سیدمهدی حسینی؛ کوروش فتحی واجارگاه؛ محمود حقانی؛ محبوبه عارفی؛ مرتضی رضایی زاده
چکیده
هدف این پژوهش بررسی جایگاه تربیت شهروند مجازی در برنامههای درسی رسمی دوره ابتدایی ایران بود. این پژوهش از نوع توصیفی و شامل تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا به شیوه آنتروپی شانون بود. واحد تحلیل محتوا؛ متون، تصاویر و فعالیتهای کتابهای درسی بود. جامعه آماری پژوهش 41 جلد کتاب درسی دوره ابتدایی در سال تحصیلی 400-1399 بود که 24 جلد به روش نمونهگیری ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی جایگاه تربیت شهروند مجازی در برنامههای درسی رسمی دوره ابتدایی ایران بود. این پژوهش از نوع توصیفی و شامل تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا به شیوه آنتروپی شانون بود. واحد تحلیل محتوا؛ متون، تصاویر و فعالیتهای کتابهای درسی بود. جامعه آماری پژوهش 41 جلد کتاب درسی دوره ابتدایی در سال تحصیلی 400-1399 بود که 24 جلد به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شد. برای تعیین روایی ابزار، از روایی محتوایی به شکل نظرخواهی از متخصصان در مورد میزان هماهنگی محتوای ابزار اندازهگیری و هدف پژوهش به روش کیفی استفاده شد. ضریب پایایی نیز به روش اسکات 83/0 به دست آمد. یافتههای حاصل از تحلیل آنتروپی شانون نشان داد بیشترین میزان بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت در بین مؤلفههای مطلوب تربیت شهروند مجازی به مؤلفهی "سواد مجازی" مجموعاً با مقدار (386/0) و کمترین میزان بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت به مؤلفههای " امنیت مجازی"، " آداب معاشرت مجازی"، " حقوق و مسؤلیتهای مجازی"، " قوانین مجازی" و " تجارت مجازی" مجموعاً با مقدار (0) تعلق دارد. همچنین یافتههای مربوط به آمار توصیفی نشان داد که حدود 4 درصد از محتوای کتابهای درسی مورد بررسی به مؤلفههای تربیت شهروند مجازی توجه داشتهاند. با توجه به یافتهها میتوان نتیجه گرفت که جایگاه تربیت شهروند مجازی در برنامههای درسی دوره ابتدایی ایران تا حد زیادی مغفول مانده است. بنابراین پیشنهاد میشود با توجه به ضرورت تربیت شهروندان مجازی در عصر حاضر، برنامههای درسی دوره ابتدایی از نظر ایجاد پوشش مناسب روی مؤلفههای مورد نیاز تربیت شهروند مجازی، مورد بازنگری قرار گیرد.
فلسفه تعلیم و تربیت
حمیدرضا پروار؛ بابک شمشیری؛ محمد مزیدی شرف آبادی
چکیده
روشنفکری دینی بهعنوانمحصول رویارویی دین با مدرنیته، یکی از رویکردهای مناقشهانگیز و پرنفوذ چند قرناخیر دنیای اسلام است. این رویکرد در ایران نیز به یکی از مباحث مهم و جنجالبرانگیزمیان اندیشمندان تبدیلشده و جهتگیریهای بعضاً متفاوتی را تجربه کرده است. این جهتگیریهاسبب شده است تا روشنفکری دینی ایران در قالب موجهای متفاوتی ...
بیشتر
روشنفکری دینی بهعنوانمحصول رویارویی دین با مدرنیته، یکی از رویکردهای مناقشهانگیز و پرنفوذ چند قرناخیر دنیای اسلام است. این رویکرد در ایران نیز به یکی از مباحث مهم و جنجالبرانگیزمیان اندیشمندان تبدیلشده و جهتگیریهای بعضاً متفاوتی را تجربه کرده است. این جهتگیریهاسبب شده است تا روشنفکری دینی ایران در قالب موجهای متفاوتی نامگذاری گردند.”احیاگری اسلامی“، ”اسلامیسازیدانش“ و ”جریان متأخر“ آن با جهتگیری معرفتشناسانه و فلسفی از جمله این موجهاست.جریان متأخر روشنفکری دینی ایران بر این ادعاست که میتواند دین را با مدرنیته وعناصر آن ازجمله شهروندی، سازگار کند. نوشتار حاضر باهدف بررسی امکان سازگاری دینو شهروندی مدرن از چشمانداز جریان متأخر روشنفکری دینی، میکوشد تا به این پرسشپاسخ دهد که امکان و ظرفیت این جریان را در سازگاری با شهروندی مدرن چیست و سپستربیت شهروندی متناسب با مفروضات این جریان را ترسیم کند. پژوهش حاضر در زمره پژوهشهایکیفی قرار میگیرد و برای رسیدن به هدف خود از روش توصیفی-تفسیری، سود میجوید. یافتههایاین پژوهش نشان میدهد که این جریان فکری با پیشفرضها و اصولی که دارد و نیز باطرح اولویت معرفتشناسی بر هستیشناسی در بسیاری از موارد توانسته است با مفروضاتمدرنیته و شهروندی مدرن خود را سازگار کند و تحقق تربیت شهروندی مدرن را ممکنسازد، امّا در پارهای از مسائل به توافق دست نیافته است.
عباس قلتاش؛ محمدحسین یلرمحمدیان؛ احمدعلی فروغی ابری؛ سید ابراهیم میرشاه جعفری
دوره 17، شماره 2 ، شهریور 1389، ، صفحه 37-62
چکیده
این پژوهش با هدف نقد و بررسی رویکرد پیشرفتگرای تربیت شهروندی[1] و مشخص کردن دلالتهای مهم آن برای برنامهی درسی انجام شد. علاوه بر این تحلیل جایگاه رویکرد پیشرفتگرای تربیت شهروندی در برنامهی درسی دورهی ابتدایی کشور نیز هدف این پژوهش بوده است .در این پژوهش از روش توصیفی و نیز روش تحلیل محتوا، به منظور تحلیل ...
بیشتر
این پژوهش با هدف نقد و بررسی رویکرد پیشرفتگرای تربیت شهروندی[1] و مشخص کردن دلالتهای مهم آن برای برنامهی درسی انجام شد. علاوه بر این تحلیل جایگاه رویکرد پیشرفتگرای تربیت شهروندی در برنامهی درسی دورهی ابتدایی کشور نیز هدف این پژوهش بوده است .در این پژوهش از روش توصیفی و نیز روش تحلیل محتوا، به منظور تحلیل برنامهی درسی علوم انسانی دورهی ابتدایی استفاده شده است.جامعهی آماری پژوهش در بخش تحلیل محتوا، شامل برنامهی درسی مورد نظر در دورهی ابتدایی کشور بوده است؛ که به روش نمونهگیری هدفمند، برنامهی درسی علوم انسانی پایههای چهارم و پنجم ابتدایی به منظور جمعآوری و تحلیل یافتهها انتخاب و بررسی شده است. ابزار جمعآوری اطلاعات، سیاهههای تحلیل هدفها، سیاههی تحلیل محتوای کتابها و سیاههی تحلیل محتوای کتابهای راهنمای معلم بود. که پس از مطالعهی مبانی نظری و پیشینه، و نیز بر اساس طرح پیشنهادی، تهیه و تدوین شد. روایی آن توسط استادان دانشگاه (که در حوزهی تربیت شهروندی مطالعه داشتهاند) تعیین شد. واحد تحلیل، جملههای مندرج در متن کتابهای درسی، متن هدفها و کتابهای راهنمای معلم بوده است. در بخش تحلیل محتوا مهمترین یافتهها نشان دهندهی آن است، که در مجموع در هدفها، میانگین میزان همخوانی هدفهای مورد بررسی با هدفهای پیشنهادی تربیت شهروندی پیشرفتگرا در حد 21.93 درصد است که از توجه ناچیز نشان دارد. در تحلیل محتوای کتابهای مورد بررسی میانگین میزان همخوانی 3.87 درصد، و در کتابهای راهنمای معلم نیز میانگین میزان همخوانی 1.70 درصد بوده است؛ که در این بخشها نیز از کم توجهی به مؤلفههای تربیت شهروندی پیشرفتگرا در برنامهی درسی مورد بررسی نشان دارد.
