نوع مقاله : مروری(کیفی)

نویسندگان

دانشگاه کاشان

چکیده

اگر هدف اصلی نظام‌های آموزشی را مهیّا ساختن شرایط لازم برای پرورش همه جانبه دانش‌آموزان بدانیم، در آن صورت توجه به رشد تمامی ویژگی‌ها و ظرفیت‌های وجودی آن‌ها به عنوان ضرورتی اجتناب‌ناپذیر مطرح می‌گردد. از این منظر، علاوه بر وجوه و ابعاد شناختی و عقلانی یادگیرندگان، برنامه‌ریزی جهت پرورش موزون احساسات و عواطف دانش‌آموزان نیز از اهمیت قابل ملاحظه‌ای برخوردار می‌گردد. اما علیرغم این نقش و جایگاه، رشد عواطف دانش‌آموزان در نظام آموزشی ایران به دلایل مختلف از جمله دیدگاه‌ها و نگرش‌های حاکم چندان به جد گرفته نمی‌شود. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت و چگونگی توجه به عواطف و احساسات میان دانش‌آموزان دختر پایه دوم و سوم یکی از دبیرستان‌های کاشان انجام گرفته است. در مقاله جهت بررسی موقعیت و جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از روش خبرگی و نقادی آموزشی استفاده شده است است که طی سه مرحله‌ی توصیف، تفسیر و ارزشیابی به ارزیابی و نقّادی وضعیت عواطف و هیجانات در میان دانش‌آموزان دختر دبیرستانی پرداخته و مستنداً نشان می‌دهد که بخشی از ناکارآمدی نظام آموزش متوسطه کشور ریشه در بی‌توجهی و غفلت از توجه رشد و پرورش احساسات دانش‌آموزان می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The narration of Immature emotions and feelings of secondary level students: A Symbol of Null Curriculum (A study by Educational Connoisseurship and Criticism)

چکیده [English]

