فلسفه تعلیم و تربیت
شهداد عبدالهی خانقاه؛ یحیی قائدی؛ سعید ضرغامی همراه؛ رمضان بر خورداری
چکیده
بر اساس مفروضه های ساخت شکنانه تبارشناسی، تحول مفاهیم نه تنها حاصل پیشرفت علم و دانش در حوزه های معرفت بشری همچون روان شناسی و علوم اجتماعی نیست بلکه بیانگر آن است که چنین تحولی حاصل حوادث تاریخی و وقایع خردی است که در میانه این تحول رخ داده است. بر مبنای چنین پیش فرضی مساله اصلی این پژوهش تبیین حوادث، تحولات و فرایندهای شکل دهنده به ...
بیشتر
بر اساس مفروضه های ساخت شکنانه تبارشناسی، تحول مفاهیم نه تنها حاصل پیشرفت علم و دانش در حوزه های معرفت بشری همچون روان شناسی و علوم اجتماعی نیست بلکه بیانگر آن است که چنین تحولی حاصل حوادث تاریخی و وقایع خردی است که در میانه این تحول رخ داده است. بر مبنای چنین پیش فرضی مساله اصلی این پژوهش تبیین حوادث، تحولات و فرایندهای شکل دهنده به مفهوم دانش آموز نخبه و ساختار شکنی از این مفهوم در راستای تبیین امکان های حاشیه رانده شده در زندگی دانش آموزان در نظام آموزشی ایران معاصر است . بر اساس مطالعه تاریخ تربیت نخبگی در ایران به روش نقد تبارشناسانه نتایج حاصل بیانگر آن بود که مهم ترین صورتبندی های گفتمانی در این دوران، طرح سمپاد و طرح شهاب در تاریخ تربیت نخبگی در ایران معاصر است .. در این میان مهم ترین این عوامل، شکست ساختار هوش در دانش و ورود مفاهیم اجتماعی به تربیت نخبگی است به طوریکه به راحتی می توان تنوع در عرصه های اجتماعی و شمول ابعاد مختلف تیز هوشی را در صورت بندی اخیر از آن یعنی طرح شهاب مشاهده نمود. اما آنچه از نظر تبار شناسی دارای اهمیت است تحلیل تبار بر حسب عوامل غیر گفتمانی است. از جمله مهم ترین این عوامل بر حسب مطالعه رویدادها و حوادث می توان به فرار مغزها تغییر مفاهیم اقتصادی ، نمای نا متناسب در پراکندگی جمعیتی آموزش های خاص تیز هوشان اشاره کرد.
مدیریت آموزشی
ناصر شیربگی؛ خلیل غلامی؛ هایده احمدی
چکیده
هدف اصلی پژوهش دستیابی به اطلاعاتی غنی از تجارب و واکنشها به فرایند مصاحبههای استخدامی آموزشوپرورش بود. ازاینرو، با جهتگیری معرفتشناسی تفسیری یک طرح تحقیق آمیخته اکتشافی (بخش کیفی با راهبرد پدیدار نگاری و بخش کمّی با راهبرد توصیفی-پیمایشی) اتخاذ گردید. میدان تحقیق آموزشوپرورش شهر سنندج و جامعه موردمطالعه معلمان و کارشناسان ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش دستیابی به اطلاعاتی غنی از تجارب و واکنشها به فرایند مصاحبههای استخدامی آموزشوپرورش بود. ازاینرو، با جهتگیری معرفتشناسی تفسیری یک طرح تحقیق آمیخته اکتشافی (بخش کیفی با راهبرد پدیدار نگاری و بخش کمّی با راهبرد توصیفی-پیمایشی) اتخاذ گردید. میدان تحقیق آموزشوپرورش شهر سنندج و جامعه موردمطالعه معلمان و کارشناسان شاغل در آموزش و پرورش و مدرسان پردیس های دانشگاه فرهنگیان بودند. در بخش کیفی41 نفر که بهصورت هدفمند و با حداکثر تنوع برای مصاحبه نیمه ساختاریافته برگزیدهشده بودند مشارکت کردند. تجارب مشارکتکنندگان از فرایند مصاحبه استخدامی در پنج الگو تحت عناوین جامعهپذیری، دستیابی به اطلاعات، حذف غیرخودیها، شایسته گزینی و دیوار شیشهای ترسیم گردیدند. در بخش کمّی پژوهش با استفاده از نمونهگیری تصادفی طبقهای متناسب با حجم400 نفر (شامل 204 مرد و 196 زن) برای مشارکت انتخاب شدند.گردآوری اطلاعات در بخش کمی با پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت که روایی و پایایی آن با استفاده از فنون تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون آلفای کرانباخ مورد تأیید قرار گرفت. نتایج بخش کمی نشان داد که مشکلات مصاحبههای استخدامی را میتوان به پنج عامل تحت عناوین: مسایل مربوط به مصاحبهشوندگان، خطاهای ادراکی، شاخصهای روانسنجی، مشکلات فرایندی و رویکرد مستبدانه در مصاحبه کاهش داد. در اولویتبندی مشکلات از دیدگاه پاسخ گویان، مسایل مربوط به مصاحبهشوندگان و خطاهای ادراکی از مهمترین مشکلات مصاحبههای استخدامی در آموزش و پرورش بودند.
