مقایسه دانش‌آموزان‌ دختر و پسر گروههای‌ سنّی‌ 7.5 و 10.5 ساله‌ دبستانهای‌ زاهدان‌ از لحاظ‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه بوشهر،بوشهر، ایران

2 عضو هیئت علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز،اهواز، ایران

3 عضو هیئت علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز،اهواز،ایران

10.22055/edus.1998.16059

چکیده

   پژوهش‌ حاضر برای‌ پاسخگویی‌ به‌ چند پرسش‌ در زمینه‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌ بر روی‌ دانش‌آموزان‌ دختر و پسر دبستانهای‌ شهرستان‌ زاهدان‌ به‌ مرحله‌ اجرا درآمده‌ است‌. پرسشهای‌ تحقیق‌ عبارتند از (1) آیا توانایی‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌ همراه‌ با افزایش‌ سن‌ تکامل‌ پیدا می‌کند؟، (2) آیا از نظر توانایی‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌ بین‌ دانش‌آموزان‌ دختر و پسر دبستانهای‌ زاهدان‌ تفاوتی‌ به‌ چشم‌ می‌خورد؟ و (3) آیا بین‌ انواع‌ چهارگانه‌ نگهداری‌ ذهنی‌ از لحاظ‌ درجه دشواری‌ تفاوتی‌ وجود دارد؟
   برای‌ سنجش‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌ و بررسی‌ فرضیه‌های‌ تحقیق‌، روش‌ مصاحبه‌ بالینی‌ پیاژه‌ به‌کار بسته‌ شد. در پژوهش‌ حاضر، 60 دانش‌آموز دختر و پسر 5/7 ساله‌ و 60 دانش‌آموز دختر و پسر 5/10 ساله‌ که‌ با روش‌ تصادفی‌ چندمرحله‌ای‌ از بین‌ دانش‌آموزان‌ پایه‌های‌ دوم‌ و پنجم‌ دبستانهای‌ شهرستان‌ زاهدان‌ انتخاب‌ شده‌ بودند شرکت‌ داشتند. نتایج‌ تحلیل‌ آماری‌ یافته‌ها نشان‌ دادند که‌ اولاً، دانش‌آموزان‌ دختر و پسر گروه‌ 5/10 ساله‌ از دانش‌آموزان‌ 5/7 ساله‌، در چهار مقوله‌ نگهداری‌ ذهنی‌ و اجزاء سه‌گانه‌ آنها یعنی‌ پیش‌ بینی‌، قضاوت‌ و تبیین‌ بهتر عمل‌ کرده‌اند. ثانیاً، از لحاظ‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌ بین‌ دختران‌ و پسران‌ تفاوت‌ معناداری‌ مشاهده‌ نشد. ثالثاً، از لحاظ‌ ترتیب‌ دستیابی‌ کودکان‌ به‌ مقوله‌های‌ نگهداری‌ ذهنی‌ تقدم‌ و تأخر زمانی‌ وجود دارد. به‌ عبارت‌ دیگر، کودکان‌ به‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد که‌ ساده‌تر است‌ زودتر و به‌ نگهداری‌ ذهنی‌ حجم‌ که‌ مشکل‌تر است‌ دیرتر دست‌ می‌یابند.

عنوان مقاله [English]

Comparing the Conservation Concept of 7.5 and 10.5 Year Old Primary School Pupils in Zahedan

نویسندگان [English]

  • G. H. Rajabi 1
  • J. Haghighi 2
  • M. Mehrabizadeh 3
1 Faculty member of Bushehr University, Bushehr, Iran
2 Faculty member of the Department of Psychology, Shahid Chamran University, Ahvaz
3 Faculty member of the Department of Psychology, Shahid Chamran University Ahvaz
چکیده [English]

This study was conducted to answer a few research questions about the conservation of number, mass, length and volume among four groups of 7.5 and 10.5 year old girl and boy primary school pupils in Zahedan.
The sample cosisted of 120 second and fifth grade pupils of Zahedan who were selected randomly and equally from 7.5 and 10.5 year old populations. The project clinical method was usedto measure conservation.
Data analysis showed that: a) 10.5 -year- old girl and boy pupils performed better than younger pupils in all four types of conservation and their components: prediction, judgernent and explanation; b) there were no differences between girls and boys regarding the four types of conservation investigated; and c) children achieved conservation of number, mass, length and volume successively.
 