If we recognize that the primary aim of educational systems is providing necessary conditions for comprehensive development of students, then attention to developing all of their features and existential capabilities is considered as inevitable necessity. From this point of view, in addition to the development of cognitive and intellectual aspects of the learners, planning for harmonious developing of students' feelings and emotions also requires considerable importance. But despite its significant role and status, emotional intelligence in Iran is educational system is not taken seriously for various reasons and certain views and attitudes. This study was conducted with the aim of examining the situation and position of emotions among female students in second and the third grades in a high school at Kashan. The research approach adopted in this study was one of educational connoisseurship and criticism which served for evaluate and criticized the situation of emotions in three stages involving description, interpretation and evaluation. Findings showed that a part of the inefficiency of the country’s secondary school system rooted in lack of attention and neglect of the important field of feelings and emotions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Emotions
  • Null curriculum
  • Educational Connoisseurship and Criticism
  • emotional intelligence
  • high school students
آرمسترانگ، تامس (1384).  هوش‌های چندگانه در کلاس‌های درس. ترجمه مهشید صفری، تهران: نشر مدرسه.
اکبرزاده، نسرین (1383). هوش هیجانی، دیدگاه سالووی و دیگران. تهران: نشر فارابی.
امینی، محمد؛ تمنایی‌فر، محمدرضا و سجادی‌راد، سمیه (1388). بازشناسی جایگاه فراموش شده هوش هیجانی در آموزش عالی. فصلنامه پژوهش در نظام های آموزشی، 3 (7)، 65-83.
ایمانی، محمدنقی؛ پارسی، فرشته و اسماعیل‌تبار، مهدی (1389).  آنچه معلمان باید بدانند، فنون تدریس و یادگیری. تهران: نشر فرهنگ سبز.
بارون، تی.ای. (1387). نقادی و خبرگی آموزشی. ترجمه علیرضا کیامنش، در محمود مهرمحمدی، برنامه درسی، نظرگاهها، رویکردها و چشم اندازها (ویراست دوم). نشر سمت و آستان قدس رضوی.
برادر، رؤیا؛ شمسبد، محمود و غیبی‌زاده، آزاده (1388). نقش اجتماعی زنان و مردان در داستان‌های واقعی کودکان.  فصلنامه اندیشه‌های نوین تربیتی، 5 (4)، 129-145.
پلاچیک، روبرت (1375). هیجان‌ها: حقایق، نظریه‌ها و یک مدل جدید، ترجمه محمود رمضان‌زاده، مشهد: نشر آستان قدس رضوی.
پیشقدم، رضا و معافیان، فاطمه (1386). نقش هوش‌های چندگانه معلمان زبان انگلیسی دبیرستان‌ها در موفقیت آنان در تدریس.  فصلنامه پژوهش زبان‌های خارجی، (42)، 5-22.
تقی پورظهیر، علی (1371). مقدمه‌ای بر برنامهریزی آموزشی و درسی. تهران: نشر آگاه.
دولت آبادی، شیوا و عشایری، حسن (1376). زیر ساخت‌های عاطفی هیجانی هنر و بینش علمی، در منصور علی حمیدی، پرورش بینش علمی در آموزش و پرورش،  تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
رئیس دانا، فرخ لقا (1389). برنامه‌ریزی درسی و پرورش هوش عاطفی، چشم اندازی بر تحول بنیادین نظام آموزشی. مجله رشد تکنولوژی آموزشی، 26 (1)، 30-33.
ستاری، علی؛ یزدانی، فاطمه و فرازی، عباس (1396). بررسی نظریه کنش ارتباط هابرماس و دلالت‌های آن در آموزش عالی در ایران، مجله‌ی علوم‌تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 6 (1)،150-121.
سلطانی‌فر، عاطفه و بینا، مهدی (1386). بررسی نشانه‌های افسردگی در کودکان دبستانی 9 تا 11 ساله در تهران و رابطه آن با عملکرد خانواده، فصلنامه اصول بهداشت روانی، 9 (34-33)، 14-7.
شریعتمداری، علی اکبر (1379). تعلیم و تربیت اسلامی. تهران: نشر امیرکبیر، چاپ پانزدهم.
شریفی درآمدی، پرویز و آقایار، سیروس (1384). کاربرد هوش هیجانی در رفتار سازمانی، تهران: مرکز نشر آموزش پتروشیمی ایران.
شریفی درآمدی، پرویز (1386). آموزش و پرورش عاطفی-اجتماعی و نقش هوش هیجانی، فصلنامه تعلیم و تربیت، (90)، 7-32.
شریفیان، فریدون، نصر، احمدرضا (1385). تأملی بر ابعاد شناخته شده و ناشناخته برنامه درسی، در علوم تربیتی به قلم جمعی از مؤلفان، تهران: سمت.
شریفی درآمدی، پرویز؛ مولوی، حسین و رضوانی، فاطمه (1384). تأثیر آموزش هوش هیجانی بر سلامت روان مادران کودکان فلج مغزی در شهر اصفهان. فصلنامه دانش و پژوهش در روان‌شناسی، (6)، 63-76.