مدیریت آموزشی
حبیب کمری؛ محمد نوریان؛ نادر سلیمانی؛ عصمت مسعودی ندوشن
چکیده
لازمه تدوین و اجرای برنامههای استراتژیک وجود تفکر استراتژیک است و فقدان تفکر استراتژیک در مدیران یک کمبود اساسی در سازمانها به شمار میرود که امکان کشف فرصتهای جدید را تضعیف میکند. پژوهش حاضر باهدف مطالعه نظاممند و ارائه فرا ترکیبی از الگوهای نظری و پژوهشهای انجامشده صورت گرفت. روش بررسی این پژوهش، کیفی و از نوع سنتز پژوهی ...
بیشتر
لازمه تدوین و اجرای برنامههای استراتژیک وجود تفکر استراتژیک است و فقدان تفکر استراتژیک در مدیران یک کمبود اساسی در سازمانها به شمار میرود که امکان کشف فرصتهای جدید را تضعیف میکند. پژوهش حاضر باهدف مطالعه نظاممند و ارائه فرا ترکیبی از الگوهای نظری و پژوهشهای انجامشده صورت گرفت. روش بررسی این پژوهش، کیفی و از نوع سنتز پژوهی است که با روش تحلیل محتوا به کمک فرا ترکیب انجامشده و ازنظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری پژوهش و اصلیترین منابع گردآوری اطلاعات، پژوهشهای متعددی است که در سنوات اخیر در حوزه تفکر استراتژیک در داخل و خارج از ایران انجامشده است. از مجموع 10 جلد کتاب و 79 مقالهای که از پایگاههای معتبر داخلی و خارجی مورد مطالعه قرار گرفت، متناسب با ارتباط موضوعی دادهها، تعداد 61 نمونه بهصورت هدفمند انتخاب، 12 مؤلفه پرتکرار شناسایی و در نهایت 56 مفهوم بهعنوان مؤلفههای نهایی استخراج شدند. در مراحل بعدی، کدگذاری و طبقهبندی اطلاعاتی از پژوهشهای انجامشده صورت گرفته و الگوها، پایههای نظری حوزه تفکر استراتژیک و مقولات و مضامین اصلی استخراج شدند. حاصل تحلیل محتوای استقرایی و ترکیبی مقولات و نتایج تحلیل و ترکیبها، استخراج یک چهارچوب مفهومی در حوزه مطالعات تفکر استراتژیک حول 3 سطح، فردی، گروهی و سازمانی است. نتایج حاصله دال بر ارتباط تفکر استراتژیک مدیران با میزان موفقیت سازمانها بوده و یکپارچهسازی تفکر استراتژیک در سازمان قابلیتی حیاتی ایجاد میکند که پایه یک مزیت رقابتی پایدار را تشکیل میدهد و بر این اساس الگوی مفهومی تفکر استراتژیک طراحی شد.
