نوع مقاله : مروری(کیفی)

نویسنده

• مهرنوش هدایتی

هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

از منظر صاحب‌نظران حوزۀ تعلیم‌وتربیت دستیابی به اهداف درس تاریخ از طریق تدریس حافظه‌محور وقایع ممکن نیست، بلکه از طریق مشارکت فعال یادگیرندگان و دستیابی آنها به سطوح عالی حیطۀ شناختی و عاطفی صورت می‌پذیرد. «حلقه کندوکاو» رویه‌ای آموزشی است که مجال یادگیری فعال و مشارکتی را با ابزارهای نقد، خلق، و ارزش‌گذاری فراهم می‌سازد. از این منظر، مساله این پژوهش بررسی امکان تدریس «تاریخ» در حلقه‌های کندوکاو و چگونگی افزایش اشتیاق و ارتباط با این درس هویت‌ساز از طریق پرورش تفکر مراقبتی است. «تفکر مراقبتی» یکی از مهارت-های عالی تفکر است که سطوح بالای اهداف شناختی و عاطفی را بطور توأمان دربر می‌گیرد. برای پاسخ به این مسئله بنیادی از روش تحقیق تحلیلی-استنتاجی بهره گرفته‌شد. روش تحلیل، از نوع مفهومی و روش استنتاج ازنوع استنتاج استقرائی بود. نتایج نشان می‌دهند اهداف حیطه عاطفی با پرورش مولفه‌های «تفکر مراقبتی» در قالب: آگاهی تاریخی، میل به پذیرش هویت ملی، توجه انتخابی به مفاهیم هویت‌ساز، کنش مشتاقانه به فهم تاریخ ملی و ارزش‌گذاری به آنها قابل استحصال است. کم‌توجهی به این اهداف خصوصاً در درس هویت‌ساز تاریخ می‌تواند زمینه بحران هویت ملی را فراهم‌سازد. درس تاریخ دوره متوسطه، صرفاً یک درس دانش‌بنیان نیست، بلکه تلاشی پیرامون راهکارهایی برای ترسیم افق بهتری از آینده زندگی انسان‌ها، از طریق تأمل روی هویت ملی دانش-آموزان و بالتبع جامعه است. می‌توان با استفاده از رویه‌های فعال و تأملی تدریس و پرورش انواع مهارت‌های فکری سطح بالا، خصوصاً تفکر مراقبتی به شکل‌گیری و پایداری ارزش‌ها و تعلق‌خاطر از طریق شناخت و آگاهی تاریخی نسل آینده کمک می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• درس تاریخ
• حیطه شناختی و عاطفی سلسله مراتب اهداف آموزشی بلوم
• تفکر مراقبتی
• حلقه کندوکاو

موضوعات

• فلسفه تعلیم و تربیت

عنوان مقاله [English]

"Caring Thinking” as a Skill to Link Cognitive and Emotional Domain in "Community of Inquiry": The Case of History

چکیده [English]

Introduction
From the point of view of education experts, fostering "national identity" is not achievable through memory-oriented teaching of historical or national components. Rather, this goal is accomplished through the active participation of learners and their attainment of high-level objectives in both cognitive and emotional domains in Bloom’s Taxonomy. The “Community of Inquiry” is an educational procedure that provides the opportunity for active and collaborative learning by utilizing tools such as criticue, creation, and evaluation. From this perspective, the research problem focuses on investigating the possibility of teaching an objective and retrospective lesson such as “history” in Community of Inquiry; and additionally, it explores how to increase enthusiasm and connection with this identity-shaping subject through the cultivation of caring thinking in the Community of Inquiry.
Method
The research employs an Analytical-Inferential method. Analytical method provides a detailed interpretation of goals and pathology of “Hystory”, cognitive and emotional domains in Bloom’s Taxonomy, caring thinking, and community of inquiry. Based on inductive logic, the relationship between the data and beyond the data, such as predictions about future data, and general conclusions about the data were inferred.
Results
The results of this study indicate that increasing emotional sensitivity through historical awareness, the desire to embrace national identity, selective attention to the identity-shaping concepts in the history course, enthusiastically act to understand the national history, and valuing national identity occurs through the cultivation of caring thinking in community of inquiry; and it have a positive effect on the formation of the national and historical identity among students.
Discussion
"Caring Thinking" is one of the higher order thinking skills that involve both cognitive and emotional goals. Lack of attention to these goals, especially in the history as an identity-shaping course, can provide the way for cultural invasion. The subject of history in schools is not merely a knowledge-based lesson, rather, it is an effort focoused on exploring sterategies for shaping a better future of human life, through objectives such as the development of student’s personality, identity, and thinking skills, and consequently in society as a whole. By employing active and reflective teaching approaches and cultivating various higher-order skills, especially caring thinking, it is possible to contribute to the formation and sustainbility of the national and historical identity of Iran's future builders.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hystory
• Cognitive and Emotional domains in Bloom’s Taxonomy
• Caring Thinking
• Community of Inquiry