نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی دانشگاه رازی

2 دانشجو

3 هیات علمی

چکیده

در عصر تغییرات و تحولات شتابنده فناوری‌های الکترونیکی، آموزش عالی می‌بایست برای هماهنگ شدن و وفق دادن خود با تغییرات تکنولوژیکی در آموزش، به شناسایی فرصت‌ها و تهدیدها، طراحی، راه‌اندازی و توسعه سیستم‌های یادگیری الکترونیکی اهتمام جدی نماید. از این رو، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای یادگیری الکترونیکی در دانشگاه رازی کرمانشاه بود. روش‌شناسی پژوهش مبتنی بر رویکرد آمیخته به روش تشریحی بود. جامعه‌ی آماری شامل مدیران، اساتید و دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه (تمام دانشکده‌ها به جز دانشکده‌های کشاورزی و شیمی) درسال تحصیلی 95 – 1394 بود. تعداد 534 نفر به‌صورت تصادفی طبقه‌ای نسبی در بخش کمّی و تعداد 10 نفر به‌صورت هدفمند در بخش کیفی انتخاب شدند. دو ابزار پرسشنامه (خوشرنگ و همکاران، 1393) و مصاحبه برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شدند. ضریب پایایی پرسشنامه 89/0 a= به دست آمد. در تحلیل‌های کمّی از نرم‌افزار Spss19 و Amos22 و در تحلیل‌های کیفی از کدگذاری باز مصاحبه‌ها استفاده شد. نتایج کمّی نشان داد، مؤلفه‌ی هزینه– اثربخشی آموزشی مهم‌ترین فرصت و مؤلفه‌های ذهنی – عاطفی و ارتباطی استاد – دانشجو و تدریس - یادگیری به‌عنوان تهدیدهای یادگیری الکترونیکی شناخته شدند. در تحلیل‌های کیفی راهکارهای غلبه بر تهدیدها و موانع یادگیری الکترونیکی در سه مقوله‌ی اصلی سطح سازمانی، سطح آموزشی و سطح کاربران شناسایی شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Mixed Method in E-learning Opportunities and Threats

چکیده [English]

The main objective of this study was to investigate the e-learning opportunities and threats in Razi University of Kermanshah. The methodology was based on a mixed approach consisting of a qualitative components plus a descriptive one. The population consisted of administrators, faculty members and students of Razi University of Kermanshah in the academic year 1394-95. 534 participants were selected via random stratified sampling in the quantitative part and 10 participants of in qualitative section. For collecting data a questionnaire (khoshrang et al., 1393) and interviews were used. The reliability measure of questionnaire was a= 0.89. To analyze the quantitative data, Spss 19 and Amos 22 soft wares and for the qualitative analysis, open coding were used. The quantitative results of this study showed that the cost-effectiveness component of learning component was the most important opportunity and mental – emotional component, professor- student communicational component and teaching - learning component were identified as threats for e-learning. In the qualitative analyses, ways of overcoming threats and obstacles to e-learning were identified in the three main categories of organizational instructional and user levels.

کلیدواژه‌ها [English]

  • E-Learning
  • Opportunities and threats
  • Combined research
  • Razi University of Kermansha
آتشک، محمد (1386). مبانی نظری و کاربردی یادگیری الکترونیکی، فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، 13(43)، 135-156.
امین‌پور، فرزانه (1385). بررسی ساختار و مزایای آموزش الکترونیکی، مجموعه مقالات همایش از آموزش الکترونیکی تا دانشگاه مجازی، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب.
ایمان، محمدتقی و نوشادی، محمودرضا (1390). تحلیل محتوای کیفی، فصلنامه پژوهش، 3(2)، 44-15.
بابایی، محمود (1389). مقدمه‌ای بر یادگیری الکترونیکی، تهران: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، نشر چاپار.
باقری مجد، روح‌اله (1389). بررسی موانع توسعه آموزش الکترونیکی با تأکید بر اهمیت یاددهی یادگیری در نظام آموزشی دانشگاه شهید چمران اهواز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
خوشرنگ، حسین؛ دادگران، ایده و شایگان، حوریه (1393). طراحی و روان‌سنجی پرسشنامه بررسی تهدیدها و فرصت‌های یادگیری الکترونیکی، مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی، 5 (3)، 1-10.
خطیب زنجانی، نازیلا؛ زندی، بهمن؛ فرج‌الهی، مهران؛ سرمدی، محمدرضا و ابراهیم‌زاده، عیسی (1390). تحلیل ساختاریافته الزامات و چالش‌های موجود در یادگیری الکترونیکی، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 11 (8)، 995-1009.
رحیمی دوست، غلامحسین و رضوی، سید عباس (1391). امکان سنجی اجرای پروژه­ی یادگیری الکترونیکی، مجله­ی علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره ششم، 19-2(2)، 1450166.
زمانپور، عنایت‌اله و میرزابیگی، محمدعلی (1388). بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد یادگیرندگان الکترونیکی در آموزش عالی، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 4 (15)، 13-165.
زارع بیدکی، مجید (1392). چالش‌های توسعه یادگیری الکترونیکی در دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، گام‌های توسعه در آموزش پزشکی، مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی، 10 (4)، 500 – 503.
سراجی، فرهاد و عطاران، محمد (1389). روش‌شناسی پژوهش‌های مربوط به یادگیری الکترونیکی، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 9 (36)، 78 – 52.
طباطبایی، فهیمه؛ اخگر، بابک و ناصرزاده، سیدمحمدرضا (1390). ارائه یک مدل جامع از مسیر رضایتمندی یادگیرنده الکترونیکی، فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات، 3 (9)، 1 – 20.
غلامحسینی، لیلا (1387)، یادگیری الکترونیکی و جایگاه آن در نظام آموزش دانشگاهی، مجله دانشکده پیراپزشکی آجا، 3 (2)، 28-35.
فیضی، کامران و رحمانی، محمد (1383). یادگیری الکترونیکی در ایران، مسائل و راهکارها،  فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، 10 (3)، 99-120.
مهدیون، روح اله؛ قهرمانی، محمد؛ فراستخواه، مقصود و ابوالقاسمی، محمود (1390). کیفیت یادگیری در مراکز آموزش الکترونیکی دانشگاهی، فصلنامه تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، 45 (58)، 77-100.
مهدیون، روح اله؛ قهرمانی، محمد؛ فراستخواه، مقصود و ابوالقاسمی، محمود (1393). بررسی و ارائه یک الگوی تضمین کیفیت در مراکز یادگیری الکترونیکی دانشگاهی، مجله علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره ششم، سال 21، 230-211.
موسوی، مینا؛ محمدزاده نصرآبادی، مهناز و پزشکی‌راد، غلامرضا (1390). شناسایی و تحلیل موانع و عوامل بازدارنده به کارگیری و توسعه یادگیری الکترونیکی در دانشگاه پیام نور، فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، (59)، 137-154.
مزینی، ناصر (1391). چالش‌ها و راهکارهای اجرای دوره‌های یادگیری الکترونیکی در ایران، تهران: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات، همایش انجمن یادگیری الکترونیکی (یادا).
Crutsinger, C. A., Knight, D.K., & Kinley, T. (2005). Learning style preferences: Implicatins for web-based instrauction. Cloth Text Res J, 23 (4), 266-77.
Gorard, S., & Taylor, C. (2004). Combining methods in educational and social research. New York: Open University Press.
Hara, N. (2004). Student's frustration with a web based distance education course: Available from: URL:www.slis.indiana.edu/csi/wp99_01.html.
Khan, B. H. (2004). People, process and product continuum in e – learning: The E – learning p 3 model. Educational Technology, 44 (5), 33– 40.
Khan, B. H. (2005). Managing e-learning: Design, delivery, implementation, and evaluation. Hershey PA: Information Science Publishing.
Kurtus, R. (2000). Initial Considerations Before Developing E-learning; CBT or WBT, Available at: www. Schoolfor-Champions. Com/ elearning initialconsid. htm.
Mangania, P. (2003). The Seven e-learning Barriers Facing Employees; Report for Masie Centre Learning Consortium, Available at: http://www.masie.com/ researchgrants Mungania_ Final_ Report. pdf.
Milovanovic, S. (2010). Opportunities and challenges of electronic learning, facta universitatis Economics and Organization, 7(2), 191–199.
Negash, S., Wilcox, M. V., & Gray, P. (2008). Handbook of distance learning for real- time and asynchronous information technology education. USA: Information Science Reference, 25 (1), 50-56.
Nelson, S. J., & Thompson, G. W. (2005). Barriers perceived by administrators and faculty regarding the use of distance education technologies in pre-service programs for secondary agricultural education teachers; Journal of Agricultural Education, 46 (4), 98-109.
Panda, S., & Mishra, S. (2007). E-Learning in a Mega Open University: Faculty Attitude, Barriers and Motivators; Educational MediaInternational, 44 (4), 40-58.
Phillips, V. (2002). Why does corporate e-learning fail? Virtual University Gazette; http://www.geteducated.com/ vug/june02/ vug0602. Htm .
Selwynn, N. (2003). Ict in adult Education, Defining the territory synthesis paper prepared for the Oecd/ Ncal international roundtable.