فلسفه تعلیم و تربیت
روح الله کریمی
چکیده
هدف از این مقاله نقدی فلسفی بر تفسیر نصیرالدین طوسی از کسب عادت ارسطویی به عنوان برجستهترین وجه تربیت اخلاقی در اخلاق نیکوماخوس است. از آنجایی که در بسیاری موارد مفسران ارسطو، تفسیر سنتی امثال خواجه نصیرالدین طوسی را تفسیر مکانیکی نام نهادهاند، ابتدا تلاش میشود تفسیر مکانیکی به تفصیل تبیین شود. نگارنده در ابتدا با بررسی نقدهای ...
بیشتر
هدف از این مقاله نقدی فلسفی بر تفسیر نصیرالدین طوسی از کسب عادت ارسطویی به عنوان برجستهترین وجه تربیت اخلاقی در اخلاق نیکوماخوس است. از آنجایی که در بسیاری موارد مفسران ارسطو، تفسیر سنتی امثال خواجه نصیرالدین طوسی را تفسیر مکانیکی نام نهادهاند، ابتدا تلاش میشود تفسیر مکانیکی به تفصیل تبیین شود. نگارنده در ابتدا با بررسی نقدهای درونی و بیرونی تلاش دارد نشان دهد که تفسیر مکانیکی مبتنی بر مبانی رفتارگرایی است که انتساب چنین تفسیری نه تنها به ارسطو، بلکه به مفسران سنتی او مانند خواجه نصیر نیز ممکن نیست. در مقابل، ویژگی مهم تفسیر نصیرالدین در اخلاق ناصری، واسطه بودن اراده و تقویت آن دانسته شده است، به طوری که سایر اجزای نظام تربیتی وی مانند تنبیه و تشویق، ریاضت، الگودهی و ... را میتوان از لوازم آن دانست. البته نباید گمان کرد که تبیین مبتنی بر اراده مطابق اخلاق نیکوماخوس است. لااقل دو نقد اصلی بر تفسیر نصیرالدین وارد است. اول آنکه چون اراده حیثیت التفاتی دارد و نیز اعمال فضیلتمندانه را نمیتوان از موقعیتهای خاص جدا کرد، تقویت ارادهی محض امکان تحقق ندارد. دوم آنکه فرونسیس که در اخلاق نیکوماخوس حائز اهمیت فراوان است و از نظر ارسطو فضیلت بدون آن ممکن نیست، در اخلاق ناصری به اندازهی کافی مورد التفات قرار نمیگیرد، تا به طور کلی سهم عقل و تربیت عقلانی در تربیت اخلاقی از منظر نصیرالدین کمتر از میزانی باشد که مورد تأکید ارسطو بوده است. در پایان تلاش میشود نشان داده شود که تفسیر خواجه نصیر در جدایی حاد قوای نفس، که متأثر از جدایی عالم ماده از عالم مثل در فلسفه نوافلاطونی است، ریشه دارد و مورد تأیید ارسطو نیست.
مدیریت آموزشی
حمید رحیمیان؛ عباس عباس پور؛ مرتضی طاهری؛ سبحان سبحانی جو
چکیده
رهبری خدمتگزار یکی از نظریههای رهبری است که طبیعت مثبتگرا، تمرکز بر رفتار اخلاقی، خدمتگزاری، رشد و توسعه دیگران و فلسفه نوعدوستانه دارد، بر همین اساس در این پژوهش الگوی رهبری خدمتگزار در دانشگاه فرهنگیان طراحی و اعتبار یابی شد. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش نظریهی داده بنیـاد انجام شد. مشارکتکنندگان شامل ۱۵عضو هیئتعلمی ...
