رضا زمانی؛ نجمه حمید
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان فشار روانی، سر سختی(چالش، تعهد و کنترل) به عنوان منبع مقاومت در برابر فشار روانی با سیستم ایمنی بدن است. جامعه مورد مطالعه شامل دو گروه از دانشجویان پسر و دختر سال پنجم و ششم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی در سال تحصیلی 78-77 ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان فشار روانی، سر سختی(چالش، تعهد و کنترل) به عنوان منبع مقاومت در برابر فشار روانی با سیستم ایمنی بدن است. جامعه مورد مطالعه شامل دو گروه از دانشجویان پسر و دختر سال پنجم و ششم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی در سال تحصیلی 78-77 بوده است. تعداد کل جامعه پژوهش شامل 340 نفر است. دانشجویان سال ششم پزشکی در امتحان پیش انترنی شرکت می‌کنند و در حقیقت با موقعیتی فشارزا مواجه می‌شوند، در حالیکه دانشجویان سال پنجم پزشکی در امتحان مزبور شرکت نمی‌جویند. از میان هر دو گروه، افرادی که مایل به همکاری نبوده و یا مبتلا به اختلالات و شرایطی بوده‌اند که سیستم ایمنی آنها را مخدوش می‌ساخت از جامعه پژوهش حذف شدند. در نهایت دو نمونه همسان حاصل شد. گروه آزمایشی (امتحان) شامل 147 نفر و گروه گواه (بدون امتحان) شامل 155 نفر بود. پس از توزیع پرسشنامه سرسختی میان دو گروه، تعداد 10 نفر از افراد واجد سرسختی بالا و 10 نفر از افراد واجد سرسختی پائین از هر دو گروه برگزیده شدند. بدین ترتیب نمونه مورد بررسی شامل 40 نفر بود. گروه آزمایشی (امتحان) و گواه (بدون امتحان) هر کدام شامل 20 نفر بود، که تعداد 10 نفر واجد سرسختی بالا و 10 نفر واجد سرسختی پائین در هر دو گروه وجود داشته است. سپس نمونه‌برداری خونی از افراد گروه آزمایشی به مدت نیم ساعت قبل از امتحان و در افراد گروه گواه، در همان زمان اما در شرایط عادی به عمل آمد. متغیرهای ایمنی مورد مطالعه شامل سلولT کمکی (CD4)، سلول Tمهاری / انهدامی (CD8)، نسبت ایمونوگلوبولین(M (IgM و هورمون کورتیزول بود. این تغیرها، به صورت کمّی مطالعه و ثبت شدند. نتایج حاصل آشکار ساخت که سرسختی با متغیرهای CD4، نسبت و IgM دارای رابطه مثبت و معنی‌دار بود. مؤلفه تعهد با متغیرهای CD4 و نسبت دارای رابطه مثبت و معنی‌دار بود. همچنین مؤلفه کنترل با متغیر CD4 دارای رابطه مثبت و معنی‌دار بود. اما مؤلفه چالش فقط با متغیر IgM، دارای رابطه مثبت و نزدیک به سطح معنی‌داری بود. همچنین میان سیستم ایمنی دو گروه آزمایشی (امتحان) و گواه (بدون امتحان) تفاوت معنی‌داری از لحاظ هورمون کورتیزول وجود داشت. میان سیستم ایمنی افراد واجد سرسختی بالا و پایین در دو متغیر CD4 و IgMتفاوت معنی‌داری وجود داشت. از سوی دیگر، تفاوت معنی‌داری میان افراد واجد سرسختی بالا و پائین در دو گروه آزمایشی و گواه از لحاظ متغیرهای IgM و کورتیزول وجود داشت. با مقایسه این نتایج می‌توان نتیجه گرفت که سرسختی در ارتباط میان فشار روانی حاد ناشی از امتحان، بر دو متغیر IgM و کورتیزول به طور معنی‌داری دارای نقش تعدیل کننده‌ای بود. همچنین، نقش ویژگی تعهد در سرسختی و سیستم ایمنی، از دو مؤلفه دیگر یعنی چالش و کنترل بیشتر است.
