نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شهید چمران اهواز

10.22055/edus.2007.15800

چکیده

روانکاوی که روشی برای درمان بیماری‌های روانی است، مبتنی بر نظریه‌ای دربارة شخصیت و انگیزة کنش‌های آدمی است. در مکاتب روانکاوی فروید و آدلر، برای تحلیل شخصیت عمدتاً به یک «عامل» تکیه می‌شود و همة رفتارهای آدمی مستقیم یا غیرمستقیم به آن عامل واحد ارجاع می‌شود. این نظریه‌های روانکاوی برای توجیه خود به توفیق عملی و موارد مؤید کلینیکی تمسک می‌کنند و وجود نمونه های متعدد تأیید استقرایی را ملاک «علمی» بودن می‌شمارند. مقاله حاضر می‌کوشد تا با تفکیک دو منظر استقراء گرایانه و نااستقراء گرایانه در فلسفة علم، میزان آزمون‌پذیری و «علمی» بودن نظریة روانکاوی فروید را بر اساس دیدگاه پوپر بررسی کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Testability of Freud's Psychoanalysis Theory from a Poperian

نویسنده [English]

  • M.H. Gangi

Associate Professor, Faculty of Theology and Islamic Studies, Shahid Chamran University, Ahvaz

چکیده [English]

Psychoanalysis which is a method for dealing with psychological desease is based on the theory of character and human motivation. In the analysis of human character Freud considered one main factor, directly or indirectly, as the cause of all human behaviors. To justify this he referred to clinical cases and their practical success, and this meant that such a theory may not (ascientificaly). In this essay by distinguishing the two viewpoints in philosophy of science, that is, the inductive and non-inductive view, the degree of (testability) of psychoanalysis theories will be discussed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • psychoanalysis theory
  • scientific theory
  • inductive
  • non-inductive
آریانپور، امیرحسین (1357).  فرویدیسم با اشاراتی به ادبیات و عرفان، شرکت سهامی کتاب‌های جیبی، تهران.
برت، ادوین آرتور (1369). مبادی مابعدالطبیعی علوم نوین، ترجمه عبدالکریم سروش، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
پوپر، کارل (1370). منطق اکتشاف علمی، ترجمه حسین کمالی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
پوپر، کارل (1379). اسطورة چارچوب (دفاع ازعقل و عقلانیت)، ترجمة علی پایا، تهران: انتشارات طرح نو.
پوپر، کارل (1363). حدسها و ابطالها، ترجمه احمد آرام، تهران، شرکت سهامى انتشار.
جهانگیری، محسن (1369). احوال و آثار و آراء فرانسیس بیکن، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
سروش، عبدالکریم (1361). علم چیست، فلسفه چیست، پیام آزادی.
سروش، عبدالکریم (1372). علم شناسی فلسفی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران.
فروید، زیگموند (1357). پیدایش روانکاوی، ترجمه و تعلیق هاشم رضی، مؤسسه انتشارات آسیا.
فروید، زیگموند (1368). مفهوم سادة روانکاوی، ترجمة فرید جواهر کلام، انتشارات مروارید، چاپ پنجم.
کارناپ، ردلف (1363). فلسفة علم، ترجمة یوسف عفیفی، انتشارات نیلوفر.
لازی، جان (1362). درآمدی تاریخی به فلسفة علم، ترجمة علی پایا، مرکز نشر دانشگاهی.
The Macmillan Dictionary of Psychology, second edition, (1995). Routledge Encyclopedia of Philosophy.