نوع مقاله : مروری(کیفی)

نویسندگان

1 کارشناس ارشد تاریخ و فلسفۀ آموزش و پرورش دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز (نویسنده مسئول)

3 استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف این پژوهش تحلیل محتوای کمّی و کیفی پایان نامه‌های کارشناسی ارشد رشته تاریخ و فلسفۀ آموزش و پرورش و رساله­های دکتری رشتۀ فلسفۀ تعلیم و تربیت دانشگاه شهید چمران اهواز از نظر میزان کاربرد مؤلفه­های تفکر انتقادی فسیونه و تبیین نحوۀ به­کارگیری آن مؤلفه­ها، در این پایان‌نامه‌ها می­باشد. در تحلیل محتوا 75 پایان­نامه کارشناسی ارشد و رسالۀ دکتریِ دفاع شده طی سال‌های 91-1377 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که پایان­نامه­های کارشناسی­ارشد در مهارت طبقه‌بندی با 40/10 درصد، تحلیل استدلال‌ها و طرح و تدوین نتایج هر کدام با 90/9 درصد، تشخیص درست مباحث و دلایل با 72/9 درصد، آزمون ایده‌ها و بررسی و پرسش از شواهد و اعلام نتایج با 55/9 درصد، کشف معنا و وضوح بخشیدن به معنا با 38/9 درصد، گمانه­زنی در مورد نتایج بدیل با 46/5 درصد و توجیه و تبیین روند کار با 95/4 درصد، ارائه و تصریح استدلال­ها با 78/4 درصد، سنجش ادعاها و استدلال­ها با 43/4 درصد و خودآزمایی با 39/2 درصد بیشترین تا کمترین فراوانی را به خود اختصاص داده­اند. در رساله­های دکتری، مهارت اعلام نتایج و تصریح استدلال­ها با 38/7 درصد و کشف معنا و وضوح بخشیدن به معنا و آزمون ایده­ها با 25/6 درصد و سایر مهارت­ها به یک نسبت و با 95/7 درصد به­کار گرفته شده است. نتایج تحلیل محتوای کیفی نیز نشانگر این بود که در عین اینکه کوشیده شده مهارت‌های نقادی در پژوهش­ها رعایت شود، اما این کاربست با توجه به مهارت‌های مورد نظر فسیونه، به نحو مطلوبی انجام نشده است

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A content Analysis of M.A. and Ph.D. theses in history and philosophy of education, taking place in Shahid Chamran University of Ahvaz, and their using critical thinking skills, in Peter Facione’s view

نویسندگان [English]

  • maryam papazadeh 1
  • seyyed jalal hashemi 2
  • parvane valavi 3

1

2

3

چکیده [English]

The purpose of this study is to analyze the quantitative and qualitative contents of the History and Philosophy of Education field of M.A. dissertations and Philosophy of Education of Ph.D. theses, taking place in Shahid Chamran University of Ahvaz, in terms of the extent of using the critical thinking of Facione components. In the analysis, contents of 75 M.A. dissertations and Ph.D. theses were studied. The results showed that in M.A. dissertations the critical thinking skills have been used us follows: categorizing with 10.40 percent, analyzing reasons, design, and developing the result each with 9.90 percent , identifying the discussions and the reasons with 9.72 percent , testing the ideas, examining and questioning about the evidences, and stating the results with 9.55 percent , exploring and clarifying the meaning with 9.38 percent ,hypothesizing about the substituent results with 5.46 percent , and justifying and explaining the process of working with the 4.95 percent, presenting and clarifying the reasons with 4.78 percent , assessing claims and arguments with 4.43 percent , and self-examination with 2.39 percent, had the highest and the lowest frequency. In Ph.D. theses, the ability of stating the results and clarifying the arguments with 7.38 percent, and, exploring and clarifying the meaning and testing the ideas with 6.25 percent and other skills with a same ratio with 7.95 percent were observed. The results of qualitative content analysis also indicated that while researchers have tried to work on critical skills, but this practice has not been done in an appropriate manner, according to Facione′s view.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Content Analysis
  • dissertations
  • philosophy of education field
  • critical thinking
  • Peter Facione
اوزمن، هوارد، اِ. و کراور، ساموئل، ام. (1387). مبانی فلسفی تعلیم و تربیت. ترجمه گروه علوم تربیتی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ دوم
پاپازاده، مریم (1392). تحلیل محتوای پایان نامه­های کارشناسی ارشد و دکتری رشته تاریخ و فلسفۀ تعلیم و تربیت دانشگاه شهید چمران از نظر کاربست مؤلفه­های تفکر انتقادی پیتر فسیونه. (پایان نامه کارشناسی ارشد رشته تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش)، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز
پاک­سرشت، محمدجعفر (1380). فلسفه آموزش و پرورش، در: علوم تربیتی، ماهیت و قلمرو آن. تألیف جمعی از نویسندگان: تهران: سمت.
شریعتمداری، علی (1388). اصول و فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: امیرکبیر ، چاپ سی و ششم
ضیایی­موحد، محمد (1389). نگاهی انتقادی به مفهوم تفکر انتقادی در آموزش و پرورش، با توجه به فرهنگ اسلامی. مجموعه مقالات منتخب سیزدهمین همایش حکیم ملاصدرا، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ اول
فنایی­اشکوری، محمد (1383). فرار از فلسفه. معرفت فلسفی، سال دوم، شماره اول، 140-133
محمدی­مهر، غلامرضا (1387). روش تحلیل محتوا (راهنمای عملی تحقیق). تهران: دانش نگار
Bronson, R.W. (2008). Critical Thinking as an Outcome of distance learning: A study of critical thinking in a distance learning environment.The Graduate School of Education and Human Development of the George Washington University.
Facione Peter A .(1990). The Delphi Report. The California academic press.www.insightassessment.com/t.html2012
Facione Peter. A. (2012). “Critical Thinking: What It is and Why it Counts. www. insight assessment.com
Facione P. & Gittens, C. A. (2013). Think critically, edition (2), Published by Prentice Hall2.
Facione, P., Facione, N., & Giancarlo, C. (2000). The Disposition Toward Critical Thinking: Its character, measurement and Relationship to Critical Thinking Skill. Informal Logic. 20)1 ( reprinted with permission by California Academic Press. 61-84.
Facione, P. A., & Facione, N. C. (1998). The California critical thinking skills test. The California Academic Press U.S.A.
Lai R. Emily (2011). Critical Thinking: A Literature Review Research Report. Pearson
Moore, T. W. (2010). Philosophy of education: an introduction. Published in the Taylor & Francis Library, London, Boston, Melbourne and Henley
Paul, R., & Elder, L. (2006). The Miniature Guide to Critical Thinking Concepts and Tools. The Foundation for Critical Thinking it's Assessment Available: www.criticalthinking.org