علوم تربیتی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

بررسی نظریه کنش ارتباطی هابرماس و دلالت‌های آن در آموزش عالی و دانشگاه

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه الزهرا (س)

2 دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه الزهرا (س)

3 دانشجوی دکتری آموزش عالی دانشگاه مازندران

چکیده

هدف مقاله حاضر، شناسایی مؤلفه‌های سازنده نظریه کنش ارتباطی هابرماس و دلالت های آن در آموزش عالی است. پژوهش به روش کیفی و با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی با تکیه بر آراء و اندیشه‌های یورگن هابرماس در نظریه کنش ارتباطی انجام شده است. با توجه به وجود مشکلاتی همچون ضعف در برقراری ارتباط صحیح، عدم برخورد منطقی با مسائل و دست نیافتن به توافق فکری میان کنشگران دانشگاهی در کشور ما، پرداختن به آن دسته از ابعاد اندیشه‌های هابرماس که با فلسفه و فرهنگ بومی در کشور ما هماهنگی دارد، می‌تواند کارساز باشد. در مراحل انجام پژوهش، ابتدا مؤلفه‌های اصلی نظریه کنش ارتباطی هابرماس شناسایی شد. سپس دلالت های این نظریه در آموزش عالی ایران تحلیل و استنباط گردید. نتایج نشان می‌دهد نظریه کنش ارتباطی هابرماس بر مؤلفه‌های اساسی حوزه عمومی، زیست جهان، نظام (سیستم)، کنش ارتباطی و کنش عقلانی استوار است. مؤلفه‌های یادشده دلالت‌هایی را برای آموزش عالی به همراه دارد که حائز اهمیت است. مهم‌ترین دلالت‌ها عبارت‌اند از: حرکت به سمت عرصه عمومی علم، همگرا ساختن رشته‌های علوم طبیعی و انسانی، توجه به ماهیت رویکرد میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، مشارکت همه‌جانبه اجتماعات علمی در سیاست‌گذاری‌ها، خط مشی‌ها و ارزیابی‌ها، نیاز به آموزش تفکر خلاق و تفکر انتقادی در دانشگاه ها، ضرورت بازنگری در روش های تدریس و یادگیری، نیاز به برپایی کرسی های آزاداندیشی و ضرورت توجه به مقوله تربیت شهروند جهانی. کاربست موارد یاد شده می‌تواند زمینه‌ساز تحولات و تغییرات مناسب در روابط کنشگران در آموزش عالی و دانشگاه باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Survey on Habermas Theory of Comminicative Action and its gaeeds in Higher Education and University

نویسندگان [English]

  • A Sattari 1
  • F Yazdani 2
  • A Farazi 3

1 Assistant Professo

2 M.A. Student

3 Ph.D. Student

چکیده [English]