صفوی، محبوبه؛ موسوی لطفی، سیده مریم و لطفی، رضا (1388). بررسی همبستگی بین هوش هیجانی و سازگاری عاطفی و اجتماعی در دانش‌آموزان دختر پیش دانشگاهی شهر تهران در سال تحصیلی 87-1386. مجله پژوهنده، 14 (5)، 255-261
فاطمی، سیدمحسن (1385). هوش هیجانی. تهران: نشر سارگل.
فتحی‌آذر، اسکندر؛ بدری گرگری، رحیم و قهرمان‌زاده کوچکی، فرحناز (1391). ارزیابی کیفیت برنامه درسی رشته تکنولوژی آموزشی. فصلنامه مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی، 1 (1)، 9-31.
فتحی واجارگاه، کورش (1388).  اصول برنامه ریزی درسی. تهران: نشر آئیژ.
فضلی خانی، منوچهر (1382). راهنمای عملی روش مشارکتی و فعال در فرایند تدریس. تهران: نشر آزمون نوین.
گلمن، دانیل (1386). هوش عاطفی. ترجمه حمیدرضا بلوچ، تهران: نشر جیحون، چاپ دوم.
لطف آبادی، حسین (1389). روانشناسی تربیتی. تهران: نشر سمت، چاپ چهارم.
مرتضوی، شهرناز (1376). فضاهای آموزشی از دیدگاه روان‌شناسی محیط. تهران: نشر سازمان نوسازی مدارس کشور.
ملکی، حسن (1385). دیدگاه برنامه درسی فطری- معنوی مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی. ارائه شده در کنگره ملی علوم انسانی.
موسوی ده موردی، علی، ولوی، پروانه، هاشمی، سیدجلال (1395). بررسی تجربه زیسته آموزگاران دوره ابتدایی از وظایف معلم به مثابه فیلسوف- معلم، مجلهی علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 6 (2) 56-35.
مهرام، بهروز؛ ساکتی، پرویز؛ مسعودی، اکبر و مهرمحمدی، محمود (1385). نقش مؤلفههای برنامه درسی پنهان در هویت علمی دانشجویان (مطالعه موردی، دانشگاه فردوسی مشهد). فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 1 (3)، 3-29.
مهرمحمدی، محمود (1385). نظریه هوش چندگانه و دلالتهای آن برای برنامه درسی و آموزشی. فصلنامه تعلیم و تربیت، (88)، 7-31.
مهرمحمدی، محمود؛ نیک نام، زهرا و سجادیه، نرگس (1387). اشکال بازنمایی و شناخت در برنامه درسی: بازکاوی نظریه کثرتگرایی شناختی.  فصلنامه تعلیم و تربیت، (95)، 29-51.
میلر، جان (1380).  آموزش وپرورش روح: بسوی یک برنامه درسی معنوی. ترجمه نادرقلی قورچیان، تهران: نشر فراشناختی اندیشه.
میلر، جان (1379).  نظریه‌های برنامه درسی. ترجمه محمود مهرمحمدی، تهران: نشر سمت.
میلر، جان (1383).  نظریه‌های برنامه درسی. ترجمه محمود مهرمحمدی، تهران: نشر سمت.
نوید ادهم، مهدی (1376). پیام مدرسه. تهران: نشر مدرسه، چاپ دوم.
Barone, T. E. (1991). Educational connoiseurship and criticism. In Arieh Lewy, The international encycloPedia of curriculum. Pergamon Press.
Birks, Y., Mckendree, J., & Watt, I. (2009). Emotional intelligence  and perceived stress in healthcare student: A multi institutional, multi professional survey. Available at: http://www.biomedcentral.com
Boyatxzis, E. (2002). Developing emotional intelligence. Sanfransisco: Jossey-Bass.
Cherniss, C. (2000). Emotional intelligence, what it is and why matters. Annual meeting of the society for industrial and organizational psychology, New Orlands, 14, April.
Eisner, E. (1994). The educational imagination. Third edition. Macmillan college publishing co.
Goleman, D. (2008). Should social-emotional learning be part of academic curriculum?. Available at: http://www.shapbrains.com.
Kristjansson, K. (2006). Emotional intelligence in the classroom? an aristotelian critique. Educational Theory, 56 (1), 39-56.
Massy, D. S. (2002). A brief history of human society: The origin and role of emotion in social life. American Sociological Review, 67.
Obradovica,V., Jovanovic, P., Petrovic, M., Mihic, M., & Mitrovic, Z. (2013). Project managers emotional intelligence, a ticket to Success, procedia social and behavioral sciences, World Congress, Greece (74), 274-284.
Pooh teng fatt, G. (2002). Emotional intelligence for human resource managers. Management, Quartely.
Salovey, P., Mayer, J., & Caruzo, D. (2002). The positive psychology of motional intelligence. The handbook of psychology, Oxford university press.
Weinstein, G.,. Hardin, J., & Weinstein, M. (1976). Education of the Self. Amherst, Mass: Mandala.
Zohar, D. (2010). Exploring spiritual capital: An interview with Danah Zohar. Spirituality in Higher Education Newsletter, 5 (5), 1-8.