بیشتر
رهبری خدمتگزار یکی از نظریههای رهبری است که طبیعت مثبتگرا، تمرکز بر رفتار اخلاقی، خدمتگزاری، رشد و توسعه دیگران و فلسفه نوعدوستانه دارد، بر همین اساس در این پژوهش الگوی رهبری خدمتگزار در دانشگاه فرهنگیان طراحی و اعتبار یابی شد. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش نظریهی داده بنیـاد انجام شد. مشارکتکنندگان شامل ۱۵عضو هیئتعلمی و مدیر بودند. دادهها از طریق مصاحبهی نیمه ساختاریافته با نمونهگیری هدفمند و بررسی اسناد مکتوب، جمعآوری و بر مبنای رهیافت نظاممند اشتراوس و کربین (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) تحلیل شدند. اعتبار سنجی از طریق مثلث سازی، بازبینی مشارکتکنندگان و خبرگان غیر مشارکتکننده صورت گرفت. ابعاد الگوی پارادایمی شامل: شرایط علی (ویژگیهای اخلاقی و روانشناختی، انگیزه خدمترسانی و دگر خواهی، نگاه وکالتی-امانتی و احساس تکلیف الهی)، پدیدهی محوری (رهبری خدمتگزار)، شرایط زمینهای (بسترسازی و تمهید امکانات، چابک سازی، چشمانداز، ارزشهای نظام اسلامی)، شرایط میانجی (استقرار نظام شایستگی محور، تخصص و تجربه، شبکه قوی ارتباطات، عدم ثبات مدیریتی و ارزیابی عادلانه عملکرد)، راهبردها (فرهنگسازی، بهینهسازی و ارتقاء مدیریت و توسعه مشارکت)، پیامدها (ارتقاء کیفیت رابطهی رهبر-پیرو، جو روانشناختی مبتنی بر اعتماد، نتایج اثربخش فردی و سازمانی)، میباشد که بر اساس آنها مدل رهبری خدمتگزار طراحی و اعتباریابی شد.
جعفر امیری فرح آبادی؛ محمود ابوالقاسمی؛ محمد قهرمانی
چکیده
هدف اصلی پژوهش حاضر، طراحی و اعتباریابی الگوی آسیبشناسی فرایند سیاستپژوهی در نظام آموزش عالی ایران بود. در راستای تحقق این هدف، از روش ترکیبی اکتشافی بهره گرفته شد. فرایند پژوهش حاضر، در طی دو مرحله کیفی و کمی انجام گرفته است. ابتدا، پس از مرور ادبیات، فهرستی از موانع و آسیبهای فرایند سیاستپژوهی، تهیه گردید. سپس در بخش کیفی پژوهش، ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش حاضر، طراحی و اعتباریابی الگوی آسیبشناسی فرایند سیاستپژوهی در نظام آموزش عالی ایران بود. در راستای تحقق این هدف، از روش ترکیبی اکتشافی بهره گرفته شد. فرایند پژوهش حاضر، در طی دو مرحله کیفی و کمی انجام گرفته است. ابتدا، پس از مرور ادبیات، فهرستی از موانع و آسیبهای فرایند سیاستپژوهی، تهیه گردید. سپس در بخش کیفی پژوهش، با انجام مصاحبههای عمیق نیمهساختارمند با 15 نفر از سیاستگذاران، سیاستپژوهان و خبرگان علمی و متعاقباً تحلیل محتوای مصاحبههای انجام گرفته، لیستی از عوامل آسیبزای فرایند کنونی سیاستپژوهی در آموزش عالی ایران، تدوین شد. در ادامه، لیست مذکور با موارد شناسایی شده در ادبیات موضوع، ترکیب گردید و با استفاده از تکنیک دلفی به تایید مشارکتکنندگان پژوهش رسید. در نهایت 93 مولفه فرعی در قالب 12 مولفه اصلی و پنج بعد، شناسایی شد. بر اساس یافتههای بخش کیفی پژوهش، پرسشنامه بخش کمی، طراحی و اجرا شد. پایایی پرسشنامه مذکور، 889/0 به دست آمد. جامعه آماری پژوهش در بخش کمی، شامل سیاستپژوهان آموزش عالی اعم از وابسته و غیر وابسته به وزارت علوم، همچنین سیاستگذاران و تصمیمگیران آموزش عالی در حوزه ستادی وزارت علوم و خبرگان علمی بوده است که تعداد 203 نفر از آنها پرسشنامه پژوهش را تکمیل کردند. برای بررسی سوالات پژوهش از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی درباره ابعاد پنجگانه الگو، بدین شرح بوده است: بعد زمینهای 26 مولفه، بعد ساختاری 11 مولفه، بعد کارکردی (سیاست-گذاران) 23 مولفه، بعد کارکردی (سیاستپژوهان) 23 مولفه و بعد ارتباطی 10 مولفه.
روانشناسی تربیتی
سعید قره آغاجی؛ شهرام واحدی؛ اسکندر فتحی آذر؛ یوسف ادیب
چکیده
تعللورزی تحصیلی پدیدهی پیچیدهای است و با وجود پژوهشهای متعدد هنوز در خصوص مؤلفههای آن در بین صاحبنظران توافق حاصل نشده است. پژوهش حاضر با هدف کشف عوامل زمینهای، فرایندی و پیامدی تعلل ورزی انجام شد. در پژوهش فعلی از روش نظریه زمینهای ویرایش کوربین و اشتراوس (2008) استفاده شد. 30 نفر از دانش آموزان پایه سوم دوره دوم متوسطه ...
بیشتر
تعللورزی تحصیلی پدیدهی پیچیدهای است و با وجود پژوهشهای متعدد هنوز در خصوص مؤلفههای آن در بین صاحبنظران توافق حاصل نشده است. پژوهش حاضر با هدف کشف عوامل زمینهای، فرایندی و پیامدی تعلل ورزی انجام شد. در پژوهش فعلی از روش نظریه زمینهای ویرایش کوربین و اشتراوس (2008) استفاده شد. 30 نفر از دانش آموزان پایه سوم دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی 96-95 به روش نمونهگیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات، مصاحبههای نیمه سازمانیافته اجرا شد. در طی این فرایند کدگذاری باز و محوری انجام گرفت و طبقات مربوط در الگوی پارادایمی یعنی زمینه، فرایند و پیامد مشخص شدند. سپس در مرحلهی کدگذاری انتخابی، طبقهی مرکزی یا مضمون اصلی پژوهش استخراج گردید. یافتههای پژوهش 12 مضمون اصلی و 33 مضمون فرعی را بر اساس الگوی پارادایمی مشخص ساخت. در حوزهی زمینه، ساختار نظام آموزشی، عوامل مربوط به معلم، همسالان، تکلیف، والدین و صفات فردی؛ در فرایند، ضعف در برنامهریزی و مدیریت زمان، ذهنآگاهی پایین و تأخیر در انجام تکلیف و در نهایت پیامدهای تحصیلی و عاطفی استخراج شدند. طبقهی مرکزی استخراجشده نگرش ابزاری به یادگیری بود. طبقه مرکزی زمینه را به فرایند ارتباط داده و پیامدهای تعلل ورزی را قابلدرکتر میسازد . نتایج این مطالعه مؤلفههای مربوط به تعللورزی تحصیلی را در چارچوب نظریه زمینهای مشخص ساخت. بر اساس این الگو، پیشنهادهایی در حوزههای مختلف برای مسئولان نظام آموزشی، معلمان، والدین و دانشآموزان ارائه شده است.
مدیریت آموزشی
مریم نبوی؛ علی اکبرعلی امین بیدختی؛ سکینه جعفری
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی یادگیری مشارکتی در رابطه شایستگی تدریس و صلاحیت حرفهای اعضای هیأت علمی با دستاورد تحصیلی دانشجویان دانشگاه سمنان میباشد. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری دادهها از نوع تحقیقات توصیفی ـ همبستگی محسوب میشود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی یادگیری مشارکتی در رابطه شایستگی تدریس و صلاحیت حرفهای اعضای هیأت علمی با دستاورد تحصیلی دانشجویان دانشگاه سمنان میباشد. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری دادهها از نوع تحقیقات توصیفی ـ همبستگی محسوب میشود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه سمنان (16000 نفر) بودند که با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای 260 نفر بهعنوان نمونه پژوهش (179 نفر کارشناسی و 81 نفر کارشناسی ارشد) انتخاب شدند. همه آنها مقیاسهای شایستگی تدریس اعضای هیأت علمی، صلاحیت حرفهای اعضای هیأت علمی، یادگیری مشارکتی و دستاورد تحصیلی دانشجویان را تکمیل کردند. پس از محاسبه روایی و پایایی ابزارها، دادهها با استفاده از روشهای آماری همبستگی و تحلیل مسیر تحلیل شدند. یافتهها نشان داد که: بین شایستگی تدریس اعضای هیأت علمی، صلاحیت حرفهای اعضای هیأت علمی، یادگیری مشارکتی و دستاورد تحصیلی دانشجویان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. شایستگی تدریس اعضای هیأت علمی بر دستاورد تحصیلی دانشجویان با میانجیگری یادگیری مشارکتی اثر غیرمستقیم و معناداری دارد؛ اما این اثر بهصورت مستقیم معنادار نیست. صلاحیت حرفهای اعضای هیأت علمی بر دستاورد تحصیلی دانشجویان اثر مستقیم و معناداری دارد؛ اما با میانجیگری یادگیری مشارکتی اثر غیرمستقیم و معناداری بر دستاورد تحصیلی دانشجویان ایفا نمیکند.