The aim of this article is survey on Habermass comminicative act theory and its elements and guides in higher education and university.
The aim of this article is survey on Habermass comminicative act theory and its elements and guides in higher education and university.
The aim of this article is survey on Habermass comminicative act theory and its elements and guides in higher education and university.
The aim of this article is survey on Habermass comminicative act theory and its elements and guides in higher education and university.
The aim of this article is survey on Habermass comminicative act theory and its elements and guides in higher education and university.
The aim of this article is survey on Habermass comminicative act theory and its elements and guides in higher education and university.
The aim of this article is survey on Habermass comminicative act theory and its elements and guides in higher education and university.
The aim of this article is survey on Habermass comminicative act theory and its elements and guides in higher education and university.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comminicative Action
  • rationality Action
  • Public Speher
مراجع
آقازاده، احمد (1385). اصول و قواعد حاکم بر فرایند تربیت شهروندی و بررسی سیر تحولات و ویژگی‌های این‌گونه آموزش‌ها در کشور ژاپن، نوآوری‌های آموزشی، 5 (17)، 66-45.
بنی‌مهد، بهمن و مهربان، اشرف (1393). مقایسه تفکر خلاقانه با موفقیت تحصیلی میان دانشجویان رشته حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه‌های دولتی، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 3(9)، 1-12.
اعظمی، زهرا و صالحی‌نیا، حمید (1392). بررسی مهارت‌های تفکر انتقادی دانشجویان دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی تهران در سال 1392، گام‌های توسعه آموزشی، 12(1)، 49-55.
برخورداری، معصومه؛ جلال منش، شمس الملوک و محمودی، محمود (1390). بررسی میزان گرایش به تفکر انتقادی در دانشجویان مارشناسی پیوسته پرستاری دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات درمانی شهید صدوقی و دانشگاه آزاد اسلامی شهر یزد، پرستاری ایران، 24(69)، 25-18.
بشیریه، حسین (1383). آموزش دانش سیاسی: (مبانی علم سیاست نظری و تأسیسی)، تهران: نگاه معاصر.
بهرامی کمیل، نظام (1388). نظریه رسانه‌ها (جامعه‌شناسی ارتباطات)، تهران: کویر.
بورو، آبفونسو (1387). دانشگاه، سازمانی امروزین، ترجمه: توسلی، غلامعباس و فاضلی، رضا، تهران: علم.
پاک مهر، حمید و کارشکی، حسین (1393). تبیین گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان بر اساس دیدگاه معرفت شناختی آنان، روان شناسی تربیتی، 10(34)، 112- 126.
پرهیزکار، غلامرضا (1383). یورگن هابرماس؛ گذری بر اندیشه‌های فیلسوف اجتماعی معاصر، معرفت، (80)، 36-44.
پیوزی، مایکل (1384). یورگن هابرماس، ترجمه تدین، احمد، تهران: هرمس.
جاویدی، طاهره و عبدلی افسانه (1389). روند تحول تفکر انتقادی در دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد، مطالعات تربیتی و روان شناسی، 11(2)، 103-120.
حاتمی، محمدرضا و روشن چشم، حامد (1390). راهکار همگرایی رشته‌های علمی در مطالعات میان‌رشته‌ای، مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 3، (4)، 59-45.
ــــــــــــــــ (1391). ماهیت رویکرد میان‌رشته‌ای در حوزه علوم انسانی با تأکید بر اندیشه‌های هابرماس، مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 5 (1)، 99- 115.
خدامرادی، کژال؛ سید ذاکرین، منصوره؛ شهابی، مرضیه؛ یغمایی، فریده و علوی مجد، حمید. (1390). مقایسه میزان مهارت‌های انتقادی دانشجویان ترم اول و آخر مقطع کارشناسی پیوسته رشته‌های منتخب دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی، 21(2)، 13-140.
خلیفه سلطان، حشمت؛ فقیهی، ابوالحسن؛ فقیهی؛ ابولحسن و واعظی، رضا (1391). نقش انجمن‌های علمی و نظام تصمیم گیری‌های علمی کشور، علوم مدیریت ایران، 6(24)، 89-111.
دلانتی، جرارد (1389). دانش در چالش: دانشگاه در جامعه دانایی، ترجمه بختیاری‌زاده، علی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
رزاقی مرندی، هادی (1393). استقلال نهادی اثربخش دانشگاههای دولتی ایران: ضرورت پویایی در فضای جهانی شده، پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، 20(4)، 28-1.
ریترز، جورج (1383). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه: ثلاثی، محسن، تهران: علمی.
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1393). آیین نامه تشکیل کرسی‌های آزاد اندیشی در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی، تهران: دبیرخانه شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی کشور.
ظهور، علیرضا و اسلامی‌نزاد، طاهره (1381). شاخص‌های تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمان، پایش، 1(4)، 5-13.
قانعی راد، محمد امین، نسبت علم و حوزه عمومی، سخنرانی در انجمن جامعه شناسی ایران، بازیابی شده در: 15/4/1394، www.isa.org.ir/monthly-note/3122.
قبول، احسان؛ یاحقی، محمدجعفر و محمدیان، اشرف (1395). بررسی میزان رشد تفکر انتقادی دانشجویان رشته زبان و ادبیات فارسی (مورد مطالعه: دانشگاه فردوسی مشهد)، نقد ادبی، 9 (3)، 205-177.
قورچیان، نادرقلی و افتخارزاده، سید فرهاد (1385). ارائه مدلی جهت تربیت شهروند حرفه‌ای در نظام آموزش عالی کشور در هزاره سوم، اقتصاد و مدیریت، (70)، 80-67.
مطهری نسب، مسعود (1394). کاربرد تفکر انتقادی در تحول نظام علمی، بازیابی شده در: 15/4/1394، www.tamadonnovin.ir
ملک، حسن و باقر ساروخانی (1387). تحلیل جامعه‌شناختی نقش انجمن‌های علمی در فرایند سیاست‌گذاری آموزشی و پژوهشی کشور، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مهدوی، محمدصادق و مبارکی، محمد (1385). تحلیل نظریه کنش ارتباطی هابرماس، علوم اجتماعی، 2(8)، 1-21.
نوذری، حسینعلی (1386). بازخوانی هابرماس (درآمدی بر آرا، اندیشه‌ها و نظریه‌های یورگن هابرماس)، تهران: نشر چشمه.
نیک نشان، شقایق؛ نصراصفهانی، احمدرضا؛ میرشاه جعفری، سیدابراهیم و فاتحی‌زاده، مریم السادات (1389). میزان استفاده اساتید از روش‌های تدریس خلاق و بررسی ویژگی‌های خلاقانه مدرسان دانشگاه از نظر دانشجویان استعداد درخشان، مطالعات تربیتی و روان شناسی، 11(2)، 145- 164.
هابرماس، یورگن (1384). نظریه کنش ارتباطی، ترجمه پولادی، کمال، تهران: مؤسسه انتشاراتی روزنامه ایران.
هولاب، رابرت (1383). یورگن هابرماس: نقد در حوزه عمومی، ترجمه بشیریه، حسین، تهران: نی.
یاسپرس، کارل (1394). ایده دانشگاه، ترجمه پارسا، مهدی، تهران: ققنوس.
England, T. (2008). The University as an Encounter for Deliberative Communication: Creating Cultural Citizenship & Professional Responsibility, Utbildning & Demokrati, 17 (2), 97-114.
Habermas, J. (1971). Knowledge & Human Interest, Boston; Bacon Press.
Habermas, J. (1990). Moral Consciousness and Communicative Action, Cambridge, Mass, MIT press.
Kovalchuk, M. (2011). Breakthrough to the Future, Nanotechnologies in Russia, 1-2 (6), 1–16.
Terry, P. R. (1997). Habermas & Education: knowledge, communication, discourse, Curriculum Studies, 5 (3), 269-279.
علوم تربیتی
دوره 24، شماره 1
تیر 1396
صفحه 121-150
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار