نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشگاه مازندران

چکیده

این پژوهش باهدف طراحی الگوی شناختی کیفیت در آموزش عالی فنی و مهندسی و عوامل ارتقاء دهنده و بازدارنده آن از منظر ذینفعان آموزش عالی انجام شد. روش پژوهش مورد استفاده کیفی از نوع نظریه برخاسته از داده یا گراندد تئوری بود. برای انجام این پژوهش با چهار گروه ذینفع شامل مدیران و سیاست گزاران، اعضاء هیئت علمی، فارغ التحصیلان و کارفرمایان مصاحبه های نیمه ساختاریافته صورت گرفته است. در رابطه با کیفیت در آموزش عالی فنی-مهندسی پنج مقوله کلی شناسایی و احصاء شد که عبارتند از: خدمت به جامعه، خدمت به صنعت، خدمت به یادگیرنده، خدمت به علم، و تعادل بین چهار نوع خدمت. در خصوص عوامل موثر بر کیفیت در آموزش عالی فنی-مهندسی دو مقوله کلی استخراج شد که عبارتند از: عوامل درون سازمانی، تعادل بین عوامل درون سازمانی، و عوامل برون سازمانی. در رابطه با عوامل بازدارنده کیفیت در آموزش عالی فنی-مهندسی دو مقوله کلی: عوامل درون سازمانی و عوامل برون سازمانی شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explain the preventing and promoting quality factors in Engineering and Technology higher education (Case: Engineering Faculty at public universities in Tehran)

چکیده [English]

Explain the preventing and promoting quality factors in Engineering and Technology higher education
(Case: Engineering Faculty at public universities in Tehran)
This research was conducted with the aim of design cognitive pattern for quality in higher education and and identify promoting and preventing factors from the perspective of higher education stakeholders. Qualitative research method used was Grounded Theory. For this study was conducted semi-structured interview with four groups of stakeholders include managers and policy makers, faculty, alumni and employers. After the implementation of interviews, the data was analyzed using qualitative data analysis approach based on open coding, axial and selective with documentary evidence at the end were presented analyzing qualitative data of the determinants of quality in higher education. In terms of quality in Engineering and Technology higher education identified and recognized five general categories which include: Serving the community, serving the industry, serving learners, serving science, and the balance between the four types of service. The affecting factors in Engineering and Technology quality in higher education were two general categories: the internal factors, external factors and the balance between them. In relation to the preventive factor of quality in Engineering and Technology higher education two categories were identified: internal factors and external factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quality
  • quality higher education
  • quality factors
  • Higher education stakeholders
ایرانمنش، مهدی و کامرانی، احسان (1383).نقش آموزش عالی در توسعه پایدار، مجموعه مقالات آموزش عالی و توسعه پایدار، جلد اول، تهران، مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی.
آذر، عادل؛ غلامرضایی، داود، دانایی‌فرد و خداداد حسینی، حمید (1392). راهبرد فرهنگ، شماره 21، ص: 134.
آذر، عادل؛ غلامرضایی، داود؛ دانایی‌فرد، خداداد و حسینی، بهار (1392). تحلیل چالش کیفیت آموزش عالی در برنامه پنجم توسعه، 157 راهبرد فرهنگ، سال 6، شماره 21. صص 113 تا 138.
بازرگان، عباس (1386).ساختار سازی برای ارزیابی کیفیت نظام آموزش عالی ایران: از آرمان تا واقعیت.مجموعه مقالات سومین همایش ارزیابی درونی. تهران: مرکز ارزیابی کیفیت دانشگاه تهران.
برنیکرهوف، روبرت و درسلر، دنیس (1377). اندازه‌گیری بهره‌وری: راهنمایی برای مدیران و متخصصان، ترجمه دکتر محمود عبدالله زاده، انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
بریمانی، ابوالقاسم؛ صالحی، محمد و صادقی، محمدرضا (1390). بررسی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت آموزش عالی در دوره تحصیلات تکمیلی از دیدگاه دانشجویان این مقطع، فصلنامه تحقیقات مدیریت آموزشی، سال دوم، شماره 4، ص 51.
بهادری حصاری، مریم (1383). بررسی مقایسه‌ای برخی عوامل آموزشی مؤثر بر کیفیت آموزشی دانشگاهی در دوره‌های کارشناسی ارشد از دیدگاه اعضاء هیئت‌علمی و دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده‌های علوم و فنی مهندسی شهید بهشتی و صنعتی شریف. پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی.
پاکاریان، سارا (1369).. بررسیعواملافزایشکیفیتآموزشیدردانشگاهاصفهانوپیشنهاداتیبرایبهبود آن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. اصفهان، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه اصفهان.
حسینی، میرقاسم؛ شریف خلیفه سلطانی، سیدمصطفی و نصر، احمدرضا (1387).  اعتبارسنجی آموزش عالی در هزاره‌ی سوم؛ محوریت برنامه‌ی درسی، مجموعه مقالات اولین همایش انجمن آموزش عالی ایران، نظارت و ارزیابی آموزش عالی، جلد اول، دانشگاه شهید بهشتی.
خراسانی، اباصلت؛ یمنی دوزی سرخابی، محمد؛ پرداختچی، محمدحسن و صباغیان، زهرا (1387). طراحی الگوی بررسی کیفیت دانشگاه‌های دولتی ایران بر اساس مدل‌های رایج کیفیت، رساله دکتری، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی.
ذاکر صالحی، غلامرضا (1384). دانشگاه ایرانی (درآمدی بر جامعه‌شناسی آموزش عالی(، نشر کویر.
ساکتی، پرویز (1387). نقدی بر مراکز رتبهبندی جهان و پیشنهادی برای نهادینه‌سازی رتبهبندی در جهان اسلام، مجموعه مقالات اولین همایش انجمن آموزش عالی ایران، نظارت و ارزیابی آموزش عالی، دانشگاه شهید بهشتی.
شارعی، شهرام (1385). تعیینعواملمؤثربر ارتقایکیفیتآموزشدر دانشگاهآزاد

