نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه یزد

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف شناخت رابطه‌ی باورهای معرفت‌شناختی و باورهای ضدروشن‌فکری با گرایش به تفکر انتقادی در دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه یزد انجام گرفت.
روش: جامعه‌ی آماری پژوهش شامل 2180 دانشجوی دوره کارشناسی ارشد بود که از این جامعه بر اساس جدول مورگان-کرجسی تعداد 360 نفر از سه دانشکده‌ی علوم انسانی، علوم پایه و فنی- مهندسی به عنوان نمونه به روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. برای سنجش متغیّرهای پژوهش از پرسشنامه‌ی باورهای معرفت‌شناختی شومر با پنج بعد ساده دانستن دانش، قطعی دانستن دانش، منبع دانش، ذاتی دانستن توانایی یادگیری و سریع دانستن فرایند یادگیری؛ پرسشنامه‌ی باورهای ضدروشن‌‌فکری دانشجو ایگنبرگر و سیلندر و پرسشنامه‌ی گرایش به تفکر انتقادی ریکتس با سه بعد نوآوری، بلوغ فکری و اشتغال ذهنی استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام صورت گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که باورهای معرفت‌شناختی و باورهای ضدروشن‌فکری با گرایش به تفکر انتقادی رابطه‌ی منفی معنادار دارند. هم‌چنین، نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که از میان ابعاد باورهای معرفت‌شناختی، منبع دانش با بتای (106/0) به‌طور مثبت، قطعی دانستن دانش با بتای (11/0-) و ذاتی دانستن توانایی یادگیری با بتای (23/0-) به‌طور منفی گرایش به تفکر انتقادی را پیش‌بینی می‌کند. باورهای ضدروشن‌فکری نیز با بتای (37/0-) به‌طور منفی در پیش‌بینی گرایش به تفکر انتقادی نقش دارد.
نتیجه‌گیری: در مجموع یافته‌های پژوهش حاضر ضرورت شناسایی نقش باورهای معرفت‌شناختی و بازشناسی نقش باورهای ضدروشن‌فکری را در کیفیت گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Relationship between epistemological beliefs and anti-intellectual beliefs with critical thinking disposition in M. A students of Yazd University

نویسندگان [English]

  • Afrouz Khoshkhahad
  • Kazem Barzegar

Yazd University

چکیده [English]

The present study was conducted to investigate the relationship between epistemological beliefs and anti-intellectual beliefs with critical thinking disposition.
Methode: The study sample consisted of 2180 M. A students of Yazd university that 360 person were selected random cluster as a sample according to the Morgan-Krejcie table from the faculties of Humanities, Science and engineering. To measure the variables of the study three questionaires were used: Schommer’s epistemological beliefs questionaire with five dimensions of simple assuming of knowledge, definite assuming of knowledge, source of knowledge, innate assuming of learning ability and quick assuming of learning process., Eigenberger and sealander’s student anti-intellectualism scale and Ricketts’ critical thinking disposition inventory with three dimensions of innovativeness, maturity and engagement. The data was also analyzed using Pearson correlation and stepwise multiple regression.
Results: The results showed that epistemological beliefs and anti-intellectual beliefs had a negative significant relationship with the critical thinking disposition. The results of multiple regression analysis was also showed that among the dimensions of the epistemological beliefs, source of knowledge with a positive beta (0.106), definite assuming of knowledge with beta (-0.11) and innate assuming of learning ability with beta (-0.23) predicts thecritical thinking disposition negatively. Anti-intellectual beliefs with a negative beta (-0.37) has a role in prediction of the critical thinking disposition.
Generally, findings of the present study shows that it is necessary to identify the role of epistemological beliefs and recognition of the anti-intellectual beliefs in the quality of critical thinking disposition’s students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "epistemological beliefs"
  • " anti-intellectual beliefs"
  • "critical thinking disposition"
  • "graduate course"
  • "Yazd University"
ایران کنفرانس (1391). تحصیل بیش از 4 میلیون دانشجو در کشور. قابل دسترس در سایت: http://www. iranconferences. ir
پورطاهری، فروغ (1392). بررسی رابطه­ی فراحافظه و رویکردهای یادگیری با عملکرد تحصیلی در دانشجویان کارشناسی دانشگاه یزد. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه یزد.
خالقی­نژاد، سیدعلی؛ بشارت، محمدعلی و زمانپور، عنایت­اله (1390). ساختار عاملی مقیاس باورهای معرفت­شناختی شومر. فصلنامه­ی اندازه­گیری تربیتی، سال دوم، شماره پنج، 26-1.
خورسندی طاسکوه، علی (1387). نظام ارتباطی آموزش در ایران، آموزش متوسطه و آموزش عالی با تأملی بر علوم انسانی. انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
راستجو، سعیده (1390). رابطه رویکردهای یادگیری، گرایش به تفکر انتقادی و عملکرد تحصیلی در دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده­های علوم انسانی، زبان و ادبیات و فنی و مهندسی دانشگاه یزد. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه یزد.
رضایی، اکبر (1388). بررسی ارتباط بین باورهای معرفت­شناختی، سبک­های تفکر و راهبردهای یادگیری با عملکرد تحصیلی دانشجویان علوم انسانی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز. فصلنامه روان­شناسی دانشگاه تبریز، سال چهارم، شماره شانزدهم، 204-188.
سلیمان­نژاد، اکبر و آیرملوی، بهروز (1391). رابطه­ی باورهای معرفت­شناختی و گرایش به تفکر انتقادی در دانش­آموزان دوره­ی متوسطه­ی شهر ماکو. تفکر و کودک، سال سوم، شماره دو، 29-1.
سیف، علی­اکبر (1384). روان­شناسی پرورشی (روان­شناسی یادگیری و آموزش). تهران: نشر آگاه.
سیف، علی اکبر (1386). روان­شناسی پرورشی نوین، روان­شناسی یادگیری و آموزش، تهران: نشر دوران.
شجاع­الدینی شهر بابک، افسانه (1392). رابطه بین باورهای معرفت­شناختی و خودکارآمدی

