علوم تربیتی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

از هوشمندی تا خردمندی: نقدی بر تلقی نظام تربیتی از فناوری

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه بجنورد

چکیده

مقاله حاضر که از بُعد روش‌شناسی تحقیق، تحلیلی، از منظرِ هدف، نظری، و از نظرِ نوع، کیفی به‌شمار می‌رود، به دنبال تحلیل و طبقه‌بندی دیدگاه‌‌ها و رویکردهای فلسفی و تربیتی در قبال استفاده از فناوری‌های نوین در حوزه تعلیم و تربیت است. در این زمینه دو سؤال اساسی مطرح این است: آیا فناوری یک پدیده ارزشی است یا غیرارزشی؟ و دوم اینکه، در به‌کارگیری فناوری کدام‌یک از سه عامل عمده زیر نقش تعیین‌کننده را به عهده دارند: کاربر، عوامل اجتماعی، و یا عوامل فناورانه؟ بسته به دیدگاه‌های مختلف فلسفی و تربیتی، پاسخ‌های متفاوتی برای این دو سؤال ارائه می شود. مقاله حاضر ضمن طبقه‌بندی پاسخ‌های مطرح شده، درصدد روشن کردن موضع نظام آموزش و پرورش کشور در این زمینه است؛ لذا سؤال‌های زیر را پی‌گیری می‌کند: پاسخ نظام آموزش و پرورش ایران به دو سؤال فوق چیست؟ تأکید بر استفاده "هوشمندانه از فناوری" در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، بر چه برداشتی از فناوری استوار است؟ تحلیل محتوای سند تحول، و همچنین تجربه چند دهه گذشته حاکی از آن است که نظام آموزش و پرورش در مقام نظر و عمل، از رویکرد ابزارگرایی پیروی کرده است که با نقدهای جدی مواجه است. در انتها ضمن هشدار نسبت به پیامدهای نامطلوب پیروی از دیدگاه‌ها ابزارگرایی، پیشنهاد شده است که فناوری به‌طور همه جانبه مورد بررسی و تأمل قرار گیرد و از دیدگاه‌های ترکیبی و جامع‌نگر پیروی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

From intelligent to intellect: criticism of education’s view to technology

نویسنده [English]

  • hossein eskandari

چکیده [English]