حسین باقرپور؛ حسین محمودی سفیدکوهی
چکیده
رشد سریع فناوری ارتباطات و اطلاعات در تدریس و یادگیری، رویکرد اصلی را از سیستم آزمون مبتنی بر قلم و کاغذ به آزمون مبتنی بر فناوری تغییر داده است. رایانهها و فنّاوریهای مرتبط ابزارهای قدرتمندی برای رفع چالشهای ارزشیابی ارائه میدهند و ثبت مجموعهی گستردهتری از مهارتهای شناختی را آسان میکنند. این مطالعه با هدف بررسی مقایسهای ...
بیشتر
رشد سریع فناوری ارتباطات و اطلاعات در تدریس و یادگیری، رویکرد اصلی را از سیستم آزمون مبتنی بر قلم و کاغذ به آزمون مبتنی بر فناوری تغییر داده است. رایانهها و فنّاوریهای مرتبط ابزارهای قدرتمندی برای رفع چالشهای ارزشیابی ارائه میدهند و ثبت مجموعهی گستردهتری از مهارتهای شناختی را آسان میکنند. این مطالعه با هدف بررسی مقایسهای آزمونهای مهارتی مبتنی بر فناوری و آزمونهای مبتنی بر کاغذ از دیدگاه متقاضیان آزمون اداره کل آموزش فنی و حرفهای استان البرز انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق تعداد 420 نفر از آزمون دهندگان سازمان آموزش فنی و حرفهای بودند که تعداد 201 نفر به صورت نمونه گیری خوشهای با استفاده از فرمول کوکران، به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری دادهها، آزمایشی است. گردآوری دادهها شامل پرسشنامه محقق ساخته با طیف پنج درجهای لیکرت و با پایایی 0.89 میباشد. پرسشنامه در سه بعد عوامل فنی، محیطی و مدیریتی تهیه شد. روایی پرسشنامه از طریق نرمافزار AMOS و تحلیل عاملی بر اساس معادلات ساختاری، مطلوب بوده است. بررسی معناداری بارهای عاملی نشان از معنادار بودن همه بارهای عاملی در سطح 001/0 بوده است. آزمون شاخصهای برازش نشان داد که مدل از برازش نسبتاً مطلوبی برخوردار است. پرسشنامه بر روی دو گروه آزمودنی مستقل، شامل گروه آزمودنی مبتنی بر رایانه و گروه آزمودنی مبتنی بر کاغذ اجرا شد. تجزیه و تحلیل دادهها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت و تحلیل یافتهها از طریق تحلیل واریانس و t نمونههای مستقل انجام شد، نتایج آزمون نرمالیتی نشان داد که توزیع دادهها به صورت نرمال بوده است. نتایج آزمون t نمونههای مستقل برای تمامی ابعاد در سطوح فنی، محیطی و مدیریتی نشان داد که اختلاف معناداری میان میانگینهای کسبشده در دو گروه آزمودنیها (کاغذی و الکترونیکی) وجود داشته است. همچنین نتایج تحقیق، نشان دهنده بالاتر بودن سطح میانگین نظرات آزمون شوندگان الکترونیکی و اختلاف معنادار میانگین ارزشیابی از طریق آزمونهای مبتنی بر فناوری در مقایسه با آزمونهای سنتی یا کاغذی بوده است. به توجه به نتایج تحقیق به نظر میرسد بایستی برنامهریزی برای پیادهسازی الگوهای نوین ارزشیابی و اجرای انواع آزمونهای مبتنی بر فنّاوری برای انواع آزمونها صورت پذیرد.