اسلامی واحدسنندجدر سالتحصیلی85-84، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته آموزش ابتدایی، دانشکده علوم انسانی.
شیره‌پز آرانی، علی‌اصغر و شریفی بیدگلی، حسن (1395). ابزارهای سیاست‌گذاری کیفیت آموزش عالی در جهان و ایران، مدیریت در دانشگاه اسلامی 4/ سال اول.
شیره‌پز آرانی، علی‌اصغر و شریفی بیدگلی، حسن (1384)، ابزارهای سیاست‌گذاری کیفیت آموزش عالی در جهان و ایران»، مدیریت در دانشگاه اسلامی، سال اول، شماره 4.
یمنی‌ دوزی سرخابی، محمد (1391). کیفیت در آموزش عالی، انتشارات سمت.
محمدی، رضا (1384). ارزشیابی کیفیت در آموزش ‌عالی (مفاهیم، اصول، روش‌ها، معیارها، تهران: انتشارات سازمان سنجش آموزش کشور.
محمدی، رضا و همکاران (1384). ارزشیابی کیفیت در آموزش عالی مفاهیم، اصول، روش‌ها و معیارها، تهران، سازمان سنجش آموزش کشور.
مدهوشی، مهرداد و نیازی، عیسی (1389). بررسی و تبیین جایگاه آموزش عالی ایران در جهان، فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال دوم، شماره 4. ص32.
مطهری‌نژاد، حسین؛ یعقوبی، محمود و دوامی، پرویز (1390). الزامات آموزش مهندسی با توجه به نیازهای صنعت در کشور ایران، فصلنامه آموزش مهندسی ایران، سال سیزدهم، شماره 52، صص: 22 تا 39.
یمنی دوزی سرخابی، محمد و بهادری حصاری، مریم (1387).  مقایسه برخی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش دوره‌های کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های شهید بهشتی و صنعتی شریف، مجله آموزش عالی ایران، شماره 1، تابستان 1387، ص 80-57.
یمنی‌دوزی سرخابی، محمد (1387).پیچیدگی‌های ارزیابی در آموزش عالی،مجموعه مقالات اولین همایش انجمن آموزش عالی ایران، نظارت و ارزیابی آموزش عالی، جلد اول،دانشگاه شهید بهشتی.
Azizi, N. (2009). Humanities Role in the Development of Social Capital. Journal of Process Management and Development.
Barnett, R. (1992). Improving Higher Education. Total Quality Care. Buckingham. SRHE/Open University Press.
Eagle, L., & Brennan, R. (2007). "Are students customers? TQM and marketing perspectives", Quality Assurance in Education, 15 (1), 44 – 60.
Gallifa, Josep & Batalle, Pere (2010). Student perceptions of service quality in a multi-campus higher education system in Spain. Quality Assurance in Education. 18 )2(, 156-170.
Harvey, L. (1999). New realities: The relationship between higher education and employment. Keynote presentation at the European association of institutional research. http://dx.doi.org /10.1108/09684880710723025
Kysilka, D., & Medinschis, S. (2011). Managing The Quality Components of Higher Education Services, “Tibiscus” University in Timisoara, Daliei Street 1/A, http://fse.tibiscus.ro/ anale/Lucrari2011/030.pdf
Lagrosen, S., Seyyed-Hashemi, R., & Leitner, M. (2004). Examination of the dimensions of quality in higher education. Quality Assurance in Education, 12 (2), 61-69.
Leisyte, Liudvika. Westerheijden, Don F. Epping, Elisabeth. Faber, Egbert. Weert, Marike (2013), “Stakeholders and Quality Assurance in Higher Education”, Paper for 26th Annual CHER Conference Lausanne (CH), 2013-09-09/11. http://doc.utwente.nl /87677/1/Stakeholders-QA-IBAR-CHER2013.pdf
Lim, P. C. & Tang, N. (2000). A study of patients’ expectations and satisfactionin Singapore hospitals, International Journal of Health Care QualityAssurance, 13, 290-299.
O’Neil, H. F., (1999). Designing and implementing an academic scorecard. Change, nov.
Owlia, M. S., & Aspinwall E. M. (1996). A framework for the dimensions of quality in higher education. Quality Assurance in Education, 4 (2), 12-20.
Pereira, Marco. Silva Marcia , (2003). A Key Question for Higher Education: Who are the customers?. Proceedings of the 31st Annual Conference of the Production and Operations Management Society, POM-2003, April, 4-7, 2003, Atlanta, GE.
Schindler, L., Puls-Elvidge, S., Welzant, H., & Crawford, L. (2015). “Definitions of Quality in Higher Education: A Synthesis of the Literature”, High. Learn. Res. Commun, 5 (3).
Schindler, Laura. Puls-Elvidge, Sarah. Welzant, Heather. Crawford, Linda. (2015), “Definitions of Quality in Higher Education:A Synthesis of the Literature”, High. Learn. Res. Commun, Volume 5, Num. 3 | September 2015.
Strauss, Anselm L., & Corbin, Juliet, Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for developing  Grounded Theory 2nded. Sage Publications, Thousand Oaks, CA.USA.
UNESCO (2008). Global initiative for quality assurance capacity. UNESCO: Paris