نویسندگان

عضو هیات علمی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز،اهواز،ایران

10.22055/edus.2004.16018

چکیده

   پژوهش‌ حاضر در صدد بررسی‌ عوامل‌ مؤثر درون‌ مدرسه‌ای‌ در جذب‌ دانش‌آموزان‌ دختر و پسر دبیرستانهای‌ استان‌ خوزستان‌ به‌ نماز است‌. جامعه‌ آماری‌ پژوهش‌ شامل‌ کلیه‌ دانش‌آموزان‌ روزانه پایه‌های‌ اول‌، دوم‌ و سوم‌ مقطع‌ متوسطه مدارس‌ دولتی‌ سراسر استان‌ خوزستان‌ است‌، که‌ در سال‌ تحصیلی‌ 78-77 به‌ تحصیل‌ اشتغال‌ داشته‌اند. نمونه‌ آماری‌ پژوهش‌ حاضر شامل‌ 1062 دانش‌آموز دختر و پسر پایه‌های‌ سه‌گانه‌ مقطع‌ متوسطه‌ است‌ که‌ با روش‌ نمونه‌گیری‌ تصادفی‌ طبقه‌ای‌ در چند مرحله‌ انتخاب‌ شدند. ابزار پژوهش‌ مشتمل‌ بر الف‌- تهیه‌ مقدماتی‌ پرسشنامه‌ عوامل‌ مؤثردرون‌ مدرسه‌ای‌ جذب‌ دانش‌آموزان‌ به‌ نماز (70 ماده‌ای‌). ب‌- تهیه پرسشنامه‌ اصلی‌ با روش‌ تحلیل‌ عوامل‌ از کل‌ نمونه‌ پژوهش‌ (31 ماده‌ای‌). ج‌- تهیه پرسشنامه‌ جذب‌ به‌ نماز ویژه‌ دختران‌ (52 ماده‌ای‌). د- تهیه پرسشنامه‌ جذب‌ به‌ نماز ویژه‌ پسران‌ (38 ماده‌ای‌). نتایج‌ حاصل‌ از تحلیل‌ عوامل‌ بر کل‌ نمونه‌ پژوهش‌ منجر به‌ استخراج‌ دو عامل‌ قوی‌ با محتوای‌ تبلیغی‌-تشویقی‌ (18 ماده‌) و حسن‌ روابط‌ انسانی‌- آموزشی‌ با فراگیر (13 ماده‌)، تبلیغی‌- آموزشی‌ (10 ماده‌) و حسن‌ روابط‌ انسانی‌- آموزشی‌ (10 ماده‌) را نشان‌ می‌دهد و برای‌ دانش‌آموزان‌ دختر، تحلیل‌ عامل‌ تفکیکی‌ مبین‌ سه‌ عمال‌ قابل‌ حصول‌ با ماهیت‌ تبلیغی‌- مشارکتی‌ (29 ماده‌) یادگیری‌ مشاهده‌ای‌ (12 ماده‌) و حسن‌ روابط‌ آموزشی‌- انسانی‌ با دانش‌آموزان‌ (11 ماده‌) است‌. ضریب‌ همسانی‌ درونی‌ با روش‌ آلفای‌ کرونباخ‌ برای‌ پرسشنامه‌ کلی‌، پرسشنامه‌ ویژه‌ پسران‌ و پرسشنامه‌ دختران‌ به‌ ترتیب‌ برابر با 90/0، 90/0 و 89/0 می‌باشد که‌ این‌ ضرایب‌ از نظر منطق‌ پژوهش‌ رضایتبخش‌ می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Survey of School Factors which Attract Male and Female Students Towards Praying in Khouzestan State Schools

نویسندگان [English]

  • K. Beshlideh
  • Gh Maktabi
  • M. Taghi Pour
  • H. Shokrkon

Faculty member, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz

چکیده [English]