تحصیلی با پیشرفت ریاضی دانشجویان دختر علوم پایه دانشگاه یزد. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد.
کدیور، پروین؛ تنها، زهرا و فرزاد، ولی­اله (1391). رابطه­ی باورهای معرفت­شناختی، رویکردهای یادگیری و تفکر تأملی با پیشرفت تحصیلی. مجله­ی روان­شناسی، دوره­ی شانزدهم، شماره سه، 265-251.
کمالی زارچ، محمود؛ زارع، حسین و علوی لنگرودی، سمیه­السادات (1391). اثربخشی آموزشی تفکر انتقادی بر باورهای معرفت­شناختی دانشجویان. دو فصلنامه­ی شناخت اجتماعی، سال اول، شماره دو، 31-14.
Aypay, A. (2010). Teacher education student’s epistemological beliefs and their conceptions about teaching and learning. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2, 2599-2604.
Balough, R. S. & Girvan, R. B. (2010). Examining the Existence and Extend of Anti-intellectual Attitudes and Behaviors among University Students. Sociological Viewpoints, Spring, 5-18.
Can, B., & Arabacioglu, S. (2009). The observation of the teacher candidates’ epistemological beliefs according to some variable. Procedia Social and Behavioral Sciences, 4, 2799-2803.
Cavus, N., & Uzunboylu, H. (2009). Improving critical thinking skills in mobile learning. Social and Behavioral Sciences, 1, 434-438.
Eigenberger, M. E. , & Sealander, K. A. (2001). A scale for measuring students’ anti-intellectualism. Psychology Reports, 89, 378-402.
Elias, R. (2008). Anti-intellectual Attitudes and Academic Self-Efficacy among Business Students. Journal of Education for Business. November/December, 84 (2), 110-118.
Emir, S. (2009). Education faculty students’ critical thinking disposition according to academic achievement. World Conference on Educational Science, Turkey, 2466-2469.
Hakan, K., & Munire, E. (2012). Profiling individual differences in undergraduates’ epistemological beliefs: gender, domain and grade differences. Procedia Social and Behavioral Sciences, 31, 738-744.
Henry Wyre, S. (2007). Critical Thinking, Metacognition and Epistemological Beliefs: Ph. D Dissertation. University of Phoenix.
Irani, T. , Rudd, R. , Gallo, M. , Ricketts, J. , Friedel, C. , & Rhoades, E. (2007). Critical thinking instrumentation manual. Department of Agricultural Education and Communication, University of Florida.
Kardash, M. C., & Scholes, J. R. (1996). Effects of pereexisting beliefs, epistemological beliefs and need for cognition on interpretation of controversial issues. Journal of Educational Psychology, 88, 260-271.
Man Chan, N., Irene, T. Ho., & Kelly, Y. L. Ku. (2011). Epistemic beliefs and critical thinking of Chinese students. Learning and Individual Differences, 21, 67-77.
Perry, K. D. (2014). Exploring critical thinking skills among undergraduate agriculture education and studies students. A dissertation submitted to the graduate faculty in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy. Lowa State University.
Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82, 498-504.
Schommer, M. (1993). Epistemological development and academicperformance among secondary student. Journal of Educational Psychology, 85 (3), 406-411.
Schraw, G., Dunkle, M. E., & Bendixen, L. D. (1995). Cognitive Processes in well-defined and I11-defined Problem Solving. Applied Cognitive Psychology, 9 (6), 523-528.
Tanriverdi, B. (2012). Pre-service teachers’ epistemological beliefs and approaches to learning. Procedia Social and Behavioral Sciences, 46, 2635-2642.
Tutty, J. & White, B. (2005). Epistemological beliefs and learners in a table classroom. fromwww. ascilite. org/conferences/brisbane 05/ blogs, 2013/11/8, 679-683.