نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

2 عضو هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

پژوهش حاضر به منظور شناسایی علل عمده‌ی عدم گرایش دبیران آموزش و پرورش متوسطه در استان خوزستان به تهیّه‌ی طرح درس است. پرسشنامه‌ی محقّق ساخته 66 ماده‌ای بر اساس مقیاس 5 درجه‌ای لیکرت، دربردارنده‏ی بیش‏ترین عوامل گرایش نداشتن به تهیّه‏ی طرح درس با ضریب اعتبار آلفای کرونباخ (97/0a =) بین 500 نفر از دبیران دوره‏ی متوسطه استان توزیع شد. تحلیل عوامل داده‌ها با روش مؤلّفه‌های اصلی پس از ده چرخش آزمایشی، به بهترین ترکیب ماده‌ای و ساختار عاملی خود دست یافت. این عوامل به ترتیب واریانس قابل توجیه عبارتند از: 1- مسائل‌شناختی و حرفه‌ای طرح درس‌نویسی 2- مسائل ناشی از مدیریّت و برنامه‌ریزی آموزشی و درسی 3- مشکلات نگرشی دبیران 4- مسائل اقتصادی و اجتماعی دبیران 5- مسائل فرهنگی و انگیزه‌ی پایین دبیران. دبیران مرد، دبیران با سابقه بالای تدریس و دبیران با ساعات تدریس هفتگی بیشتر بر عوامل پنج‌گانه‌ی عدم گرایش به طرح درس‌نویسی (به جز عامل سوّم یعنی مسائل نگرشی)، به گونه‏ای معنی‌داری تأکید بیشتری داشته‌اند. هم‌چنین دبیرانی که هرگز از طرح درس کلّی و روزانه در تدریس بهره نبرده‌اند، بیشتر از عامل سوّم متأثر بوده‌اند. تقویّت و توسعه‌ی سطح دانش و مهارت‌های تخصّصی دبیران، بازنگری در ساختار مدیریّتی آموزش و پرورش، تجدیدنظر در حجم و محتوای کتب درسی، تغییر و اصلاح نگرش دبیران و ... از جمله پیشنهادهای پژوهشگران این تحقیق برای گسترش فرهنگ طرح درسنویسی در نظام آموزش و پرورش است.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying the main factors behind Khuzestan's high school teachers' lack of interest in preparing and using lesson plans

نویسندگان [English]

  • M salemi 1
  • H elhampor 2

2 univercity shahid chamran

چکیده [English]

The aim of this research was to explore the main causes of Khuzestan's high school teachers' reluctance toward prepating and using lesson plans. A researcher-made question-naire consisting of 66 items with a Cronbach validity index of a= 0.97 was completed by 500 high school teachers. Factor analysis of the data reached its optimal item combination and factor structure after 10 experimental rotations. Analysis of the data via using orthogonal (verimax) totation and a minimum factor loading of 0.40 yielded5 factors. These 5 factors with eigenvalues of 19.77, 6.07, 3.55, 3.21 and 2.26 respectively accounted for 53% of the total variance of the questionnaire. These factors in the order of the amount of variancethey expain represent: 1) the cognitive and professional issues of the lesson plan, 2) issues related to management of educational planning and curriculum building; 3) attitudinal issues of the teachers; 4) socio-economic problems of the teachers; and 5) cultural problems of teachers and their low motivation. The number of items under the 5 factors were 19, 12, 14, 6, and 9, repctively Cronbach coefficients and split-half measures were used to check the validity of the extracted factors all of which proved to be significant at (p<0.001). Male teachers, teachers with higher years of service, and teachers with heavier weekly teaching loads had significantly and more emphasis on factors 1, 2, 4, and 5. Whereas, teachers who had never used lesson plans were infuenced by factor 3.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • : daily plan 'teach' educational design
  • secondary
  • school
  • Factor Analysis
 
احدیان، محمد. (1385). مقدمات تکنولوژی آموزشی. تهران: بشری.
اسکندری، مرضیه. (1371). ضرورت شناخت نیازهای معلّمین. وزارت آموزش و پرورش، پژوهشکده‏ی معلّمان استان آذربایجان شرقی.
آقازاده، محرم (1373). تنظیم ساختار یک واحد درسی، رشد تکنولوژی آموزشی، وزارت آموزش و پرورش. شماره‏ی 5، صص 32 ـ 30.
آقازاده، محرم. (1382). راهنمای روش‏های نوین تدریس. تهران: آییژ.
جویس، بروس‏ ؛ ویل، مارشا؛ و شاورز بورلی. (1385). الگوهای تدریس. ترجمه‏ی محمد رضا بهرنگی، تهران: آگاه.
لانکران، پل. (1352). مقدمه‏ای بر آموزش مداوم. ترجمه‏ی ایمن، لیلی، تهران: آییژ.
حامدی‏خواه، فضل علی. (1378). بررسی میزان استفاده‏ی معلّمان از روش‏های تدریس فعّال و مقایسه‏ی نتایج عملکرد آموزشی آنان در تدریس علوم‏تجربی دوره‏ی ابتدایی شهرستان اراک. پژوهش‏نامه‏ی آموزش، شماره‏ی 13، صص 12 ـ 11.
حسن‏پور، محمد حسن (1374). اهمیّت طرح درس، رشد تکنولوژی آموزشی. سال دهم، شماره‏ی 6. صص 6 ـ 4.
دلاور، علی (1377). روش تحقیق در روان شناسی و علوم‏تربیتی. تهران: نشر.
تایلر، رالف. (1379).  اصول برنامه‏ریزی درسی و آموزش. ترجمه‏ی ابراهیم کفلیمی، تهران: دفتر تحقیقات و برنامه‏ریزی وزارت آموزش و پرورش.
سالمی، محمد. (1384). بررسی کارآیی درونی آموزش راهنمایی و مقایسه‏ی آن با شاخص‏های برنامه‏ی دوم توسعه کشور. پژوهشکده معلّمان آموزش و پرورش استان خوزستان.
سیف، علی‏اکبر (1371). روان‏شناسی پرورشی. تهران: آگاه.
سیف، علی‏اکبر (1379). روش تهیه‏ی پژوهشنامه. تهران: دوران.
شعبانی، حسن (1371). مهارت‏های آموزشی و پرورشی: روش‏ها و فنون تدریس. تهران: سمت.
شعبانی، زهرا. (1376). تأثیر روش‏های تدریس در افزایش توانایی‏های شناختی، عاطفی و رفتاری دانش‏آموزان. فصلنامه تعلیم و تربیّت، شماره‏ی 3. صص 84 ـ 55.
صفوی، امان‏الله. (1377). کلّیّات روش‏ها و فنون تدریس. تهران: دفتر برنامه‏ریزی و تألیف کتب درسی آموزش و پرورش.
فردانش، هاشم (1372). مبانی نظری تکنولوژی آموزشی. تهران: سمت.
کلانتری، منیژه (1349). بررسی علل غیبت دختران دانش‏آموز در دوره‏ی دوم دبیرستان. رساله‏‌ی کارشناسی ارشد چاپ نشده. دانشگاه تهران، دانشکده‏ی روانشناسی و علوم‏تربیتی.
‏کلارک، لئونارد اچ. (1368). آموزش در دوره‏ی متوسطه. ترجمه‏ی جواد طهوریان. مشهد: آستان قدس رضوی.
لشین، سینتیا بی؛ پولاک، جولین؛ چارلزام، رایگوث (1374). راهبردها و فنون طراحی آموزشی. ترجمه‏ی هاشم فردانش. تهران: سازمان سمت.
کوهن، لوئیز ؛ ‏مانیون، لارمن. (1372). راهنمای عملی تدریس. ترجمه‏ی فاطمه شاکری. مشهد: جهاد دانشگاهی.
موفقیان، ناصر. (1353). چند گزارش در زمینه‏ی تکنولوژی آموزشی. تهران: بی‏فا.
نصر اصفهانی، احمد (1371). عوامل مؤثر در بهبود کیفیّت تدریس. فصلنامه‏ی تعلیم و تربیّت، سال هشتم، شماره‏ی 1. صص 154ـ 136.
یونسکو. (1379). یادگیری، گنج درون (نکته‏های برجسته). ترجمه‏ی علی رؤوف و فاطمه فقیهی. تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
 
 
Dubois, N. F., Alverson, G. F. staley, R. K. (1979). Educational Psychology and Instructional Decisions. Qeorgetown: Dorsey
Gagne, Ellen. D. (1985). The cognitive psychology of school learning. Boston: Little, Brown and company.
Merlinc. Wittrok. (1986). Handbook of Reserch on Teaching. New York: Macmillan.
Slavin, R. E. (1990). Cooperative Learning: Theory, Research, and Practice, Englewood cliffs: prentice-Hall
UNESCO .(1989). The Prospects for Educational Planning, Edited by F. Caillos. UNESCO
Wiles, J.; Joseph, B. (1989). Curriculum Development: A Guide to Practice. NJ. Illinois State University
Zevin J. (1996). Mystery island: A Lesson in Inquiry, Todays Education, 58 (1), pp. 42-43.