The present study was designed to investigate factors that attract students to praying. The statistical population of this study consisted of all day students attending junior high school. The sample included 1062 subjects from both sexes, who were selected by a random multistage sampling method. The instruments used in the study were as follows: 1) Preliminary questionnaire about attractive factors with 70 items; 2) The main questionnaire made through factor analysis for the whole sample (31 items); 3) Two specific questionnaires for male and female students, with 38 items and 52 items, respectively. The results obtained from factor analysis for the whole sample revealed two strong factors; one factor with 18 items mostly related to incentive issues and the other factor with 13 items was seen to be attributable to humane relationship with students. The results obtained from discriminant analysis showed that three factors can be extracted for both genders separately. The internal consistency by Cronbach’s Alfa coefficient for the general, male and female questionnaires were 90%, 90% and 89%, respectively. To evaluate the hypotheses, some statistical methods such as t-test, one-way analysis of variance and the Scheffe test were applied. Analysis indicated that there was significant difference between sexes in GQ (P <0.028) and the difference favored female subjects. Another comparsion for SES groups revealed that the students of middle SES obtained significantly higher scores than low and high SES students. Finally a comparsion among three academic grades showed no significant difference in school performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Worship- praying
  • attractive factors
امام‌ جمعه‌، سید محمدرضا و جعفری‌، پروین‌ (1378). نماز در آئینه‌ پژوهش‌. تهران‌: نهمین‌ اجلاس‌ سراسری‌ نماز، شهریور ماه‌.
حسینی‌، میر سعید و دلاویز، خلیل‌ (1371). بررسی‌ نگرش‌ دانش‌آموزان‌ دختر و پسر دوره‌های‌ راهنمایی‌ و متوسطه‌ استان‌ مازندران‌ نسبت‌ به‌ اقامه‌ نماز در مدارس‌ شهرستان‌ ساری‌. طرح‌ پژوهشی‌ اداره‌ کل‌ آموزش‌ و پرورش‌ استان‌ مازندران‌.
سواری‌، کریم‌ (1380). بررسی‌ دیدگاههای‌ فلسفی‌ عقیدتی‌ دانش‌آموزان‌ پسر پایه‌ سوم‌ متوسطه‌ شهر اهواز در مورد نماز. پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ ارشد دانشگاه‌ شهید چمران‌. دانشکده‌ علوم‌ تربیتی‌ و روانشناسی‌.
سیف‌، سوسن‌، کدیور، پروین‌، کرمی‌ نوری‌، رضا و لطف‌ آبادی‌، حسین‌ (1373). روان‌شناسی‌ رشد (جلد یک‌). تهران‌. انتشارات‌ سمت‌.
شولتز، دوان‌ و شولتز، الن‌ (1998). نظریه‌های‌ شخصیت‌. ترجمه: سید محمدی‌، یحیی‌. تهران‌. انتشارات‌ هما.
گیلک‌، عبدالامیر و ظروفی‌، مجید (1370). تمایل‌ به‌ اقامه‌ نماز. معاونت‌ پژوهشی‌ دفتر مشاوره‌ و تحقیق‌ آموزش‌ و پرورش‌.
موسوی‌، غفور (1378). بررسی‌ رابطه‌ نحوه‌ برپاداری‌ نماز بر اختلالات‌ افسردگی‌. چکیده‌ تازه‌های‌ تحقیق‌ در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی‌ ایران‌. دوره‌ 7. شماره‌ 1. تهران‌: مرکز اطلاعات‌ و مدارک‌ علمی‌ ایران‌.
 
Ashby, J.S. & Lenhart, R.S, (1994). Prayer as a coping strategy for chronic pain patients. Rehabiliuion-Psychology, Vol 39 (3), 205-209.
Butler, M. & At al. (1998). Not just a time out: Chang dynamics of prayer for religious couples in conflict situations. Family process, 37(4), 451-475.
Goehring, M.M. (1996). Listening Prayer: The unseen and unheard real. Journal of Psychology and Christianity, Vol 14(4), 318-329.
Khouzam, H.R. (1996). Prayer and the treatment of depression in a case of prostate cancer, Clinical Geronoloist, Vol 17(1), 69-73.
Levin, J.S. & Taylor, R.J. (1997). Age difference in patterns and correlates of the frequency of prayer. Gerontologist, Vol 37(1), 75-88.
Polomam, M. & Pendleton, B. (1991). The effects of prayer and prayer experiences of measures of general well-being, special issue, Jouriwl of Psychology and Theology, 1, (1), 71-83.