This article has been originated from an analytic, theoretical and qualitative research. The aim of this study was analysis and classification of views and approaches toward application of modern technologies in education. There are two main questions: Is technology a cultural-value phenomenon? And second one, which determiner has main role in usage and distribution of technology: user, society, technology? In regard to different philosophical and educational views, there would be different responses. In addition to classifying different responses, this article tried to explain Iranian educational system’s states in regard to these two questions. To what extent does the “Document of Fundamental Reform of Education” emphasize on "intelligent application of technology"? And on what meaning of “technology” is rooted? Analyzing the Document content and exploring the past two decades experiences showed that Iran’s education system, theoretically and practically, has followed instrumentalism approach. At the end, in addition to warning about negative outcomes of using instrumentalism, the article, suggested that “technology” should be seen from different perspectives, and for education system it is better to have a comprehensive approach in study technology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • technology
  • Education
  • Document of Fundamental Reform of Education
مراجع
باقری، خسرو (1380). آسیب و سلامت در تربیت دینی. مجله علوم تربیتی، تربیت اسلامی، تابستان 1380، شماره 6، صص 12-60.
باقری، خسرو (1381). فلسفه فناوری و آموزش فناوری. مجله روانشناسی و علوم تربیتی. سال سی و دوم شماره 1. 75-98.
باقری، خسرو (1388). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. چاپ بیستم، تهران: انتشارات مدرسه
بهشتی، سعید (1386). آیین خردپروری، پژوهشی در نظام تربیتی عقلانی بر مبنای سخنان امام علی (ع)، چاپ دوم، تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش (1390). دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت آموزش و پرورش، شورای عالی آموزش و پرورش.
ضرغامی، سعید؛ عطاران، محمد؛ نقیب‌زاده، میرعبدالحسین (1386). بررسی دیدگاه‌های فلسفی درباره نسبت فناوری اطلاعات و تعلیم و تربیت. فصلنامه علمی-پژوهشی نوآوری‌های آموزشی، سال ششم، شماره 19، صص 9-30.
ضرغامی، سعید (1388). فلسفه فناوری اطلاعات و تعلیم و تربیت. تهران: انتشارات مبنای خرد.
فردانش، هاشم (1384). مبانی نظری تکنولوژی آموزشی. تهران: سمت.
مهرمحمدی، محمود (1386). فناوری اطلاعات و ارتباطات و نسبت آن با آموزش و پرورش. فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره 89. صص 85-110.
هرگنهان، بی.آر.؛ السون، متیو، مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری، ترجمه علی اکبر سیف، 1383، چاپ هفتم، تهران: نشر دوران.
نصر، سید حسین (1385). در جستجوی امر قدسی، گفتگوی رامین جهانبگلو با سید حسین نصر، ترجمه سید مصطفی شهرآیینی، تهران: نشر نی.
نصر، سید حسین (1385). معرفت و معنویت، ترجمه انشاالله رحمتی، چاپ سوم، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
Baudrillard, J. (1983).  In the shadow of the silent majorities. New York: Semiotext (e).
Bell, D. (1973).  The coming of post-industrial society: A venture in social forecasting. New York: Basic Books.
Blacker, D. (1994). Philosophy of Technology and Education: An Invitation to Inquiry. Philosophy of Education 1994 (University of Illinois). Retrieved on 5th April 2010 from http://www. ed.uiuc.edu/ EPS/PES-Yearbook/94_docs/BLACKER. HTM
Chandler, D. (1996, February). Engagement with media: Shaping and being shaped. Computer-Mediated Communication Magazine. Retrieved September 27, 2007 from http://users.aber. ac.uk/dgc/ determ.html
Clark, R. E. (1994). Media will never influence learning. Educational Technology Research and Development, 42 (2), 21–30.
Dahlberg, L. (2004). Internet research tracings: Towards non-reductionist methodology. Journal of Computer Mediated Communication, 7 (1). Retrieved September 27, 2007 from http://jcmc.indiana.edu/vol7/issue1/dahlberg.html.
Freedman, G. (2008). Unlocking the global education imperative: Core challenges & critical response. Retrieved February 20, 2009, from http://www.blackboard.com/CMSPages/GetFile. aspx?guid= 6032f8df-b6ba-4510-81d2-3198459529dc.
Feenberg, A. (1999). Questioning technology. New York: Routledge.
Foucault, M. (1977). Discipline and punish. A. Sheridan (Trans.). New York: Pantheon.
Habermas, J. (1970). Toward a rational society: Student protest, science, and politics. Boston: Beacon.
Heidegger, M. (1977). The question concerning technology. David Krell (Trans.). New York: Harper & Row.
Hirumi, A. (2009). Transforming Training and Education to meet the needs of 21st Century Learners. 1st. International Conference on e-Learning and Teaching (ICeLT), Iran, Tehran, Iran University of Science and Technology, 2009, 9-10 December,
Jonassen, D. H., Howland, J., Moore, J., & Marra, R. M. (2003). Learning to solve problems with technology: A constructivist perspective (2nd ed.). Prentice Hall.
Jonassen, D. H., Carr, C., & Yueh, H. (1998). Computers as Mindtools for Engaging Critical Thinking. TECHTRENDS. Retrieved 23th March 2010 from: http://frank.itlab.us/IT/ learning_mindtools.pdf.
Kanuka, H. (2008). Understanding E-Learning technologies-in-practice through philosophies-in-practice. In Theory and Practice of Online Learning. Terry Andeson.
Kroker, A. (1992). The Possessed Individual: Technology and New French Theory. Palgrave Macmillan.
Lyotard, J. F. (1989). The postmodern condition: A report on knowledge. University of Minnesota Press (Minneapolis).
Masoumi, D. (2010). Quality in E-learning Within a Cultural Context: The Case of Iran. University of Gothenburg.
McLuhan, M. (1967). The medium is the massage: An inventory of effects. Corte Madera, CA: Gingko Press.
Noble, D. (1991). The classroom arsenal: Military research, information technology and public education. New York: Falmer.
Noble, D. (1998). Digital diploma mills: The automation of higher education. First Monday, 3 (1). Retrieved September 23, 2007 from http://www.firstmonday.org /issues/issue3_1/noble/
Noble, D., Shneiderman, B., Herman, R., Agre, P., & Denning, P. J. (1998). Technology in education: The fight for the future. Educom Review, 33 (3). Retrieved on July 26, 2005, from http://www. educause. edu/pub/er/review/reviewArticles/33322. Html.
Prensky, M. (2001). Digital Natives, Digital Immigrants. In on the Horizon, October 2001, 9 (5). Lincoln: NCB University Press.)
Postman, N. (1993). Technopoly: The surrender of culture to technology. New York: Vintage Books.
Siemens, G. (2005). Connectivism: A learning theory for a digital age. International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 2 (1), 1-13, 2005.
Siemens, G. (2006). Knowledge and Our Structures of Learning. Retrieved February 17, 2009 from http://www.elearnspace.org/ Articles/educa.htm.
Siemens, G., & Tittenberger, P. (2009). Handbook of Emerging Technologies for Learning. University of Manitoba http://www. elearnspace.org/Articles/connectivism_self-amused. htm.
Toffler, A., & Toffler, H. (2006). Revolutionary wealth (313). New York: Alfred A. Knopf.
Winner, L. (1977). Autonomous Technology: Technics-out-of-control as a theme in political thought. Cambridge, MA: MIT Press.
Zinn, L. M. (1990). Identifying your philosophical orientation. In M. Galbraith (Ed.), Adult Learning Methods (39–77). Malabar, FL: Krieger.
علوم تربیتی
دوره 23، شماره 1 - شماره پیاپی 1
خرداد 1395
صفحه 81-106
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار