه همکاری، کتابهای آمریکا و سپس انگلستان فعال‌تر عمل کرده‌اند. در نتیجه‌گیری کلی این پژوهش می‌توان گفت که در رابطه با ارائه مفاهیم فیزیکی، کتابهای انگلستان بیشتر از دو کشور دیگر از گرافیک برای پرورش روحیه پژوهش و جستجوگری استفاده کرده است.
نجمه حمید
چکیده
ناتوانی یادگیری ریاضیات یکی از اختلالات یادگیری ویژه است که به تأخیر بدون دلیل و معنادار در توانایی حساب مربوط میشود. برای تشخیص این اختلال باید مهارتهای ریاضی کودک به طور قابل توجهی زیر سن تقویمی، هوش و عملکرد تحصیلی وی باشد. این اصطلاح اصولاً افرادی را که بواسطه معلولیتهای دیداری، شنیداری یا حرکتی، همچنین عقب‌ماندگی ذهنی یا محرومیتهای ...
بیشتر
ناتوانی یادگیری ریاضیات یکی از اختلالات یادگیری ویژه است که به تأخیر بدون دلیل و معنادار در توانایی حساب مربوط میشود. برای تشخیص این اختلال باید مهارتهای ریاضی کودک به طور قابل توجهی زیر سن تقویمی، هوش و عملکرد تحصیلی وی باشد. این اصطلاح اصولاً افرادی را که بواسطه معلولیتهای دیداری، شنیداری یا حرکتی، همچنین عقب‌ماندگی ذهنی یا محرومیتهای محیطی، فرهنگی یا اقتصادی به مشکلات یادگیری دچار شده‌اند، شامل نمی‌شود. در این پژوهش، ناتوانی یادگیری ریاضیات در بین دانشآموزان دوره ابتدایی بررسی و تأثیر روش آموزش کاربردی، تقویت ژتونی و آرامش عضلانی در آنها مطالعه شده است. در این پژوهش، روش آزمایشی میدانی به کار رفته است که در آن از طرح پیش آزمون –پس آزمون با گروههای آزمایشی، گواه و گواه بهنجار استفاده شده است. نمونه پژوهش شامل 70 کلاس (2800 دانش‌آموز دختر و پسر) دبستانهای ناحیه یک آموزش و پرورش شهر تهران بود که به صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. همچنین 100 دانش‌آموز به طور تصادفی ساده برای آزمون فرضیه‌ها گزینش شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از آزمونهای تشخیصی اختلال ریاضیات، ماتریسهای پیشرونده ریون، آزمون ریاضیات و بررسی پرونده تحصیلی دانش‌آموز استفاده شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که میزان اختلال یادگیری ریاضیات 6/3 درصد است. میزان اختلال یادگیری ریاضیات در دانشآموزان پسر نسبت به دختر (5/3 درصد در مقابل 3 درصد) بیشتر است. نتایج حاصل از اجرای سه روش آموزش کاربردی، تقویت ژتونی و آرامش عضلانی به صورت معنی‌داری باعث کاهش اختلال یادگیری ریاضیات می‌گردد.
احمد زندوانیان نایینی
چکیده
از آنجا که وزارت آموزش و پرورش برای تأمین معلم مورد نیاز مدارس به پذیرش و پرورش دانشجو در مراکز تربیت معلم و استخدام آنها میپردازد، در طرح حاضر به ارزیابی جامع مراکز تربیت معلم فعال استان خوزستان اقدام گردید. در فرایند اجرای طرح ابتدا عوامل چهارگانه زمینه، درون داد، فرایند و برون داد مبنای کار قرار گرفتند، سپس برای عامل زمینه ...
بیشتر
از آنجا که وزارت آموزش و پرورش برای تأمین معلم مورد نیاز مدارس به پذیرش و پرورش دانشجو در مراکز تربیت معلم و استخدام آنها میپردازد، در طرح حاضر به ارزیابی جامع مراکز تربیت معلم فعال استان خوزستان اقدام گردید. در فرایند اجرای طرح ابتدا عوامل چهارگانه زمینه، درون داد، فرایند و برون داد مبنای کار قرار گرفتند، سپس برای عامل زمینه شش ملاک، عامل درون داد هفت ملاک، عامل فرایند هشت ملاک و عامل برون داد سه ملاک (جمعاً 24 ملاک) تدوین شد و برای هر ملاک نیز نشانگر و استاندارد تعریف گردید تا بتوان بر اساس داده‌ها درباره وضعیت و میزان مطلوبیت هریک از ملاکها و عوامل قضاوت نمود. روش تحقیق این مطالعه توصیفی پیمایشی میباشد. این مطالعه دارای هفت زیر جامعه متخصصان تعلیم و تربیت، رؤسا و معاونان آموزشی، دانشجویان، مسوولان امور مالی، مسوولان کتابخانه، استادان و فارغ التحصیلان سه مرکز تربیت معلم پسرانه و دو مرکز تربیت معلم دخترانه استان در سالهای 84-82 میباشد. داده‌های مورد نیاز با استفاده از ده ابزار شامل پرسشنامه، مصاحبه، چک لیست و پرونده‌های بایگانی شده گردآوری شدند. نتایج ارزیابی نشان میدهد که هدف این مراکز که تربیت معلم در مقطع کاردانی و با بودجه وزارت آموزش و پرورش میباشد در مقایسه با اهداف جانبی از وضعیت کاملاً مطلوب؛ زمینه جغرافیایی، اجتماعی– اقتصادی و فرهنگی مراکز تربیت معلم استان از وضعیت نسبتاً مطلوب؛ درون دادهای مراکز تربیت معلم استان و فرایندهای ساختی/ سازمانی، تدریس/ یادگیری و خدماتی/ پشتیبانی از وضعیت نسبتاً مطلوب و سرانجام محصول مراکز تربیت معلم استان از وضعیت کاملاً مطلوب برخوردار میباشد.
زاهد بیگدلی؛ ام البنین عبدالهی؛ مهین آرامش
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز دربارة اهمیت و میزان استفاده از مجله‌های علمی موجود و جایگزینی مجله‌های چاپی با شکل الکترونیکی آن میباشد. این پژوهش از نوع توصیفی و روش آن پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات «پرسشنامه» است و جامعه مورد مطالعه شامل کلیه اعضای هیأت علمی (469 نفر) دانشگاه شهید ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز دربارة اهمیت و میزان استفاده از مجله‌های علمی موجود و جایگزینی مجله‌های چاپی با شکل الکترونیکی آن میباشد. این پژوهش از نوع توصیفی و روش آن پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات «پرسشنامه» است و جامعه مورد مطالعه شامل کلیه اعضای هیأت علمی (469 نفر) دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 1383- 1382 میباشد. از این تعداد 384 نفر در مطالعه نهایی شرکت نمودند. نتایج پژوهش نشان داد که 75% از اعضای هیأت علمی نقش مجله‌های علمی چاپی و 80% از آنان نقش مجله‌های الکترونیکی را در ارتقای سطح علمی خود «زیاد» یا "بسیار زیاد" دانسته‌اند. اما، فقط 44% از آنها مطابقت عناوین مجله‌های چاپی را با نیازهای اطلاعاتی خود «زیاد» یا "بسیار زیاد" ارزیابی کرده‌اند، این رقم برای مجله‌های الکترونیکی 67% است. در مجموع میزان استفاده از مجله‌های علمی چاپی نسبت به مجله‌های علمی الکترونیکی در بین پاسخگویان بیشتر بوده است. نتایج آزمون تحلیل واریانس نشان داد که متغیر گروه آموزشی بر استفاده اعضای هیأت علمی از انواع مجله‌های علمی چاپی و الکترونیکی مؤثر میباشد، لیکن متغیرهای جنسیت، مدرک تحصیلی، مرتبه علمی، و سابقه تدریس در این مورد بی‌تأثیر بوده‌اند. نتایج همچنین نشان داد که اکثریت پاسخگویان در مورد کاهش بودجه خرید کتابها به منظور افزایش بودجه خرید مجله‌های علمی چاپی چندان موافق نبوده‌اند ولی 35% از آنها با افزایش عناوین مجله‌های علمی الکترونیکی و 76% با افزایش عناوین چاپی «بسیار زیاد» یا "زیاد" موافق بوده‌اند یافته‌های دیگر پژوهش نشان میدهد که از میان روشهای مختلف تهیه مقالات علمی چاپی و الکترونیکی، استفاده از مجله‌های علمی اشتراکی دانشگاه در بین پاسخگویان بیشترین توزیع فراوانی را به خود اختصاص داده است. همچنین از میان عوامل مؤثر بر عدم استفاده از مجله‌های علمی چاپی، کامل نبودن شماره‌های مجله‌ها و بی‌نظمی حاکم در بخش نشریات کتابخانه و از میان عوامل مؤثر بر عدم استفاده از مجله‌های علمی الکترونیکی، سرعت کم شبکه و مشکل دسترسی به اطلاعات و عدم آشنایی با شیوه‌های جستجوی اطلاعات, بیشترین توزیع فراوانی را داشته است. مهمترین دلایل استفاده از مجله‌های علمی چاپی از دید پاسخگویان به ترتیب اولویت عبارتند از: سهولت استفاده، قابلیت تورق یا مرور سریع متون، آشنایی با شکل مدرک و امکان خط کشیدن و تأکید بر متون، دوام بهتر اطلاعات دریافتی و مهمترین دلایل استفاده از مجله‌های علمی الکترونیکی از دید آنها به ترتیب اولویت عبارتند از: ارائه و نمایش متون به صورت تازه و امکان تعامل با کاربر، تازه بودن اطلاعات دریافتی، امکان استفاده از قابلیتهای خاص جستجو در بازیابی متون، و سرعت دستیابی.
