نویسنده

عضو هیات علمی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

10.22055/edus.2004.16019

چکیده

   در این‌ پژوهش‌ با استفاده‌ از روش‌ کتابسنجی‌ وضعیت‌ کلی‌ کتابهای‌ مترجم‌ بر اساس‌ متغیرهایی‌ نظیر: موضوع‌، زبان‌، نویسنده‌، کشور محل‌ نشر، نوع‌ فعالیت‌ و جنسیت‌ مترجمان‌ و فعالیت‌ ناشران‌ داخلی‌ در حوزه‌های‌ علوم‌ انسانی‌ و اجتماعی‌ در سطح‌ کشور به‌ تصویر کشیده‌ شده‌ است‌. همچنین‌ سمت‌ و سوی‌ دانش‌ انتقال‌ یافته‌، میزان‌ حضور علمی‌ کشورهای‌ مختلف‌ در ایران‌ و رابطه‌ زمینه‌های‌ موضوعی‌ کتابهای‌ ترجمه‌ شده‌ با متغیرهایی‌ نظیر زبان‌ و کشور در حوزه‌های‌ مختلف‌ مورد مطالعه‌ قرار گرفته‌ است‌. نتایج‌ پژوهش‌ نشان‌ دهنده‌ آن‌ است‌ که‌ بیشترین‌ کتابهای‌ ترجمه‌ شده‌ به‌ سه‌ حوزه‌ موضوعی‌ فلسفه‌ و دین‌، علوم‌ اجتماعی‌ و تاریخ‌ اختصاص‌ دارد. حدود 71 درصد از کتابها از زبان‌ انگلیسی‌ ترجمه‌ شده‌اند. دو کشور آمریکا و انگلستان‌ به‌ میزان‌ 03/69 درصد در عرصه‌ کتابهای‌ ترجمه‌ شده‌ حوزه‌ علوم‌ انسانی‌ و اجتماعی‌ حضور داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of Subject Analysis and Status of Translated Books in Humanities and Social Sciences after Islamic Revolution of Iran

نویسنده [English]

  • M.R. Davarpanah

Faculty member, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]


In this research, by using bibliometric method the status of translated books in humanities and social sciences based on variables such as subject, language, author, place of publication, translator, and publisher has been studied. The subject orientation of transferred knowledge and its relationship with original language and country have been surveyed. The result of the study shows that most of the translated books belong to three subject categories of philosophy, social sciences, and history. About 71% of the books have been translated from English language. The publication place of 69.03% of the translated books is America and England.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Translated books
  • translation
  • translator
  • information transfer
آذرنگ‌، عبدالحسین‌ (1374). دوره‌های‌ عادی‌ و بحرانی‌ نشر کتاب‌ در ایران‌ (1320-1370). تهران‌: جهاد دانشگاهی‌.
ابراهیمی‌ کلهرودی‌، خدیجه‌ (1379). بررسی‌ وضعیت‌ کتابهای‌ ترجمه‌ شده‌ کودکان‌ 3 تا 11 سال‌، (1366-1375). فصلنامه‌ کتاب‌، دوره‌ یازدهم‌، شماره‌ سوم‌، ص‌ 19-32.
اسکارپیت‌، روبر (1376). جامعه‌شناسی‌ ادبیات‌. ترجمه‌ مرتضی‌ کتبی‌، تهران‌: سمت‌.
بدره‌ای‌، فریدون‌ (1350). فهرست‌ ترجمه‌های‌ فارسی‌ از سال‌ 1345 تا پایان‌ 1349. پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ ارشد، دانشگاه‌ تهران‌، دانشکده‌ روانشناسی‌ و علوم‌ تربیتی‌.
دیانی‌، محمدحسین‌ (1377). مجموعه‌ سازی‌. اهواز: دانشگاه‌ شهید چمران‌ اهواز.
رضایی‌، عربعلی‌ (1355). فهرست‌ ترجمه‌های‌ فارسی‌ و بررسی‌ آنها: 2530 تا پایان‌ 2534. پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ ارشد، دانشگاه‌ تهران‌، دانشکده‌ روانشناسی‌ و علوم‌ تربیتی‌.
رنجبری‌، محمد (1380). تحولات‌ نشر کتاب‌ در دهه 70. با همکاری‌ علی‌ محمد نیاکان‌، تهران‌: خانه‌ کتاب‌.
رهادوست‌، فاطمه‌ (1381). ضعف‌ زبان‌ و اختلال‌ در انتقال‌، مصرف‌ و تولید اطلاعات‌: پژوهشی‌ در زیمنه‌ دانش‌ ترجمه‌ مترجمان‌ مقالات‌ کتابداری‌. فصلنامه‌ کتاب‌، دوره‌ سیزدهم‌، شماره‌ سوم‌، ص‌ 64-71.
صارم‌ صفاری‌، جعفر (1359). سیر موضوعی‌ ترجمه‌ در داستانهای‌ کودکان‌ و نوجوانان‌ در سالهای‌ 40 الی‌ 57. پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ ارشد، دانشگاه‌ تهران‌، دانشکده‌ روانشناسی‌ و علوم‌ تربیتی‌.
صفارزاده‌، طاهره‌ (1370). اصول‌ و مبانی‌ ترجمه‌: تجزیه‌ و تحلیلی‌ از فن‌ ترجمه‌. تهران‌: نشر همراه‌.
عماد خراسانی‌، نسریندخت‌ (1354). نویسندگان‌ و مترجمان‌ کتابهای‌ کودکان‌ و نوجوانان‌ در عصر پهلوی‌. پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ ارشد، دانشگاه‌ تهران‌، دانشکده‌ روانشناسی‌ و علوم‌ تربیتی‌.
فهرست‌ کتابهای‌ فارسی‌ شده چاپی‌ از آغاز تا سال‌ 1370 (1380). تهیه‌ و تنظیم‌ موسی‌ الرضا باشتنی‌، مهین‌ فضائلی‌ جوان‌، عباس‌ کیهانفر؛ زیر نظر محسن‌ ناجی‌ نصرآبادی‌. مشهد: بنیاد پژوهشای‌ اسلامی‌.
کناره‌سری‌، فاطمه‌ (1377). کتابشناسی‌ رمان‌ و مجموعه‌های‌ داستانی‌ مترجم‌. تهران‌: وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌.
مولوی‌، فرشته‌ (1371). کتابشناسی‌ داستان‌ کوتاه‌ ایران‌ و جهان‌. تهران‌: نیلوفر.
میرحسینی‌، زهره‌ (1366). سیر موضوعی‌ در داستانهای‌ کودکان‌ و نوجوانان‌ (1365-1357). پایان‌نامه‌ کارشناسی‌ ارشد، دانشگاه‌ تهران‌، دانشکده‌ روانشناسی‌ و علوم‌ تربیتی‌.
نوابی‌، داود (1362). تاریخچه‌ ترجمه‌ از فرانسه‌ به‌ فارسی‌ در ایران‌ از آغاز تاکنون‌. کرمان‌: داود نوابی‌.
 
لاتین‌
Carpenter (1988). Translation patterns and information transfer. Library Quarterly, 58(4) P. 367-376.
Kardos, Jaroslav (1987). The friendship between books and youth. Citatet, 36 (2), PP. 44-45.
Schiffrin, A. (1999). Bucking the monoliths: Publilshing with a misson. American libraries, 30(5) P. 44-6.
Vitiello, (1987). Translations in the context of the history of the book and of publishing. Biblioteche- oggi, 5(1) P. 67-76.
Winnard, A. (1996). Books translated into English: Why so few? Logos, 7(3) P. 232-236