نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسنده
عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز،اهواز،ایران
چکیده
در این نوشتار ضمن بیان ضرورت مطالعه مبانی تاریخی آموزش و پرورش توضیح داده می‌شود که بخش اساسی مطالعه تاریخ، کشف معانی حوادث تاریخی و تفسیر رخدادهای گذشته است. در انجام این مهم مورخ ناگزیر از استفاده از الگوها یا پارادایم‌هایی است که مبنای این کشف و تفسیر قرار می‌گیرند. لذا برای پژوهشگرانی که در حوزه تاریخ آموزش و پرورش به تحقیق می‌پردازند آشنایی با این الگوها الزامی است. براین اساس به توضیح و تبیین تعدادی از الگوهای مهم و اساسی که مورد استفاده مورخان آموزش و پرورش هستند پرداخته می‌شود. این الگوها عبارتنداز: 1- الگوی سودگرایانه تفسیر تاریخ 2- الگوی مبتنی بر نظریه جبر جغرافیایی 3- الگوی مبتنی بر نظریه پایان تاریخ 4- الگوی فمینیستی مطالعه تاریخ آموزش و پرورش 5- الگوی مطالعه تاریخ آمـوزش و پـرورش به عنوان ابزاری در خدمت صلح جهانی 6- الگوی مطالعه تاریخ آموزش و پرورش به عنوان ابزاری در خدمـت مدیـران آمـوزشی 7- الگــوی مطالعــه تداوم‌ها 8- الگوی مطالعه تطبیقی 9- الگوی مطالعه رفتارهای غیر نهادینه 10- الگوی مطالعه تاریخ از پائین 11- الگوی مطالعه تحلیلی تاریخ 12- الگوی مطالعه تاریخ آموزش و پرورش با تکیه بر محوریت شرایط تحقیق.
در بحث و نتیجه‌گیری نهایی ضمن تأکید بر این نکته که توصیه مقاله تحدید پژوهش تاریخی براساس فقط یکی از این الگوها یا چهارچوب‌های نظری نیست، به انتقاد برخی از منتقدین از مورخانی که در تلاش هستند با به کارگیری الگوهای معین، تاریخ را به زور در مسیرهای نظری و منطقی بیندازند پرداخته و این انتقادها را عکس‌العمل به مطلق‌گرایی در تعمیم نتایج پژوهش‌های تاریخی دانسته‌ایم. در این رابطه آنچه می‌تواند نقص احتمالی پژوهش‌های تاریخی را جبران نماید "تواضع و فروتنی" است که ویل و اریل دورانت تحت عنوان "نخستین درس تاریخ" از آن یاد کرده‌اند. براین اساس، پژوهشگر تاریخ آموزش و پرورش با خودداری از مطلق‌گرایی، خود را مقید به استفاده از فقط یک الگوی خاص نکرده و به تناسب از همه امکانات نظری که می‌توانند زوایای تاریک تاریخ آموزش و پرورش را روشن نمایند استفاده می‌کند.
عنوان مقاله [English]
The Research Patterns in the History of Education
نویسنده [English]
- M. Safaei Moghaddam
Faculty member of the Department of Psychology, Shahid Chamran University, Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]
In this paper the importance of studying historical foundations of education has been explained and also it is maintained that for modern or scientific history the main task of a historian is to discover the meanings of past events. Interpreting and exploring the meanings of events are based on the patterns and paradigms accepted and exploited by the historian. In this article some of these patterns or paradigms which have been used in the realm of history of education, are examined. Amongst them are: the utilitarian and feministic patterns, the paradigms concerned with the study of history from below and the analytical study of history, the pattern of history serving educational administrators and that of history of education for improving world peace, the pattern dealing wtih comparative history and the study of non- organizational behavior, and finally, the paradigms for studing historical continuities and that of studying history based on the theory of “the end of history”.
What has been suggested is not to restrict the research in this domain to only one of these patterns, since, as some critics believe, this will put the history on some theoretic path non realistically. The suggestion is to use these approaches of interpreting past educational events appropriately.
Cunningham, P. (1989). Educational history and educational change: The past decade of english historiography, in History of Education Quarterly, 29(1), 77-97.
Dckker, J.J.H. (1990). The fragile relation between normality and marginality:
Marginalization and Institutionalization in the History of Education”, in Puedagoica-Historicu, 26(2), 13-26.
Durant, W & Dvrant, A. (196’!). The Story of Civilization, Vol VII, the Age ol’ Reason Begins, NewYork: Simon and Schuster.
Good, G.H. (1957). Rise of the history of education, in History of Education Journal, VIII(3), 81-85 .
Henry, D.D. (1986). Lessons and Goals for Education, in Educational Forum, 50(3), 309-11.
Kandel, I.L. (1933). Comparative education, Houghton Mifflin.
Kliebard, H.M. (1995). Why history of education’?,in Journal of Educational Research, 88(4), 194-99.
Leach, M. (1990). Toward writing 1minist scholarship into history of education, in Educational theory, 40, 53-61.
Lloyd, G. (1984). The man of reason: “Male” and “Female” in western philosophy. London: Methuen.
Quick, R.H. (1893). Essays on educational reforms. London: Longmans.
Robinson, P. (1985). Henry Johnson and the place of history in education for world peace. in Social Education, 49(2),160- 62.
Simon, B. (1982). The history of education, in P.H.Hirst,(ed.) Educational theory and its Foundation Disciplines, London: Routledgc and Kcgan Paul.
Ulich, R. (1961). The education of nations: a comparison in historical perspective, Harvard: Harvard University Press.
)