نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی گروه راهنمایی و مشاوره دانشگاه شهید چمران اهواز،اهواز،ایران

10.22055/edus.1996.16165

چکیده

یکی از برنامه‌هایی که می‌تواند نقش مهم و سازنده‌ای در پیشگیری و حتی حل مشکلات انسان در مراحل رشد در ابعاد گوناگون ایفا کند، راهنمایی و مشاوره در نظام آموزش و پرورش و بالطبع آن در جامعه است. راهنمایی عبارت از جریان یاری کردن به فرد است تا خود و جهان خارج از خود را بشناسد. در این فرایند مهمترین هدف راهنمایی، ارائه اطلاعات مفید و سازنده از طرف مشاور به مراجع است تا وی، زمان شناخت بهتر و بیشتری از خود و امکانات اطراف، بتوانند تصمیمات مناسب و معقولی اتخاذ و اجرا کند. برنامه های راهنمایی و مشاوره، با همه ضرورت و اهمیتی که در این مقاله تا حدودی به آن اشاره شده است، بعد از ۹ سال از آغاز تاسیس، یعنی ۱۳۵۰ هجری شمسی، در سال ۱۳۵۹ از نظام آموزش و پرورش ایران حذف گردید. این برنامه و به تعبیری دقیق تر، این وسیله مهم تربیتی-آموزشی بعد از بازبینی و تجدید نظر، مجدداً از مهر ماه ۱۳۷۱،  پرورش ایران فعالیت خود را آغاز کرده است، و امید می‌رود تا در آینده نزدیک در همه مقاطع تحصیلی گسترش و تعمیم پیدا کند. این مقاله هم اشاره به عواملی دارد که باعث عدم موفقیت برنامه های راهنمایی و مشاوره در مرحله اول فعالیت آن گردیده، و همین که به منظور پیشگیری از تکرار تجارب تلخ گذشته، رهنمودهایی برای برنامه‌ریزان و دست اندرکاران این برنامه در برنامه ریزی های آینده دارد.

عنوان مقاله [English]

The importance of guidance and counselling programme in Iranian educational system

نویسنده [English]

  • Y.A. Atari

Faculty member of the guidance and counseling department of Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

چکیده [English]

Guidance and counselling is a program which plays a significant role in both preventing and solving client's different problems. Since the main thrust of this process is to help clients make their own appropriate decisions, it's major focus is to help people know themselves and the world around them better.
Despite it's crucial significance, this program was discontinued in in 1980, but fortunately, was resumed in 1990-91, in the Iranian educational system. This article tries to: (1) review the short history of this program in the Iranian educational system, pinpointing some of its shortcomings and (2) give some guidelines and directions for future activities with a view to the Iranian educational and societal needs.

حمدی، سیداحمد (۱۳۷۲). مقدمه­ای بر مشاوره و روان­درمانی. اصفهان: نشر جمعه، 1372.
 اردبیلی، یوسف (۱۳۷۴). اصول و فنون راهنمایی و مشاوره در آموزش و پرورش. تهران: انتشارات بعثت.
 اردبیلی، یوسف (۱۳۷۱).  ضرورت مشاوره و وظایف مشاور و مدیر در آموزش و پرورش. مدیریت در آموزش و پرورش. تهران: سال اول، شماره ۲.
حسینی، سید­مهدی (۱۳۶۴). مشاوره و راهنمایی در تعلیم و تربیت اسلامی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
دفتر آموزش راهنمایی تحصیلی (۱۳۵۷). خط­مشی امور راهنمایی و مشاوره در مدارس (نشریه). تهران: انتشارات دفتر برنامه­ریزی وزارت آموزش و پرورش.
شاملو، سعید و سیروس ایزدی (۱۳۷۰). راهنمای تهیه شرح حال و مصاحبه. تهران: انتشارات رشد. 
شفیع آبادی، عبدالله (۱۳۷۲). راهنمایی شغلی و حرفه­ای و نظریه­های انتخاب شغل. تهران: انتشارات رشد.
شفیع آبادی، عبدالله و غلامرضا ناصری (۱۳۷۲). نظریه­های مشاوره و روان­درمانی. چاپ دوم. تهران: انتشارات مرکز نشر دانشگاهی.
شریعتمداری، علی (۱۳۶۶). لزوم تجدیدنظر در سازمان و برنامه­های تربیت معلم. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.
شیلینگ، لوئیس (۱۳۷۲). نظریه­های مشاوره (دیدگاه­های مشاوره). ترجمهسیده خدیجهآرین. تهران: انتشارات اطلاعات.
عطاری، یوسفعلی (۱۳۶۳). بررسی علل عدم موفقیت برنامه­های راهنمایی و مشاوره در ایران بین سال­های ۱۳۵۷ – ۱۳۵۰. انتشارات دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، جزوه شماره 17. 
گدارد، دیوید (۱۳۷۴).مفاهیم بنیادی و مباحث تخصصی در مشاوره. ترجمه سیمین حسینیان. تهران: انتشارات آگاه.
معدن­دار، عباس (۱۳۷۴). مشکل فرهنگی مشاوره در نظام تحصیلی ایران. تهران: ماهنامه تربیت، 1374: (9). 
نیکزاد، محمود و علی­اکبر مهرآرا (۱۳۷۰). زمینه راهنمایی و مشاوره در تعلیم و تربیت. تهران: انتشارات کیهان.
وزارت آموزش و پرورش (۱۳۶۶). کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران. تهران: وزرات آموزش و پرورش.
وزارت فرهنگ و آموزش عالی، شورای عالی برنامه­ریزی گروه علوم انسانی، رشته راهنمایی و مشاوره. شماره مصوب ۱۵۹۵/13 مورخ 31/5/74. تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، شهریور ماه ۱۳۷۴.
 یمینی­دوزی سرخابی، محمد (۱۳۷۲). تحلیل نظام آموزشی ایران از دیدگاه توسعه. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. بهار ۱۳۷۳ (۱).
یمینی شریف، عباس (۱۳۵۶). ۱۸۰۰ مشاور در ۴۷۰۰ مدرسه راهنمایی تسلیم مشکلات دانش­آموزان شده­اند. روزنامه کیهان، فروردین ۱۳۵۶: (135). 
Cormier, W. H. & L. S. Cormier (1991). Interviewing strategies for helpers, Third Edition. U.S.A: Brooks/Cole Publishing Company. 
Cory, G.(1991). Theories and practice of counseling and psychotherapy. Fourth Edition. USA: Brooks/Cole Publishing Company. 
Gibson, R. E. & M. H. Mitchell. 1992 Introduction to counseling and guidance. Fifth Edition. New York: McMillan Publishing Company. 
Gusbers, N. C., & P. Henderson. 1988 Developing and managing your school guidance program. New York: American Association for Counseling and Development. 
Zunker, V. G.,1990 Career Counseling: Applied concepts of life planning. Third Edition. USA: Brook/Cole Publishing Company.