مراجع

1. آژیر، عبدالله‌ و حقیقی‌، جمال‌ (1378). مقایسه‌ دانش‌آموزان‌ عادی‌، ناشنوا و عقب‌مانده‌ ذهنی‌ آموزش‌پذیر از لحاظ‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌. رساله کارشناسی‌ ارشد روانشناسی‌ عمومی‌ دانشگاه‌ آزاد اسلامی‌ واحد اهواز.
2. حقیقی‌، جمال‌ و رجبی‌، غلامرضا (1373). بررسی‌ رابطه‌ سن‌ و جنسیت‌ با مفهوم‌ نگهداری‌ ذهنی‌ در دانش‌آموزان‌ 6/5، 8/5 و 5/10ساله‌. مجله‌ علوم‌ تربیتی‌ و روانشناسی‌، دوره سوم‌، سال‌ اول‌، شماره‌های‌ 2 و 3، اهواز: دانشگاه‌ شهید چمران‌.
3. ماسن‌، پاول‌ هنری‌، کیگان‌، جروم‌، هوستون‌، آلتاکارول‌ و کانجر، جان‌ جین‌ وی‌. رشد و شخصیت‌ کودک‌. ترجمه‌ مهشید یاسایی‌ (1374). چاپ‌ هشتم‌، تهران‌: چاپ‌ سعدی‌.
4. منصور، محمود و دادستان‌، پریرخ‌ (1366). روانشناسی‌ ژنتیک‌: تحول‌ روانی‌ از کودکی‌ تا پیری‌. چاپ‌ چهارم‌، تهران‌: انتشارات‌ رز.
5. وندر زندن‌، جیمز دبلیو (1988). روانشناسی‌ رشد. ترجمه‌ حمزه گنجی‌ (1376). تهران‌: انتشارات‌ بعثت‌.
Bathaee, M.A., & Hosseini, A.A. (1970). Conservation of quantity attained by Iranian elementary school children. Psychological Report, 29, 182-1288.
Bathaee, M.A., (1974). Conservalion of mass, weight and volume in intermediate grades. Psychological Report, 28, 163-168.
Dodwell, P.C. (1960). Children’s understanding of number and reported concepts. Canadian Journal of Psychology, 14, 191-205.
Elkind, D. (1961). Children’s discovery of mass, weight and volume: Piaget replication study: II. Journal of Genetic Psychology, 98, 219-227.
Goldschmid, M. & Bcntler. P. (1968). The dimensions and measurement of conservation. Child Development, 39, 787-802.
Gulco, J.. Doyle, A.B., Serbin, L.A. & White, D. R. (1983). Conservation skills, a replicated study of order of acquisition across tasks. Journal of Genetic Psychology, 149, 425-439.
Mahynoman, E. & Click, J. (1972). Relation between identity, conservation and equivalence conservation with their conceptual domains. Developmental Psychology, 2, 247-251.
Piaget, J. (1951). Play, Dreams, and Imitation in Childhood. New York:
Norton.
Piaget, J. (1955). The Language and Thought of the Child. London: Routledge and Kegan Paul.
Piaget, J. C. & Inhelder, B. (1974). The Childc conservation of Quantities.
London: Routledge & Kegan Paul.
Shea, J.D. C. & Yerua, 0. (1980). Conservation skills in community school children in Papua, New Guinea. International Journal of Psychology, 15,
11-25.
Sinha, D. & Warjha, T. (1989). Invariance of mass and number among tribal and nontrihal children. A study of influence of age, sex, and cultural habituations. Journal of Personality & Clinical Studies, 2, 105-114.
 
علوم تربیتی
دوره 5، شماره 1
شهریور 1377
صفحه 1-18

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار