نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• توحید اشرف زاده ¹
• جواد مصرآبادی ²

¹ دکتری تخصصی روان شناسی تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

² گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف فراتحلیل اثربخشی روش‌های تدریس بر عملکرد تحصیلی انجام شده است. روش پژوهش، فراتحلیل می‌باشد. جامعه آماری شامل مطالعات در دسترس مرتبط در داخل کشور بود که در بین سال‌های 1390 تا 1401 منتشر شده بود. کلیدواژه‌های جست‌وجوی پژوهش‌های اولیه شامل: روش‌های تدریس، الگوهای تدریس، عملکرد تحصیلی و پیشرفت تحصیلی بود و برای جمع‌آوری اطلاعات از چک‌لیست مشخصات طرح‌های پژوهشی Mesr Abadi استفاده شد. پس از بررسی ملاک‌های ورود و خروج، 758 اندازه اثر از 622 مطالعه به دست آمد. مطالعاتی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند از مرکز اسناد و مدارک علمی ایران، پایگاه جهاد دانشگاهی کشور، سایت خصوصی بانک مجلات ایران و پایگاه مجلات تخصصی نور جمع‌آوری شدند و بعد از بررسی ملاک‌های ورود و خروج، یافته‌های کمی پژوهش‌های منتخب با نرم‌افزار CMA تحلیل شدند. تحلیل اطلاعات نشان داد که میانگین اندازه اثر کلی برای مدل اثرات ثابت 0/918 و برای مدل اثرات تصادفی 1/227 است. با توجه به ناهمگنی اندازه‌های اثر، تأثیر متغیرهای تعدیل‌کننده بررسی شد. نتایج تحلیل پژوهش نشان داد که در بین زیر مؤلفه‌های روش‌های تدریس، الگوی تدریس پردازش اطلاعات و در بین روش‌های تدریس الگوی پردازش اطلاعات نیز، روش مبتنی بر پروژه تأثیر بیشتری بر عملکرد تحصیلی فراگیران دارد. بر پایه اندازه اثرهای به‌دست‌آمده می‌توان دریافت که روش‌های تدریس بر عملکرد تحصیلی تأثیر می‌گذارند. به دلیل متفاوت بودن روش‌های یادگیری و درک فراگیران، پیشنهاد می‌شود معلمان از روش‌های مختلف تدریس استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

• عملکرد تحصیلی
• فراتحلیل
• الگوی تدریس
• اندازه اثر

موضوعات

• روانشناسی تربیتی

عنوان مقاله [English]

Meta-analysis of the Effectiveness of Teaching Models and Methods on Academic Performance

نویسندگان [English]

• tohid ashrafzade ¹
• JAVAD mesrabadi ²

¹ Ph.D. of Educational Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran.

² Department of Education, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz. Iran.

چکیده [English]

Introduction
Academic performance refers to the measurement of the learning level achieved by students and is considered a key indicator of the effectiveness of educational institutions. Academic performance is a complex phenomenon influenced by the interaction of various factors. Teaching methods is one of these factors. A teaching method refers to a systematic approach or strategy educators employ to impart knowledge and facilitate learning among students. Over the past years, many researchers have examined the effect of teaching methods on academic performance, which yielded different results. This study aimed to analyze and combine the results of the performed studies in this field to reach a general conclusion, resolve the existing contradictions, and discover possible moderators.
Method
The present study was conducted by meta-analysis method. The statistical population was all research published in a scientifically valid journal in the country that was available in computer databases (Irandoc, SID, Magiran, Noormags) and was available in related studies between 2011-2022. Using the purposive sampling method and extensive search based on the specified keywords (Teaching methods, Teaching models, Academic performance, Academic progress) and applying entry and exit criteria, 622 studies were selected as a sample and entered the meta-analysis process. The extracted data were analyzed with CMA software.
Results
From selected studies as a sample, in total, 758 effect sizes were extracted 41 extreme effect sizes were eliminated in sensitivity analysis and the next analyses were performed on 717 effect sizes. The value of the “fail-safe N” statistic was obtained at 2667, which indicated that after entering this number of non-significant studies, the combined effect size will be non-significant. The amount of combined effect size was calculated at 0.918 in the fixed model and 1.227 in the random model. Both models were statistically significant (p<0.001). As the effect sizes were heterogeneous, Sub-components of teaching methods and teaching patterns were examined as the moderator variables. The results indicated that the effect size of teaching methods on academic performance in the information processing pattern is greater than other patterns. Also, the results indicated that in the teaching methods of information processing pattern, the effect size of the project-based learning method on academic performance is greater than other teaching methods.
Discussion
The results of the study showed that teaching methods had a significant effect on academic performance. Because of the different ways of learning and comprehending learners, it is suggested that teachers use various teaching methods.

کلیدواژه‌ها [English]

• Academic Performance
• Meta Analysis
• Teaching Model
• Effect Size